Article 1.
All human beings are born free and equal in dignity and rights.They are endowed with reason and conscience and should act towards one another in a spirit of brotherhood.
အပုိဒ္ ၁
လူသားတုိင္းသည္ လြတ္လပ္၍ တန္းတူညီေသာ ဂုဏ္သကၡာ ႏွင့္ အခြင့္အေရးမ်ားျဖင့္ ေမြးဖြားလာသူမ်ား ျဖစ္သည္။ ထုိလူသား တို႕သည္ ဆင္ျခင္တုံတရားႏွင့္ က်င့္၀တ္ ကုိ တာ၀န္သိတတ္ေသာ စိတ္တုိ႕ရွိႀက၍ တစ္ဦးႏွင္႕တစ္ဦး ညီရင္းအကုိ ေမာင္ရင္းႏွမ စိတ္ ၿဖင္႕ဆက္ဆံသင့္သည္။
Article 2.
Everyone is entitled to all the rights and freedoms set forth in this Declaration, without distinction of any kind, such as race, colour, sex, language, religion, political or other opinion, national or social origin, property, birth or other status. Furthermore, no distinction shall be made on the basis of the political, jurisdictional or international status of the country or territory to which a person belongs, whether it be independent, trust, non-self-governing or under any other limitation of sovereignty.
အပုိဒ္ ၂
လူသားတုိင္း ဤအခြင္႔အေရးေႀကၿငာစာတမ္း တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္႔ အခြင္႔အေရးမ်ားအားလုံး၏ လြတ္လပ္ခြင္႔မ်ားအားလုံး ကုိ ပုိင္ဆုိင္ခံစားခြင္႔ရွိသည္။ လူမ်ဳိး၊ အသားအေရာင္၊ လိင္၊ ဘာသာစကား၊ ကုိးကြယ္သည္႔ဘာသာ၊ နုိင္ငံေရးအယူအဆ သုိ႕မဟုတ္ အျခားယူဆခ်က္ နုိင္ငံေရး သုိ႕မဟုတ္ လူမႈေရး ဇစ္ျမစ္၊ပစၥည္းဥစၥာ၊ မ်ဳိး႐ုိးဇာတိ၊ အျခားအဆင္႔အတန္းအားျဖင္႔ ခြဲျခားျခင္း မရွိေစရ။ ထုိျပင္ လူသားတစ္ဦးမွီတင္းေနထုိင္ရာ နုိင္ငံ သုိ႕မဟုတ္ နယ္ေျမေဒသ သည္ လြတ္လပ္ေသာ တုိင္းျပည္သည္ အခ်ဳပ္အခ်ာအဏာပုိင္ေသာ လြတ္လပ္ေသာ နုိင္ငံ သုိ႕မဟုတ္ ေဒသျဖစ္ေစ၊ အေစာင္႔အေ႐ွာက္ခံနယ္ေျမ သုိ႕မဟုတ္ ေဒသ သုိ႕မဟုတ္ ကုိယ္ပုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမရွိေသာ နုိင္ငံ သုိ႕မဟုတ္ ေဒသျဖစ္ေစ သုိ႕မဟုတ္ အခ်ဳပ္အခ်ာ အဏာ ႏွင္႔ ပတ္သက္၍ အျခားေသာ ေဘာင္သြင္း ကန္႕သတ္ခ်က္မ်ားရွိေနေသာ နုိင္ငံ သုိ႕မဟုတ္ ေဒသျဖစ္ေစ၊ ယခု လူ႕အခြင္႔အေရးမ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္၍ခဲြျခားမႈ လုံး၀မရိွေစရ။
Article 3.
Everyone has the right to life, liberty and security of person.
အပုိဒ္ ၃
လူတုိင္းတြင္ အသက္ရွင္ရပ္တည္ခြင္႔၊ လြတ္လပ္ခြင္႔ ႏွင္႔ လုံျခဳံခြင္႔ ရွိသည္။
Article 4.
No one shall be held in slavery or servitude; slavery and the slave trade shall be prohibited in all their forms.
အပုိဒ္ ၄
ဘယ္သူ႕ကုိမွက်ြန္ျပဳျခင္း ၊ အေစအပါးအျဖစ္ ႏုိင္ထက္စီးနင္း ေစခိုင္းျခင္းမျပဳရ။ လူသားတုိ႕ကုိ ေက်းကြ်န္သဖြယ္ေစခုိင္းျခင္း၊ ေရာင္း၀ယ္ျခင္း ႏွင္႔ ထုိသေဘာ သက္ေရာက္ေစေသာ ပုံစံမွန္သမွ် ပိတ္ပင္တားျမစ္ ရမည္။
Article 5.
No one shall be subjected to torture or to cruel, inhuman or degrading treatment or punishment.
အပုိဒ္ ၅
မည္သူ႕ကုိမွ်ႏွိပ္စက္ညွင္းပန္းျခင္း၊ သုိ႕မဟုတ္ ရက္စက္ႀကမ္းႀကဳတ္ လူမဆန္စြာ ဂုဏ္ငယ္ေစေသာ ဆက္ဆံျခင္း ျဖင္႔ မဆက္ဆံ ရ။ အျပစ္ေပးျခင္း မျပဳရ။
Article 6.
Everyone has the right to recognition everywhere as a person before the law.
အပုိဒ္ ၆
လူတုိင္းေနရာမေရြး ဥပေဒေရွ႕ေမွာက္တြင္ လူသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္း ခံပုိင္ခြင္႔ ရွိသည္။
Article 7.
All are equal before the law and are entitled without any discrimination to equal protection of the law. All are entitled to equal protection against any discrimination in violation of this Declaration and against any incitement to such discrimination.
အပုိဒ္ ၇
လူတုိင္းတရားဥပေဒေ႐ွ႕ေမွာက္တြင္ တေျပးညီတူညီႀကျပီး တရားဥပေဒ၏ ကြယ္ကာျခင္း ကုိ ခြဲျခားျခင္းမရွိ တူညီမႈအျပည္႕ေစာင္႕ေ႐ွာက္ခံပုိင္ခြင္႕ရွိသည္။ ဤေႀကျငာ စာတမ္းပါအခ်က္မ်ား ကုိ ဖီဆန္ ဆန္႕က်င္႕သည္႕ မည္သည္႕ခြဲျခားမႈမ်ဳိး သုိ႕မဟုတ္ ထုိသုိ႕ခဲြျခားမႈ မ်ား ကိန္းေအာင္းေစေအာင္ လွဳံ႕ေဆာ္မႈမ်ဳိး မွ ကင္းလြတ္ေစ ရန္ အကာအကြယ္ ကုိ တူညီစြာ ခံစားပုိင္ခြင္႕ ရွိသည္။
Article 8.
Everyone has the right to an effective remedy by the competent national tribunals for acts violating the fundamental rights granted him by the constitution or by law.
အပုိဒ္ ၈
လူတုိင္း မိမိတုိ႕အား အေျခခံဥပေဒ သုိ႕မဟုတ္ ဥပေဒအရ အပ္ႏွင္းထားေသာ အေျခခံအခြင္႔အေရး ကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ခံသည္႔အခါ နုိင္ငံေတာ္တရားရင္စီ ႐ုံးတြင္ ထိေရာက္ေသာ အေရးယူကုစားမႈမ်ား ခံယူပုိင္ခြင္႕ရွိသည္။
Article 9.No one shall be subjected to arbitrary arrest, detention or exile.
အပိုဒ္ ၉
မည္သူ႕ကုိမွ် တရားလက္လြတ္ အေႀကာင္းမဲ့ ဖမ္းဆီးျခင္း၊ ထိမ္းသိ္မ္း ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားျခင္း ၊ သုိ႕မဟုတ္ တုိင္းျပည္မွ ႏွင္ထုတ္ျခင္း မျပဳရ။
Article 10.
Everyone is entitled in full equality to a fair and public hearing by an independent and impartial tribunal, in the determination of his rights and obligations and of any criminal charge against him.
အပိုဒ္ ၁၀
လူတစ္ေယာက္၏ အခြင္႕အေရး ႏွင္႕ တာ၀န္၀တၱရားမ်ား ႏွင္႕ပတ္သက္၍ လည္းေကာင္း၊ စြဲခ်က္တင္လာေသာ ျပစ္မႈမ်ားႏွင္႕ပတ္သက္၍ လည္းေကာင္း အဆုံး အျဖတ္ခံယူရာတြင္ လူတုိင္းသည္ လြတ္လပ္၍ ဘက္မလုိက္ေသာ တရားစီရင္မႈ႐ုံးတြင္ လူအမ်ားတက္ေရာက္ႀကားနာနိုင္ေသာ စစ္ေဆးမႈမ်ဳိးကုိ တူညီစြာ ခံစား ပုိင္ခြင္႕ ရွိသည္။
Article 11.
(1) Everyone charged with a penal offence has the right to be presumed innocent until proved guilty according to law in a public trial at which he has had all the guarantees necessary for his defence.
(2) No one shall be held guilty of any penal offence on account of any act or omission which did not constitute a penal offence, under national or international law, at the time when it was committed. Nor shall a heavier penalty be imposed than the one that was applicable at the time the penal offence was committed.
အပိုဒ္ ၁၁
(က) တရားဥပေဒခ်ဳိးေဖာက္မႈျဖင္႔ တရားစြဲဆုိျခင္း ခံရသူတိုင္းသည္ မိမိကုိယ္မိမိကာကြယ္နုိင္ရန္ လုိအပ္ေသာ ေဆာင္ရြက္စရာမ်ား ကုိ ေဆာင္ရြက္နုိင္ခြင္႔အျပည္႕အဝရွိျပီး လူအမ်ားေရွ႕တြင္ တရားဥပေဒအတုိင္း စစ္ေဆး၍ အျပစ္က်ဴံးလြန္သည္ဟ ုထင္ရွားျပီး စီရင္ခ်က္ အတိအက် မခ်မခ်င္း ထုိသူတြင္ အျပစ္မရွိ ခံယူပိုင္ခြင္႔ ရွိသည္။
(ခ) တစ္စုံတစ္ေယာက္၏ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေသာ အျပဳအမူႏွင္႔ စပ္လ်ဥ္း၍ ထုိအျပဳအမူ ျပဳခဲ့စဥ္ အခ်ိန္အခါက ထုတ္ျပန္ထားေသာ နုိင္ငံေတာ္ သုိ႕မဟုတ္ နုိင္ငံတကာ ဆုိင္ရာဥပေဒအရ ျငိစြန္းေသာ ျပစ္မႈတစ္ခုအျဖစ္ ခုိင္ခုိင္လုံလုံ မတင္ျပနဳိင္ခဲ့လွ်င္ ထုိသူအား အဆုိပါအျပဳအမူ အတြက္ အျပစ္ ရွိသည္ ဟု မယူဆနုိင္။ ထုိအတူ က်ဴံးလြန္ေသာျပစ္မႈ အတြက္ ျပစ္မႈက်ဴံးလြန္စဥ္အခါက ထုိက္သင္႔ေစနိုင္ေသာ ျပစ္ဒဏ္ထက္ ပုိမုိႀကီးေလးေသာ အျပစ္ဒဏ္ေပးျခင္းမရွိေစရ။
Article 12.No one shall be subjected to arbitrary interference with his privacy, family, home or correspondence, nor to attacks upon his honour and reputation. Everyone has the right to the protection of the law against such interference or attacks.
အပိုဒ္ ၁၂
မည္သူ၏ ကုိယ္ေရးကုိယ္တာကိစၥမ်ား၊ မိသားစုႏွင္႕သက္ဆုိင္ေသာကိစၥမ်ား၊ ေနအိမ္ႏွင္႔ စာေပးစာယူ ကိစၥမ်ားတုိ႕ကုိ မွ ဥပေဒအရ မဟုတ္ေသာ ဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္မႈ မခံေစရ။ ထုိျပင္ ထုိသူ၏ ဂုဏ္သိကၡထိခုိက္ ပုတ္ခတ္ပုိင္ခြင္႕မရွိ။ လူတုိင္းတြင္ ထုိသုိ႕စြက္ဖက္ျခင္းမွေသာ္လည္းေကာင္း၊ ပုတ္ခတ္ခံရျခင္း ေသာ္လည္းေကာင္း ၊ ဥပေဒအရ ကာကြယ္ပုိင္ခြင္႕ရွိသည္။
Article 13.
(1) Everyone has the right to freedom of movement and residence within the borders of each state.
2) Everyone has the right to leave any country, including his own, and to return to his country.
အပိုဒ္ ၁၃
(၁) လူတုိင္း မိမိတုိင္းျပည္၏ နယ္နမိတ္အပုိင္းအျခားအတြင္း လြတ္လပ္စြာ သြားလာေရြ႕ေျပာင္း ခြင္႔၊ ေနထုိင္ခြင္႔ရွိသည္။
(၂) လူတုိင္းမိမိတုိင္းျပည္အပါအဝင္၊ အျခားမည္သည္႕တုိင္းျပည္ကုိမဆုိ ထြက္ခြာခြင္႔ ႏွင္႔ မိိမိတုိင္းျပည္ သုိ႕ ျပန္လာခြင္႔ ရွိသည္။
Article 14.
(1) Everyone has the right to seek and to enjoy in other countries asylum from persecution.
(2) This right may not be invoked in the case of prosecutions genuinely arising from non-political crimes or from acts contrary to the purposes and principles of the United Nations.
အပုိဒ္ ၁၄
(၁) လူတုိင္း မတရားအျပစ္ေပးႏွိပ္စက္မႈ မွလြတ္ေျမာက္ရန္ အျခားတုိင္းျပည္မ်ားတြင္ ခုိလွဳံခြင္႔ ေတာင္းခံပုိင္ခြင္႔ရွိသည္။
(၂) နုိင္ငံေရး ႏွင္႔ မသက္ဆုိင္ေသာ ျပစ္မႈမ်ဳိး၊ သုိ႕မဟုတ္ ကုလသမဂၢ၏ ရည္မွန္းခ်က္၊ မူဝါဒမ်ား ကုိ ဖီဆန္ဆန္႕က်င္ေသာ ျပစ္မႈမ်ဳိးကုိ အမွန္တကယ္ က်ဴံးလြန္ ေသာေႀကာင္႕ အက်ဳိးအဆက္ျဖင္႔ေပၚေပါက္လာေသာ အေရးယူမႈမ်ဳိးျဖစ္ပါက ဤအပုိဒ္ပါ အခြင္႕အေရး ႏွင္႕ အႀကဳံးဝင္မႈ မရွိေပ။
Article 15.
(1) Everyone has the right to a nationality.
(2) No one shall be arbitrarily deprived of his nationality nor denied the right to change his nationality.
အပုိဒ္ ၁၅
(၁) လူတုိင္း နုိင္ငံတစ္နုိင္ငံ ၏ နုိင္ငံသားျဖစ္ပုိင္ခြင္႔ရွိသည္။
(၂) မည္သူ႕ကုိမွ် ၎၏ နုိင္ငံျဖစ္မႈ မွ က်ဳိးေႀကာင္းမဲ့ ပစ္ပယ္ခြင္႔မရွိေစရ။ ထုိသူ၏ နုိင္ငံသား အျဖစ္ ေျပာင္းလဲပုိင္ခြင္႕ကုိ လည္း ျငင္းပယ္ျခင္း မရွိေစရ။
Article 16.
(1) Men and women of full age, without any limitation due to race, nationality or religion, have the right to marry and to found a family. They are entitled to equal rights as to marriage, during marriage and at its dissolution.
(2) Marriage shall be entered into only with the free and full consent of the intending spouses.
(3) The family is the natural and fundamental group unit of society and is entitled to protection by society and the State.
အပိုဒ္ ၁၆
(၁) အရြယ္ေရာက္ျပီးေသာ အမ်ဳိးသား ႏွင္႔အမ်ဳိးသမီးတုိင္း သည္ လူမ်ဳိး၊တုိင္းရင္းသား၊ သုိ႕မဟုတ္ ဘာသာေရးအေႀကာင္းျပဳ၍ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ကန္႔သပ္ျခင္း မရွိေစရဘဲ လက္ထပ္ခြင္႔ ႏွင္႔ မိသားစု ထူေထာင္ပုိင္ခြင္႔ ရွိသည္။ လက္ထပ္ထိမ္းျမားခ်ိန္၊ ေပါင္းသင္းခ်ိန္ ႏွင္႕ အိမ္ေထာင္ျပိဳကြဲသည္႔အခ်ိန္မ်ားတြင္ လက္ထပ္ထိမ္းျမား ျခင္း ႏွင္႔ ပတ္သက္ ၍ ထုိ အမ်ဳိးသား ႏွင့္ အမ်ဳိးသမီး တုိ႕တြင္ တူညီေသာ အခြင္႔အေရးမ်ားရွိႀကသည္။
(၂) ရည္ရြယ္ထားေသာ သတုိ႕သား ႏွင္႔ သတုိ႕သမီး ၏ လြတ္လပ္ေသာ သေဘာဆႏၵကုိ အျပည္႔အဝ ရယူျပီး မွသာ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းျပဳရမည္။
(၃) မိသားစုဘဝသည္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း၏ သဘာဝက်ေသာ၊ အေျခခံက်ေသာ အစိတ္အပုိင္းတစ္ခုျဖစ္သည္။ မိသားစုဘဝမ်ားကုိ ကာကြယ္ေပးရန္ လူ႕အဖဲြ႕အစည္းႏွင္႔ အစုိးရ တုိ႕က တာဝန္ရွိသည္။
Article 17.
(1) Everyone has the right to own property alone as well as in association with others.
(2) No one shall be arbitrarily deprived of his property.
အပုိဒ္ ၁၇
(၁) လူတိုင္းသည္ ဓနပစၥည္းဥစၥာမ်ား ကုိ မိမိတစ္ဦးျခင္းျဖစ္ေစ၊ အျခားသူမ်ား ႏွင္႔ ဖက္စပ္၍ျဖစ္ေစ ပုိင္ဆုိင္ခြင္႔ ရွိသည္။
(၂) မည္သူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္၏ ကုိယ္ပုိင္ပစၥည္း ကုိမွ် ဥပေဒအေႀကာင္းမဲ့ သိမ္းပုိက္ျခင္း မရွိေစရ။
Article 18.
Everyone has the right to freedom of thought, conscience and religion; this right includes freedom to change his religion or belief, and freedom, either alone or in community with others and in public or private, to manifest his religion or belief in teaching, practice, worship and observance.
အပုိဒ္ ၁၈
လူတုိင္းလြတ္လပ္စြာေတြးေခၚခြင္႔၊ လြတ္လပ္စြာခံယူရပ္တည္ပုိင္ခြင္႔ ႏွင္႔ လြတ္လပ္စြာ ကုိးကြယ္ပုိင္ခြင္႔ ရွိသည္။ ဤလုပ္ပုိင္ခြင္႔အရ မိမိကုိးကြယ္ေသာ ဘာသာကုိသုိ႕မဟုတ္ သက္ဝင္ယုံႀကည္ခ်က္ လြတ္လပ္စြာ ေျပာင္းလဲပုိင္ခြင္႔ ရွိသည္။ ထုိျပင္ မိမိတစ္ဦးတည္းေသာ္လည္းေကာင္း၊ အျခားသူမ်ား ႏွင္႔ စုေပါင္း၍ ေသာ္လည္းေကာင္း အမ်ားေရွ႕တြင္ျဖစ္ေစ၊ သုိ႕မဟုတ္ မိမိသီးသန္႕တြင္ျဖစ္ မိမိကုိးကြယ္သည္႔ ယုံႀကည္မႈ သုိ႕မဟုတ္ ဘာသာကုိ လြတ္လပ္စြာ သင္ျပနုိင္ခြင္႔ ၊က်င္႔သုံးခြင္႔၊ဝတ္ျပဳကုိးကြယ္ခြင္႔ ႏွင္႔ တည္ေဆာက္ခြင္႔ ရွိသည္။
Article 19.
Everyone has the right to freedom of opinion and expression; this right includes freedom to hold opinions without interference and to seek, receive and impart information and ideas through any media and regardless of frontiers.
အပိုဒ္ ၁၉
လူတုိင္း လြတ္လပ္စြာထင္ျမင္ယူဆပုိင္ခြင္႔ ႏွင္႔ လြတ္လပ္စြာ ဖြင္႔ဟတင္ျပပုိင္ခြင္႔ ရွိသည္။ ထုိအခြင္႔အေရးမ်ားအရ မိမိတင္ျပယူဆခ်က္မ်ား ကုိ အေႏွာက္အယွက္ အဟန္႕အတားမရွိ ခံယူက်င္႔သုံးပုိင္ခြင္႔ ရွိသည္။ နယ္ေျမပုိင္းျခားမႈမရွိဘဲ သတင္းစာနယ္ဇင္းမ်ား မွတဆင္႕ သတင္းမ်ား၊ အယူအဆမ်ားကုိ ရွာေဖြဆည္းပူးပိုင္ခြင္႔ ၊လက္ခံပုိင္ခြင္႔ ႏွင္႔ ျဖန္႕ျဖဴးပုိင္ခြင္႔တုိ႕ရွိသည္။
Article 20.
(1) Everyone has the right to freedom of peaceful assembly and association.
(2) No one may be compelled to belong to an association.
အပုိဒ္ ၂၀
(၁) လူတုိင္း ျငိမ္းခ်မ္းစြာ လူစုလူေဝး စုေဝးပုိင္ခြင္႔ ႏွင္႔ အသင္းအဖဲြ႕မ်ား ဖဲြ႕စည္း ထူေထာင္ဖဲြ႕စည္းပုိင္ခြင္႔ ရွိသည္။ မည္သူ႕ကုိမွ် ၎၏ ဆႏၵသေဘာထား မပါဘဲ အဖြဲ႕အစည္း တခုသုိ႕ ဝင္ေစရန္ အတင္းအႀကပ္မျပဳရ။
Article 21.
(1) Everyone has the right to take part in the government of his country, directly or through freely chosen representatives.
(2) Everyone has the right of equal access to public service in his country.
(3) The will of the people shall be the basis of the authority of government; this will shall be expressed in periodic and genuine elections which shall be by universal and equal suffrage and shall be held by secret vote or by equivalent free voting procedures.
အပုိဒ္ ၂၁
(က) လူတုိင္း မိမိတုိင္းျပည္၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးလုပ္ငန္းတြင္ တုိက္ရုိက္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ လြတ္လပ္စြာေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္ထားသည္႕ကုိယ္စားလွယ္မ်ားမွတဆင္႕ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ပုိင္ခြင္႔ရွိသည္။
(ခ) လူတုိင္း မိမိတုိင္းျပည္အတြင္းရွိ ျပည္သူဝန္ထမ္းအဖဲြ႕လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ဝင္ေရာက္နိုင္ရန္ တူညီေသာ အခြင္႔အလမ္းမ်ား ရွိသည္။
(ဂ) အစုိးရ၏ အဏာသည္ ျပည္သူလူထု၏ ဆႏၵအေပၚအေျခခံရမည္။ ျပည္သူ႕ဆႏၵမ်ား ကုိ အခ်ိန္ကာလပုိင္းျခားလ်က္ က်င္းပေပး သည္႔ စစ္မွန္ေသာေရြးေကာက္ ပြဲမ်ား ျဖင္႔ ေဖာ္ထုတ္ေစရသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား တြင္ လူတုိင္းအညီအမွ် မဲေပး နုိင္ခြင္႔ ရွိရမည္႔အျပင္ ထုိေရြးေကာက္္ပြဲ လွ်ဳိ႕ဝွက္ မဲေပး စနစ္ ျဖင္႕ျဖစ္ေစ၊ အလားတူ လြတ္လပ္ေသာ မဲေပးစနစ္ျဖင္႔ျဖစ္ေစ က်င္းပရမည္။
Article 22.
Everyone, as a member of society, has the right to social security and is entitled to realization, through national effort and international co-operation and in accordance with the organization and resources of each State, of the economic, social and cultural rights indispensable for his dignity and the free development of his personality.
အပုိဒ္ ( ၂၂ )
လူသားတုိင္း သည္ လူ႕အဖဲြ႕အစည္း၏ အဖြဲ႕ဝင္တေယာက္ျဖစ္သည္႔ အားေလ်ာ္စြာ လူမႈေရးလုံျခဳံခြင္႔ ခံစားပုိင္ခြင္႔ရွိသည္။ ထုိျပင္ မိမိ၏ ကုိယ္ပုိင္ အရည္အေသြးႏွင့္ ဂုဏ္သိကၡ တုိ႕ကုိ လြတ္လပ္စြာ တုိးတက္ဖြံ႕ျဖိဳး ေစေရးအတြက္ မလြဲမေသြလုိအပ္ေသာ စီးပြားေရး၊လူမႈေရး ႏွင္႔ ယဥ္ေက်းမႈဆုိင္ရာ အခြင္႔အေရး သေဘာေပါက္ခံယူနုိင္ရန္ အခြင္႔အေရးမ်ား ရွိရမည္။ ထုိသုိ႕သေဘာေပါက္ခံယူနုိင္ရန္ မိမိနုိင္ငံ၏ ဖဲြ႕စည္းပုံ၊ နုိင္ငံရွိ အရင္းအျမစ္ အင္အားမ်ား ႏွင္႔ လုိက္ေလ်ာ ညီေထြ ျဖစ္သည္႕နုိင္ငံေတာ္၏ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ားျဖင္႔တမ်ဳိး၊ နုိင္ငံတကာ ၏ ပူေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈျဖင္႔တဖုံ ေဆာင္ရြက္ရမည္။
Article 23.
(1) Everyone has the right to work, to free choice of employment, to just and favourable conditions of work and to protection against unemployment.
(2) Everyone, without any discrimination, has the right to equal pay for equal work.
(3) Everyone who works has the right to just and favourable remuneration ensuring for himself and his family an existence worthy of human dignity, and supplemented, if necessary, by other means of social protection.
(4) Everyone has the right to form and to join trade unions for the protection of his interests.
အပိုဒ္ (၂၃)
(က) လူတုိင္းအလုပ္လုပ္ခြင္႔ ၊ မိမိအလုပ္ကုိမိမိလြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္ပုိင္ခြင္႔ ႏွင္႔ တရားမွ်တ ၍ သင္႔ေလ်ာ္ေသာ လုပ္ငန္းခြင္ကုိ ေရြးခ်ယ္ ခြင္႔ ႏွင္႔ အလုပ္လက္မဲ့ ျဖစ္ရျခင္းမွ ကာကြယ္မႈ ရရွိခြင္႔မ်ား ခံစား ပုိင္ခြင္႔ ရွိသည္။
(ခ) လူတုိင္း ခဲြျခားမႈမရွိဘဲ တူညီေသာ အလုပ္အတြက္တူညီ အခေႀကးေငြ ကုိ ရရွိခံစားပုိင္ခြင္႔ ရွိသည္။
(ဂ) အလုပ္လုပ္ သည္႔ လူတုိင္း မိမိ ႏွင္႔ မိမိ ၏ မိသားစုအတြက္ လူ႕ဂုဏ္သိကၡာ ႏွင္႔ ညီညြတ္ေအာင္ ေနထုိင္ စားေသာက္နုိင္ရန္ စိတ္ခ်ေလာက္သည္႔ အျပင္ တရားမွ်တ၍ သင္႔တင္႔ေလ်ာက္ပတ္ေသာ လစာ ခံစားပုိင္ခြင္႔ ရွိသည္။ လုိအပ္ပါက အျခားနည္းလမ္းမ်ား မွ လူမႈေရးအေထာက္အပံ႕မ်ားကုိလည္း ထပ္မံ၍ ရပုိင္ခြင္႔ ရွိသည္။
(ဃ) လူတုိင္း မိမိ အက်ဳိးစီးပြား ကုိ ကာကြယ္ ရန္ အလုပ္သမားသမဂၢမ်ား ဖဲြ႕စည္းပုိင္ခြင္႔ ႏွင္႔ ဝင္ေရာက္ပုိင္ ခြင္႔ ရွိသည္။
Article 24.Everyone has the right to rest and leisure, including reasonable limitation of working hours and periodic holidays with pay.
အပုိဒ္ ၂၄
လူတုိင္း သင္႔တင္႔ ေလ်ာက္ပတ္ေသာ အလုပ္ခ်ိန္အျပင္ အခါအားေလ်ာ္စြာ သတ္မွတ္ထားေသာ လစာ ႏွင္႔ ခြင္႔ယူခြင္႔ အပါအဝင္ အပန္းေျဖအနားယူ ခြင္႔ ရွိသည္။
Article 25.
(1) Everyone has the right to a standard of living adequate for the health and well-being of himself and of his family, including food, clothing, housing and medical care and necessary social services, and the right to security in the event of unemployment, sickness, disability, widowhood, old age or other lack of livelihood in circumstances beyond his control.
(2) Motherhood and childhood are entitled to special care and assistance. All children, whether born in or out of wedlock, shall enjoy the same social protection.
အပုိဒ္ ၂၅
(က) လူတုိင္း သည္ မိမိ ႏွင္႔ မိမိ၏ မိသားက်န္းမာေရး ႏွင္႔ တကြ ကုိယ္စိတ္ႏွစ္ျဖာေအးခ်မ္းစြာ ေနထုိင္နုိင္ေရး အတြက္ လုိအပ္ေသာ အစားအစာ၊ အဝတ္အစား၊အုိးအိမ္၊ ေဆးဝါးပစၥည္း ႏွင္႔ အျခားလုိအပ္ေသာ လူမႈေရးအေထာက္အပံ႔မ်ား ပါဝင္ေသာ သင္႔တင္႔ေလ်ာက္ပတ္သည္႔ လူမႈအဆင္႔အတန္း ကုိ ရယူခံစားခြင္႔ ရွိသည္။ ထုိအျပင္ အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္သည္႔ အခါတြင္ လည္းေကာင္း၊ မက်န္းမမာ ျဖစ္သည္႔အခါတြင္လည္းေကာင္း၊ ကုိယ္လက္အဂၤါမစြမ္းမသန္ ျဖစ္ေသာအခါတြင္လည္းေကာင္း မိမိခင္ပြန္း သုိ႕မဟုတ္ ဇနီးေသဆုံးသြားေသာ အခါတြင္လည္းေကာင္း၊ အသက္အရြယ္အုိမင္းလာသည္ အခါတြင္ လည္းေကာင္း၊ မိမိပေယာဂေႀကာင္႕မဟုတ္ေသာ အလုပ္အကုိင္မဲ့ျခင္းကုိ ရင္ဆုိင္ရေသာအခါ တြင္လည္းေကာင္း၊ ေနထုိင္စားေသာက္ေရး အတြက္ လုံျခဳံစိတ္ခ်မႈ အခြင္႕အေရးခံစား ပုိင္ခြင္႔ ရွိသည္။
(ခ) မိခင္မ်ား ႏွင္႔ ကေလးငယ္မ်ားကုိ အထူးေစာင္႔ေရွာက္ျခင္း ႏွင္႔ အကူအညီေပး ျခင္း တုိ႕ကုိ ေပးရမည္။ တရားဝင္လက္ထပ္ထိမ္းျမားျပီး ေမြးလာေသာ ကေလးျဖစ္ေစ၊ တရားမဝင္ ေမြးလာေသာ ကေလး ျဖစ္ေစ တူညီေသာ လူမႈ ကာကြယ္ ေစာင္႔ေရွာက္ေရး ကုိခံစား ပိုင္ခြင္႔ ရွိသည္။
Article 26.
(1) Everyone has the right to education. Education shall be free, at least in the elementary and fundamental stages. Elementary education shall be compulsory. Technical and professional education shall be made generally available and higher education shall be equally accessible to all on the basis of merit.
(2) Education shall be directed to the full development of the human personality and to the strengthening of respect for human rights and fundamental freedoms. It shall promote understanding, tolerance and friendship among all nations, racial or religious groups, and shall further the activities of the United Nations for the maintenance of peace.
(3) Parents have a prior right to choose the kind of education that shall be given to their children.
အပိုဒ္ ၂၆
(က) လူတုိင္း ပညာသင္ႀကားပုိင္ခြင္႔ ရွိသည္။ အနည္းဆုံးမူလတန္းပညာ ႏွင္႔ အေျခခံအဆင္႔ ပညာေရးသည္ အခမည္႔ ျဖစ္ေစရမည္။ မူလတန္းပညာ သည္ မသင္မေနရ ျဖစ္ရမည္။ စက္မႈလက္မႈ ပညာ ႏွင္႕အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းပညာမ်ား ကုိ ေယဘူယ်အားျဖင္႔ လူအမ်ားသင္ႀကား ပုိင္ခြင္႔ ရွိရသည္။ အထက္တန္းပညာႏွင့္ အဆင္႔ျမင္႔ပညာမ်ား ကုိ အရည္အခ်င္းအေပၚမူတည္၍ သင္ႀကားနုိုင္ရန္ တူညီေသာ အခြင္႕အေရး ရွိေစရမည္။
(ခ) ပညာေရး ကုိ လူသားတုိ႕၏ ကုိယ္ပုိင္အရည္အေသြးမ်ားတုိးတက္ ျဖစ္ေပၚျပည္႔ဝလာေစရန္ႏွင္႔ လူ႕အခြင္႔အေရး အေျခခံလြတ္လပ္ခြင္႔မ်ား ကုိ ေလးစားမႈပုိကဲလာေစရန္ ဦးတည္ထားရမည္။ ပညာေရးသည္ တနုိင္ငံ ႏွင္႔ တနုိင္ငံ၊ လူမ်ဳိး တမ်ိဳး ႏွင္႔ တမ်ဳိး ၊ဘာသာေရး အသင္းအဖြဲ႕တဖြဲ႕ ႏွင္႔ တဖြဲ႕ အႀကား နားလည္မႈ၊သေဘာထားႀကီးမႈ၊ ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးမႈတုိ႕ တုိးတက္ျဖစ္ေပၚလာေစရန္ ႏွင္႔ ကမာၻ႕ျငိမ္းခ်မ္းေရးတည္တ႕ံေစရန္ ကုလသမဂၢ တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္ေနေသာ လုပ္ငန္းမ်ား အစြန္႕ရွည္ေစရန္ ေဆာင္က်ဥ္းနုိင္ ရမည္။
(ဂ) မိဘမ်ားသည္ မိမိတို႕၏ ရင္ေသြးမ်ား သင္ယူရမည္႔ ပညာ အမ်ဳိးအစား ကုိ ေရြးခ်ယ္ နိုင္ေသာ လက္ဦး အခြင္႔အေရး ရွိသည္။
Article 27.
(1) Everyone has the right freely to participate in the cultural life of the community, to enjoy the arts and to share in scientific advancement and its benefits.
(2) Everyone has the right to the protection of the moral and material interests resulting from any scientific, literary or artistic production of which he is the author.
အပုိဒ္ ၂၇
(က) လူတုိင္းသည္ လူမႈအဖြဲ႕အစည္း၏ ယဥ္ေက်းမႈ ဘဝတြင္လြတ္လပ္စြာ ပါဝင္ခြင္႕၊အနုပညာသုခုမပညာရပ္မ်ား ကုိ လြတ္လပ္စြာ ဝင္ေရာက္ လုပ္ကုိင္နုိင္ခြင္႔ႏွင္႔ ထုိပညာ၏ အက်ဳိးအျမတ္ ကုိ လြတ္လပ္စြာ ခံစား သုံးစဲြပုိင္ခြင္႔ ရွိသည္။
(ခ) လူတုိင္းသည္ မိမိကုိယ္ပုိင္ညဏ္ျဖင္႔ ႀကံစည္ဖန္တီးမႈ မွ ျဖစ္ထြန္းလာေသာ အသိပညာဆုိရာတြင္ တီထြင္မႈ၊ စာေပဆုိင္ရာ သုိ႕မဟုတ္ အနုပညာ ဆုိင္ရာဖန္တီးမႈမ်ားတုိ႕၏ ဂုဏ္ ႏွင္႔ ရုပ္ဝတၳဳပုိင္းဆုိင္ရာ အက်ဳိးအျမတ္မ်ား ကုိ ခံစားရယူ နုိင္ရန္ အတြက္ ကာကြယ္မႈမ်ား ရရွိပုိင္ခြင္႔ ရွိသည္။
Article 28.
Everyone is entitled to a social and international order in which the rights and freedoms set forth in this Declaration can be fully realized.
အပုိဒ္ ၂၈
လူတုိင္း ဤစာတမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထား သည္႔ အခြင္႔အေရးမ်ား ႏွင္႔ လြတ္လပ္ခြင္႔ မ်ား ကုိ အျပည္႔အဝ အေလးထားအသိအမွတ္ ျပဳေသာ လူမႈဆက္ဆံေရး အေျခအေန ႏွင္႔ နုိင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရး အေျခအေနတုိ႔၏ အက်ဳိးေက်းဇူး ကိုခံစား ပုိင္ခြင္႔ရွိသည္။
Article 29.
(1) Everyone has duties to the community in which alone the free and full development of his personality is possible.
(2) In the exercise of his rights and freedoms, everyone shall be subject only to such limitations as are determined by law solely for the purpose of securing due recognition and respect for the rights and freedoms of others and of meeting the just requirements of morality, public order and the general welfare in a democratic society.
(3) These rights and freedoms may in no case be exercised contrary to the purposes and principles of the United Nations.
အပုိဒ္ ၂၉
(က) လူသားတုိင္းသည္ မိမိကုိယ္ပုိင္ အရည္အေသြးကုိ တုိးတက္ျဖစ္ေပၚျပည္႔ဝ လာေအာင္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေဆာင္ရြက္နုိင္မႈ ကုိ ေပးေသာ လူ႔ေဘာင္အားျပန္လည္ေပးဆပ္ရန္ တာဝန္ ဝတၱရား ရွိသည္။
(ခ) လူတဦးတေယာက္ သည္ မိမိ၏ အခြင္႔အေရး ႏွင္႔ လြတ္လပ္မႈကုိ ရယူရာတြင္ အျခားသူမ်ား၏ အခြင္႔အေရး ႏွင္႔ လြတ္လပ္ခြင္႔ မ်ားကုိ ထုိက္ထုိက္တန္တန္ အသိအမွတ္ျပဳေလးစားရမည္။ ဒီမုိကေရစီထြန္းကားေသာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း တြင္ ကုိယ္က်င္႔တရားေကာင္းမြန္ေရး၊ စည္းကမ္းေသဝပ္မႈရွိေရး ႏွင္႔ ျပည္သူ႔အက်ဳိးစီးပြားျဖစ္ထြန္းေရးတုိ႔အတြက္ တရားမွ်တစြာ က်င္႔ေဆာင္နုိင္ရန္ အတြက္ ရည္ရြယ္ ၍ ဥပေဒ အရ ျပငွာန္းထားေသာ ကန္႔သတ္ခ်က္ မ်ဳိးတုိ႔ကုိ လူတုိင္း လိုက္နာ ရမည္။
(ဂ) ဤအခြင္႔ အေရးမ်ား ႏွင္႔ လြတ္လပ္ခြင္႔ မ်ား ကုိ ကမာၻ႕ ကုလသမဂၢ ၏ ရည္မွန္းခ်က္ ႏွင္႔ အေျခခံမူ မ်ားအား ဆန္႔က်င္႔ ေသာ ကိစၥရပ္မ်ား တြင္ ရယူက်င္႔သုံးပုိင္ခြင္႔ မရွိေစရ။
Article 30.
Nothing in this Declaration may be interpreted as implying for any State, group or person any right to engage in any activity or to perform any act aimed at the destruction of any of the rights and freedoms set forth herein.
အပုိဒ္ ၃၀
ဤစာတမ္းပါအခြင္႔အေရးမ်ား ႏွင္႔ လြတ္လပ္ခြင္႔မ်ား ကုိ ဖ်က္လုိဖ်က္ဆီး ျဖစ္ေစမည္႔ လုပ္ငန္းလုပ္ရပ္မ်ား အား မည္သည္႔ နုိင္ငံ၊ မည္သည္အဖဲြ႔အစည္း၊ မည္သည္႔လူပုဂၢိဳလ္ ကမွ ကုိယ္တုိင္ လုပ္ေဆာင္ခြင္႔၊ ပါဝင္လုပ္ေဆာင္ခြင္႔ မရွိေႀကာင္း ဤေႀကညာစာတမ္း က အတိအလင္း ေႀကညာ သည္။
ွ
Stephen Khie Lei
Sunday, 13 December 2009
Tuesday, 29 September 2009
Chin Version (Hakha)
Meeting Minutes le Policies
Date : 11 Sep, 2009
Time : 10:00 PM
Place : Pi Nu Vang inn, Storfors
► Chair tlai tu : Pu Louren Hngak
► Meeting record ttial tu : Salai Biak Tum Lian
1. Rev. Chan Peng Thang thlacamnak in meeting kan thok.
2. Agenda
(A) 12 September, 2009 chun, meeting a can khiahnak.
(B) CCS le CCFS meeting kan tthut dingning kong.
(A) 12 Sep, 2009 chun meeting a caan khiahnak.
Thla ni 12 September, 2009 chun meeting cu zinglei suimilam 9:30 AM in thok siseh tiah kan hna a tla.
(B) CCS le CCFS meeting kan tthut dingning kong.
Thla ni 12 September, 2009 chun meeting ah CCS le CCFS cu chun suimilam 12:00 PM tiang hmunkhat teah kan tthutti hna lai i, 12:00 PM hnu tuin a dangdang in tthut siseh tiah kan hna a tla.
3. kan meeting cu zan suimilam 11:30 PM ah Pu Ni Khar thlacamnak in kan donghter.
Meeting kai mi list.
Min Khua
1. Salai Biak Tum Lian Storfors
2. Pu Sang Mang Hre Storfors
3. Pu Duh Bik Alingsås
4. Rev. Chan Peng Thang Hofors
5. Pu Van Hmung Uppsala
6. Pu Peng Nawl Luleå
7. Pu Tial Kham Bergsjö
8. Pu Ni Khar Luleå
9. Pu Sui Thawng Vung Ljusdal
10. Pu Lai Uk Alingsås
11. Pu Nang Sian Lal Ljusdal
12. Pu Bawi Van Hei Hudiksvall
13. Pu Pa Hmung Ljusdal
14. Pu Tial Dun Vårgårda
15. Pu louren Hngak Göteborg
16. Pu Ni Ceu Storfors
A Voihnihnak Meeting
Date : 12/09/09
Time : 10:00 am
Place : Pi Nu Vang inn, Storfors
► Chair tlai tu : Pu Louren Hngak
► Minutes ttial tu : Salai Biak Tum Lian
1. Pu Duh Bik thlacamnak in kan meeting kan thok.
2. Chairman nih kan meeting kongkau chimnak a ngei.
3. Agenda khomhnak
(A) Constitution kong ceihhmainak.
(B) Policy kong ceihhmainak
(C) Seal kong
(D) Letter Head kong
(E) CCS le CCFS rianttuan ttinak ding kong
(F) Meeting kainak le thil dangdang ruangah Transportation kong
(G) Hmaikum Conference nicaan le a hmunhma kong
(A) Constitution kong ceihhmainak
Constitution cu Draft kan tuah mi papper cungah zoh in ceihhmai a si.
► Constitution kong kan ceih dih in chunchaw einak kan ngei.
► Chunchaw kan ei hnu ah Pu Tial Kham thlacamnak in meeting kan peh
tthan.
(B) Policy kong ceihhmainak
Chiat/tthatni
► Chiat/tthatni cu ramchung ( Sweden ) le ramleng tiah phun hnih in tthen a si.
Chiatni ( Ramchung , Sweden )
(a) Sweden um Chin miphun chungah thihlohnak kan ton sual a si ahcun
Kr-5000 in ngeihchiatnak I hrawm pi a si lai.
(b) Sweden um Kawlram mi ( kan uanu hna, Chin miphun a si lomi)
chungin thihlohnak a ton mi an um sual a si ahcun Kr-1000 in
ngeihchiatnak I hrawm pi a si lai.
(c) Sweden um Chin miphun chungin accident ruangah maw, a dangdang vanchiatnak ruangah maw, zungzal pum/kutke tlamtling thai ti lo ding dir hmun a phan mi an um sual a si ahcun Kr-10000 in bomh a si lai.
(d) Sweden um Chin miphun chungin dam lo zawtfah ruangah siizung a phan mi an um sual a si ahcun EC upa pawl nih a sining zoh in a herh an ti ning in bomh a si lai.
Chiatni (Ramleng)
(a) Sweden um Chin miphun chungin Kawlram lei le ram dangdang um kan nu/pa, uanu chuahkhat taktak (nu khat pa dang or pakhat nu dang
telhchih in) nih thihlohnak ton sual a si ahcun Kr- 2000 in ngeihchiatnak I hrawm pi a si lai.
Note # hika zawn te ahhin cun Foundation fee le monthly fee a pe lo an si ahcun Kr-1500 in ngeihchiatnak I hrawm pi a si lai.
Tthatni
(a) Sweden um Chin miphun chungin nau chuakthar an um tik ah Kr-500 in I lomh pi a si lai.
(b) Sweden um Chin miphun fanau hna chungin an sianginn kainak ah maw, lentecelhnak ah maw, a lam kip in a ttha bik/hawinak thiam hlei
(outstanding) dir hmun a phan kho mi an um a si ahcun Kr-1000 le
upatnak casual (honorary certificate) peknak in lunglomh pinak
langhter a si lai.
(c) Sweden um Chin miphun chungin Degree a kan lak piak kho mi an um a si ahcun EC upa pawl nih a herh an ti ning or aa tlak/rem an ti ning in I lomh pi a si lai.
(d) Sweden um Chin miphun chungin tthitumhnak (phunglam ning tein) a um a si ahcun Kr-500 in I lomh pi a si lai.
(C) Seal kong
CCS seal cu Office seal, Chairman seal le General Secretary seal tiah pathum in tuah a si lai I, a tuah tu cu Chairman le General Secretary nih tuanvo lak siseh tiah kan hna a tla.
(D) LetterHead
Letter Head cu tuah a si lai I, a tuah tu cu Chairman le Secretary nih ttuanvo lak siseh tiah kan hna a tla.
► Minute 15 I dinnak kan ngei.
► Minute 15 kan i din hnu ah Pu Sang Mang Hre thlacamnak in meeting
kan peh tthan.
(E) CCFS he rian ttuanttinak ding tete
Sweden um Chin miphun chungin chiat/tthat kan ton tik ah CCS le CCFS cu komh in rianttuan khawhnak zawn tete ahcun hmunkhat teah ttuantti a si lai.
(F) Meeting kai tik le thil dangdang kongah dihmi phaisa kong (Transportation)
(a) Tutan 12/09/09 ni i Stofors khua ah tuah mi Meeting a kai kho mi
chungin Tlanglawng le Bus ticket man (Transportation) ah Kr-1000
nak tam a dih mi cu, Kr-1000 hi a mah phaisa a dih lai i, Kr-1000 in a
cung lei tu cu CCS phaisa dih siseh tiah kan hna a tla.
(b) Hmailei CCS rianttuannak ah umkalnak (transportation) ah dih mi
phaisa cu EC pawl nih a herh an ti ningin zoh piak a si lai.
(G) Hmai kum khawmpi kong
(a) Hmai kum khawmpi (Conference) cu July thla ni 8 ah khual phanh ni a si lai I, 9,10,11 nithum chung tuah a si lai, cun thla ni 12 hi khua lei kir ni a si lai.
(b) Hmai kum khawmpi (Conference) cu Luleå khua ah tuah a si lai.
► Zan suimilam 12:00 PM ah kan meeting cu Pu Pa Hmung thlacamnak in kan donghter.
************ ********* ********* ********* ********* ********* *
Meeting Minutes le Policies
Date : 11 Sep, 2009
Time : 10:00 PM
Place : Pi Nu Vang inn, Storfors
► Chair tlai tu : Pu Louren Hngak
► Meeting record ttial tu : Salai Biak Tum Lian
1. Rev. Chan Peng Thang thlacamnak in meeting kan thok.
2. Agenda
(A) 12 September, 2009 chun, meeting a can khiahnak.
(B) CCS le CCFS meeting kan tthut dingning kong.
(A) 12 Sep, 2009 chun meeting a caan khiahnak.
Thla ni 12 September, 2009 chun meeting cu zinglei suimilam 9:30 AM in thok siseh tiah kan hna a tla.
(B) CCS le CCFS meeting kan tthut dingning kong.
Thla ni 12 September, 2009 chun meeting ah CCS le CCFS cu chun suimilam 12:00 PM tiang hmunkhat teah kan tthutti hna lai i, 12:00 PM hnu tuin a dangdang in tthut siseh tiah kan hna a tla.
3. kan meeting cu zan suimilam 11:30 PM ah Pu Ni Khar thlacamnak in kan donghter.
Meeting kai mi list.
Min Khua
1. Salai Biak Tum Lian Storfors
2. Pu Sang Mang Hre Storfors
3. Pu Duh Bik Alingsås
4. Rev. Chan Peng Thang Hofors
5. Pu Van Hmung Uppsala
6. Pu Peng Nawl Luleå
7. Pu Tial Kham Bergsjö
8. Pu Ni Khar Luleå
9. Pu Sui Thawng Vung Ljusdal
10. Pu Lai Uk Alingsås
11. Pu Nang Sian Lal Ljusdal
12. Pu Bawi Van Hei Hudiksvall
13. Pu Pa Hmung Ljusdal
14. Pu Tial Dun Vårgårda
15. Pu louren Hngak Göteborg
16. Pu Ni Ceu Storfors
A Voihnihnak Meeting
Date : 12/09/09
Time : 10:00 am
Place : Pi Nu Vang inn, Storfors
► Chair tlai tu : Pu Louren Hngak
► Minutes ttial tu : Salai Biak Tum Lian
1. Pu Duh Bik thlacamnak in kan meeting kan thok.
2. Chairman nih kan meeting kongkau chimnak a ngei.
3. Agenda khomhnak
(A) Constitution kong ceihhmainak.
(B) Policy kong ceihhmainak
(C) Seal kong
(D) Letter Head kong
(E) CCS le CCFS rianttuan ttinak ding kong
(F) Meeting kainak le thil dangdang ruangah Transportation kong
(G) Hmaikum Conference nicaan le a hmunhma kong
(A) Constitution kong ceihhmainak
Constitution cu Draft kan tuah mi papper cungah zoh in ceihhmai a si.
► Constitution kong kan ceih dih in chunchaw einak kan ngei.
► Chunchaw kan ei hnu ah Pu Tial Kham thlacamnak in meeting kan peh
tthan.
(B) Policy kong ceihhmainak
Chiat/tthatni
► Chiat/tthatni cu ramchung ( Sweden ) le ramleng tiah phun hnih in tthen a si.
Chiatni ( Ramchung , Sweden )
(a) Sweden um Chin miphun chungah thihlohnak kan ton sual a si ahcun
Kr-5000 in ngeihchiatnak I hrawm pi a si lai.
(b) Sweden um Kawlram mi ( kan uanu hna, Chin miphun a si lomi)
chungin thihlohnak a ton mi an um sual a si ahcun Kr-1000 in
ngeihchiatnak I hrawm pi a si lai.
(c) Sweden um Chin miphun chungin accident ruangah maw, a dangdang vanchiatnak ruangah maw, zungzal pum/kutke tlamtling thai ti lo ding dir hmun a phan mi an um sual a si ahcun Kr-10000 in bomh a si lai.
(d) Sweden um Chin miphun chungin dam lo zawtfah ruangah siizung a phan mi an um sual a si ahcun EC upa pawl nih a sining zoh in a herh an ti ning in bomh a si lai.
Chiatni (Ramleng)
(a) Sweden um Chin miphun chungin Kawlram lei le ram dangdang um kan nu/pa, uanu chuahkhat taktak (nu khat pa dang or pakhat nu dang
telhchih in) nih thihlohnak ton sual a si ahcun Kr- 2000 in ngeihchiatnak I hrawm pi a si lai.
Note # hika zawn te ahhin cun Foundation fee le monthly fee a pe lo an si ahcun Kr-1500 in ngeihchiatnak I hrawm pi a si lai.
Tthatni
(a) Sweden um Chin miphun chungin nau chuakthar an um tik ah Kr-500 in I lomh pi a si lai.
(b) Sweden um Chin miphun fanau hna chungin an sianginn kainak ah maw, lentecelhnak ah maw, a lam kip in a ttha bik/hawinak thiam hlei
(outstanding) dir hmun a phan kho mi an um a si ahcun Kr-1000 le
upatnak casual (honorary certificate) peknak in lunglomh pinak
langhter a si lai.
(c) Sweden um Chin miphun chungin Degree a kan lak piak kho mi an um a si ahcun EC upa pawl nih a herh an ti ning or aa tlak/rem an ti ning in I lomh pi a si lai.
(d) Sweden um Chin miphun chungin tthitumhnak (phunglam ning tein) a um a si ahcun Kr-500 in I lomh pi a si lai.
(C) Seal kong
CCS seal cu Office seal, Chairman seal le General Secretary seal tiah pathum in tuah a si lai I, a tuah tu cu Chairman le General Secretary nih tuanvo lak siseh tiah kan hna a tla.
(D) LetterHead
Letter Head cu tuah a si lai I, a tuah tu cu Chairman le Secretary nih ttuanvo lak siseh tiah kan hna a tla.
► Minute 15 I dinnak kan ngei.
► Minute 15 kan i din hnu ah Pu Sang Mang Hre thlacamnak in meeting
kan peh tthan.
(E) CCFS he rian ttuanttinak ding tete
Sweden um Chin miphun chungin chiat/tthat kan ton tik ah CCS le CCFS cu komh in rianttuan khawhnak zawn tete ahcun hmunkhat teah ttuantti a si lai.
(F) Meeting kai tik le thil dangdang kongah dihmi phaisa kong (Transportation)
(a) Tutan 12/09/09 ni i Stofors khua ah tuah mi Meeting a kai kho mi
chungin Tlanglawng le Bus ticket man (Transportation) ah Kr-1000
nak tam a dih mi cu, Kr-1000 hi a mah phaisa a dih lai i, Kr-1000 in a
cung lei tu cu CCS phaisa dih siseh tiah kan hna a tla.
(b) Hmailei CCS rianttuannak ah umkalnak (transportation) ah dih mi
phaisa cu EC pawl nih a herh an ti ningin zoh piak a si lai.
(G) Hmai kum khawmpi kong
(a) Hmai kum khawmpi (Conference) cu July thla ni 8 ah khual phanh ni a si lai I, 9,10,11 nithum chung tuah a si lai, cun thla ni 12 hi khua lei kir ni a si lai.
(b) Hmai kum khawmpi (Conference) cu Luleå khua ah tuah a si lai.
► Zan suimilam 12:00 PM ah kan meeting cu Pu Pa Hmung thlacamnak in kan donghter.
************ ********* ********* ********* ********* ********* *
Burmese Version
Stofors အစည္းအေဝး ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ား
► ရက္စဲြ ၁၂.၀၉. ၂၀၀၉
► အခ်ိန္ မနက္ ၁၀ နာရီ
► ေနရာ Pi Nu Vang Inn
► သဘာပတိ Pu Louren Hngak
► မွတ္တမ္း ေရး Salai Biak Tum Lian ၁။ Pu Duh Bik မွ ဆုေတာင္းျခင္း ျဖင့္ အစည္းအေဝး ကုိ အစျပဳသည္။
၂။ သဘာပတိ မွ အစည္းအေဝး က်င္းပ ရျခင္း အေႀကာင္းရင္း ကုိ ႐ွင္းျပသည္။
၃။ အစည္းအေဝး တင္ျပခ်က္ ( Agenda ) မ်ား
(က) CCS ဖဲြ႔စည္းပုံ စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒ မ်ား
(ခ) CCS ေပၚလစီ
(ဂ) တံဆိပ္တုံး
(ယ) Letter Head
(င) CCS ႏွင့္ CCFS လက္တဲြ လုပ္ရမည့္ လုပ္ငန္း မ်ား
(စ) အစည္းအေဝးတက္ရာ တြင္ ကုန္က်ေသာ စရိတ္(ဆ) လာမည့္ ႏွစ္တြင္ ျပဳလုပ္က်င္းပ မည့္ မ်က္ႏွာဆုံညီ အစည္းအေဝး ႏွင့္ က်င္းပ မည့္ ေနရာ
(က) CCS ဖဲြ႔စည္းပုံ စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒ မ်ား
ေရးဆြဲထား ျပီးေသာ မူႀကမ္းကုိ ျပန္လည္ ေဆြးေႏြးသုံးသပ္ ပါသည္။
( ခ ) CCS ေပၚလစီ သာေရး နာေရး ဆုိရာတြင္ ဆြီဒင္ နုိင္ငံတြင္း ႏွင့္ ျပည္ပ ဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိး ႏွစ္စားခဲြ ထားသည္။
နာေရး ( ျပည္တြင္း)
(၁) ဤနုိင္ငံ၌ ေနထုိင္ေသာ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား အထဲမွ တစ္စုံတစ္ဦး ေသဆုံးခဲ့သည္ ရွိေသာ္ Kr ၅၀၀၀ ကုိ မိသားစုႏွင့္အတူ ထပ္တူထပ္မွ် ဝမ္းနည္းျခင္း အမွတ္အျဖစ္ ေပးရန္။
(၂ ) ဆြီဒင္နုိ္င္ငံတြင္ ေနထုိင္ေသာ ခ်င္းလူမ်ဳိးမဟုတ္သူ( ျမန္မာနိုင္ငံသား တစ္ဦးဦး ေသဆုံးပါက) ဝမ္းနည္းျခင္း အျဖစ္ Kr ၁၀၀၀ ေပးရန္။
( ၃ )ဆီြဒင္နုိင္ငံတြင္ ေနထိုင္ေသာ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားထဲမွ တစ္စုံတစ္ေယာက္ သည္ မေတာ္တဆေႀကာင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အျခားေသာ အႀကာင္းေႀကာင္း ေႀကာင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း ရာသက္ပန္ ကုိယ္လက္အဂၤါ မသန္မစြမ္း ျဖစ္လာမည္ဆုိလွ်င္
Kr ၁၀၀၀၀ ကူညီရန္။
( ၄ ) ဤနုိင္ငံတြင္ ေနထိုင္ေသာ ခ်င္းလူမ်ဳိး တစ္ဦးဦး ေဆး႐ုံတက္လွ်င္ EC လူႀကီးမ်ား က လူနာ၏ အေျခအေန ကုိ သုံးသပ္ ျပီး လုိအပ္သလုိ ကူညီရန္။
နာေရး( ျပည္ပ)
(၁) ဆီြဒင္ႏုိင္ငံ ၌ ေနထိုင္ႀကေသာ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား ထဲ မွ မိဘႏွစ္ပါး၊ညီကုိေမာင္ႏွမ အရင္း (ဖေအတူ မေအကြဲ၊ မေအတူ ဖေအကြဲ ) တုိိ႔သည္ ျမန္မာနုိင္ငံတြင္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အျခားနုိင္ငံတစ္နုိင္ငံ တြင္ ေသာ္လည္းေကာင္း ေသဆုံးသြားပါက Kr ၂၀၀၀ ေပးရန္။မွတ္ခ်က္ ။ ။ ဤေနရာမွာ အသင္းဝင္ေႀကး ႏွင့္ လစဥ္ေႀကးေပး သူ မျဖစ္ပါက
Kr ၁၅၀၀ သာေပး ရန္၊၊
သာေရး
( ၁ ) ဆြီဒင္နုိင္ငံေန ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား တစ္ဦးဦးက ကေလးေမြး လွ်င္ Kr ၅၀၀ ေပးရန္။
( ၂ ) ဆြီဒင္နူိင္ငံေန ခ်င္း လူငယ္လူရြယ္မ်ား၊ ကေလးသူငယ္မ်ား ထဲ မွ ေက်ာင္း ၌ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အားကစား ႏွင့္ အျခားအျခားေသာ ကဏၭမ်ား တြင္ လည္းေကာင္း ထူးခၽႊန္ေသာ သူရွိ လွ်င္ Kr ၁၀၀၀ ႏွင့္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္လက္မွတ္ ျဖင့္ ခ်ီးျမွင့္ဂုဏ္ျပဳသြား ျဖစ္သည္။
( ၃ ) ဆြီဒင္ႏုိင္ငံေန ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား ထဲ မွ ဘြဲ႔၊ ဒီဂရီ ရယူေပးနုိင္သူ ရွိလွ်င္ EC လူႀကီးမ်ား က သုံးသပ္ျပီး ဂုဏ္ျပဳခ်ီးျမွင့္ျခင္း ျပဳလုပ္မည္ျဖစ္သည္။
( ၄ ) ဆြီဒင္ႏုိင္ငံေန ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား ထဲ မွ ထုံးတမ္းစဥ္လာ အတုိင္း လက္ထပ္ထိမ္းျမား သူတုိ္င္းကုိ Kr ၅၀၀ ကုိ လက္ဖဲြ႔ အျဖစ္ ေပး ရန္။
( ဂ ) တံဆိပ္တုံး တံဆိပ္တုံးကုိ ႐ုံး တံဆိပ္၊ ဥကၠဌ တံဆိပ္၊ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး တံဆိပ္ ဟူ၍ ရွိမည္ျဖစ္ရာ ထုိတံဆိပ္တုံး မ်ား ကုိ ဥကၠဌ ႏွင့္ အေထြေထြအတြင္း ေရးမွဴး ႏွစ္ဦး က ျပဳလုပ္ေပးရန္ တာဝန္ယူသည္။
( ယ ) Letter Head ႐ုံး Letter Head ကုိ ျပဳလုပ္ရန္တြင္ ဥကၠဌ ႏွင့္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး က တာဝန္ယူေပးသည္။
( င ) CCS ႏွင့္ CCFS လက္တြဲ အလုပ္လုပ္ ရန္မ်ား
ဆြီဒင္နုိင္ငံေန ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားတုိ႔ ၏ သာေရး နာေရး ကိစၥမ်ား ရွိလာလွ်င္ CCS ႏွင့္ CCFS တုိ႔ ပူးေပါင္းလက္တြဲ လုပ္ေဆာင္ရမည္။
( စ ) အစည္းအေဝးတက္ေရာက္ရာ တြင္ ကုန္က်မည့္ လမ္းစရိတ္ ကိစၥ
( ၁ ) ၁၂.၀၉.၂၀၀၉ ရက္ေန႔ Stofors တြင္ ျပဳလုပ္ေသာ အည္းအေဝးသို႔ တက္ေရာက္လာသူတုိ႔ ၏ ဘတ္စ္ကားလက္မွတ္ ႏွင့္ ရထားလက္မွတ္ကုန္က်ေငြ
Kr ၁၀၀၀ ထက္ပုိေသာ လမ္းစရိတ္ ကို CCS မွ ကုန္က်ခံမည္ျဖစ္သည္
( ၂ ) ေနာင္လာမည့္ ႏွစ္မ်ား တြင္ CCS အလုပ္တာဝန္အရ ကုန္က်ေသာ စရိတ္မ်ား ကုိ EC လူႀကီးမ်ား က လုိအပ္သလုိ စီစဥ္သြားမည္ ျဖစ္သည္။
( ဆ ) လာမည္႔ႏွစ္ မ်က္ႏွာဆုံညီ အစည္းအေဝး
(၁) လာမည္႔ႏွစ္ မ်က္ႏွာဆုံညီ အစည္းအေဝး ကုိ ဇူလုိင္လ ၉ ရက္ေန႔ မွ ၁၁ ရက္ေန႔ အထိ ျပဳလုပ္က်င္းပ သြားမည္ျဖစ္သည္။ ဇူလုိင္လ ၈ ရက္ေန႔ ကုိ ဧည့္ေရာက္ရမည့္ ရက္ အျဖစ္ သတ္မွတ္ ထားျပီး၊ ၁၂ ရက္ေန႔ တြင္ မူ ဧည့္ျပန္ရမည့္ ရက္ အျဖစ္သတ္မွတ္ ထားပါသည္။
( ၂ ) လာမည့္ႏွစ္ မ်က္ႏွာဆုံညီ အစည္းအေဝး ကို Luleå တြင္ က်င္းပ မည္ျဖစ္သည္။
************ ********* ********* ********* *
Stofors အစည္းအေဝး ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ား
► ရက္စဲြ ၁၂.၀၉. ၂၀၀၉
► အခ်ိန္ မနက္ ၁၀ နာရီ
► ေနရာ Pi Nu Vang Inn
► သဘာပတိ Pu Louren Hngak
► မွတ္တမ္း ေရး Salai Biak Tum Lian ၁။ Pu Duh Bik မွ ဆုေတာင္းျခင္း ျဖင့္ အစည္းအေဝး ကုိ အစျပဳသည္။
၂။ သဘာပတိ မွ အစည္းအေဝး က်င္းပ ရျခင္း အေႀကာင္းရင္း ကုိ ႐ွင္းျပသည္။
၃။ အစည္းအေဝး တင္ျပခ်က္ ( Agenda ) မ်ား
(က) CCS ဖဲြ႔စည္းပုံ စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒ မ်ား
(ခ) CCS ေပၚလစီ
(ဂ) တံဆိပ္တုံး
(ယ) Letter Head
(င) CCS ႏွင့္ CCFS လက္တဲြ လုပ္ရမည့္ လုပ္ငန္း မ်ား
(စ) အစည္းအေဝးတက္ရာ တြင္ ကုန္က်ေသာ စရိတ္(ဆ) လာမည့္ ႏွစ္တြင္ ျပဳလုပ္က်င္းပ မည့္ မ်က္ႏွာဆုံညီ အစည္းအေဝး ႏွင့္ က်င္းပ မည့္ ေနရာ
(က) CCS ဖဲြ႔စည္းပုံ စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒ မ်ား
ေရးဆြဲထား ျပီးေသာ မူႀကမ္းကုိ ျပန္လည္ ေဆြးေႏြးသုံးသပ္ ပါသည္။
( ခ ) CCS ေပၚလစီ သာေရး နာေရး ဆုိရာတြင္ ဆြီဒင္ နုိင္ငံတြင္း ႏွင့္ ျပည္ပ ဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိး ႏွစ္စားခဲြ ထားသည္။
နာေရး ( ျပည္တြင္း)
(၁) ဤနုိင္ငံ၌ ေနထုိင္ေသာ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား အထဲမွ တစ္စုံတစ္ဦး ေသဆုံးခဲ့သည္ ရွိေသာ္ Kr ၅၀၀၀ ကုိ မိသားစုႏွင့္အတူ ထပ္တူထပ္မွ် ဝမ္းနည္းျခင္း အမွတ္အျဖစ္ ေပးရန္။
(၂ ) ဆြီဒင္နုိ္င္ငံတြင္ ေနထုိင္ေသာ ခ်င္းလူမ်ဳိးမဟုတ္သူ( ျမန္မာနိုင္ငံသား တစ္ဦးဦး ေသဆုံးပါက) ဝမ္းနည္းျခင္း အျဖစ္ Kr ၁၀၀၀ ေပးရန္။
( ၃ )ဆီြဒင္နုိင္ငံတြင္ ေနထိုင္ေသာ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားထဲမွ တစ္စုံတစ္ေယာက္ သည္ မေတာ္တဆေႀကာင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အျခားေသာ အႀကာင္းေႀကာင္း ေႀကာင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း ရာသက္ပန္ ကုိယ္လက္အဂၤါ မသန္မစြမ္း ျဖစ္လာမည္ဆုိလွ်င္
Kr ၁၀၀၀၀ ကူညီရန္။
( ၄ ) ဤနုိင္ငံတြင္ ေနထိုင္ေသာ ခ်င္းလူမ်ဳိး တစ္ဦးဦး ေဆး႐ုံတက္လွ်င္ EC လူႀကီးမ်ား က လူနာ၏ အေျခအေန ကုိ သုံးသပ္ ျပီး လုိအပ္သလုိ ကူညီရန္။
နာေရး( ျပည္ပ)
(၁) ဆီြဒင္ႏုိင္ငံ ၌ ေနထိုင္ႀကေသာ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား ထဲ မွ မိဘႏွစ္ပါး၊ညီကုိေမာင္ႏွမ အရင္း (ဖေအတူ မေအကြဲ၊ မေအတူ ဖေအကြဲ ) တုိိ႔သည္ ျမန္မာနုိင္ငံတြင္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အျခားနုိင္ငံတစ္နုိင္ငံ တြင္ ေသာ္လည္းေကာင္း ေသဆုံးသြားပါက Kr ၂၀၀၀ ေပးရန္။မွတ္ခ်က္ ။ ။ ဤေနရာမွာ အသင္းဝင္ေႀကး ႏွင့္ လစဥ္ေႀကးေပး သူ မျဖစ္ပါက
Kr ၁၅၀၀ သာေပး ရန္၊၊
သာေရး
( ၁ ) ဆြီဒင္နုိင္ငံေန ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား တစ္ဦးဦးက ကေလးေမြး လွ်င္ Kr ၅၀၀ ေပးရန္။
( ၂ ) ဆြီဒင္နူိင္ငံေန ခ်င္း လူငယ္လူရြယ္မ်ား၊ ကေလးသူငယ္မ်ား ထဲ မွ ေက်ာင္း ၌ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အားကစား ႏွင့္ အျခားအျခားေသာ ကဏၭမ်ား တြင္ လည္းေကာင္း ထူးခၽႊန္ေသာ သူရွိ လွ်င္ Kr ၁၀၀၀ ႏွင့္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္လက္မွတ္ ျဖင့္ ခ်ီးျမွင့္ဂုဏ္ျပဳသြား ျဖစ္သည္။
( ၃ ) ဆြီဒင္ႏုိင္ငံေန ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား ထဲ မွ ဘြဲ႔၊ ဒီဂရီ ရယူေပးနုိင္သူ ရွိလွ်င္ EC လူႀကီးမ်ား က သုံးသပ္ျပီး ဂုဏ္ျပဳခ်ီးျမွင့္ျခင္း ျပဳလုပ္မည္ျဖစ္သည္။
( ၄ ) ဆြီဒင္ႏုိင္ငံေန ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား ထဲ မွ ထုံးတမ္းစဥ္လာ အတုိင္း လက္ထပ္ထိမ္းျမား သူတုိ္င္းကုိ Kr ၅၀၀ ကုိ လက္ဖဲြ႔ အျဖစ္ ေပး ရန္။
( ဂ ) တံဆိပ္တုံး တံဆိပ္တုံးကုိ ႐ုံး တံဆိပ္၊ ဥကၠဌ တံဆိပ္၊ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး တံဆိပ္ ဟူ၍ ရွိမည္ျဖစ္ရာ ထုိတံဆိပ္တုံး မ်ား ကုိ ဥကၠဌ ႏွင့္ အေထြေထြအတြင္း ေရးမွဴး ႏွစ္ဦး က ျပဳလုပ္ေပးရန္ တာဝန္ယူသည္။
( ယ ) Letter Head ႐ုံး Letter Head ကုိ ျပဳလုပ္ရန္တြင္ ဥကၠဌ ႏွင့္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး က တာဝန္ယူေပးသည္။
( င ) CCS ႏွင့္ CCFS လက္တြဲ အလုပ္လုပ္ ရန္မ်ား
ဆြီဒင္နုိင္ငံေန ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားတုိ႔ ၏ သာေရး နာေရး ကိစၥမ်ား ရွိလာလွ်င္ CCS ႏွင့္ CCFS တုိ႔ ပူးေပါင္းလက္တြဲ လုပ္ေဆာင္ရမည္။
( စ ) အစည္းအေဝးတက္ေရာက္ရာ တြင္ ကုန္က်မည့္ လမ္းစရိတ္ ကိစၥ
( ၁ ) ၁၂.၀၉.၂၀၀၉ ရက္ေန႔ Stofors တြင္ ျပဳလုပ္ေသာ အည္းအေဝးသို႔ တက္ေရာက္လာသူတုိ႔ ၏ ဘတ္စ္ကားလက္မွတ္ ႏွင့္ ရထားလက္မွတ္ကုန္က်ေငြ
Kr ၁၀၀၀ ထက္ပုိေသာ လမ္းစရိတ္ ကို CCS မွ ကုန္က်ခံမည္ျဖစ္သည္
( ၂ ) ေနာင္လာမည့္ ႏွစ္မ်ား တြင္ CCS အလုပ္တာဝန္အရ ကုန္က်ေသာ စရိတ္မ်ား ကုိ EC လူႀကီးမ်ား က လုိအပ္သလုိ စီစဥ္သြားမည္ ျဖစ္သည္။
( ဆ ) လာမည္႔ႏွစ္ မ်က္ႏွာဆုံညီ အစည္းအေဝး
(၁) လာမည္႔ႏွစ္ မ်က္ႏွာဆုံညီ အစည္းအေဝး ကုိ ဇူလုိင္လ ၉ ရက္ေန႔ မွ ၁၁ ရက္ေန႔ အထိ ျပဳလုပ္က်င္းပ သြားမည္ျဖစ္သည္။ ဇူလုိင္လ ၈ ရက္ေန႔ ကုိ ဧည့္ေရာက္ရမည့္ ရက္ အျဖစ္ သတ္မွတ္ ထားျပီး၊ ၁၂ ရက္ေန႔ တြင္ မူ ဧည့္ျပန္ရမည့္ ရက္ အျဖစ္သတ္မွတ္ ထားပါသည္။
( ၂ ) လာမည့္ႏွစ္ မ်က္ႏွာဆုံညီ အစည္းအေဝး ကို Luleå တြင္ က်င္းပ မည္ျဖစ္သည္။
************ ********* ********* ********* *
English Version
Meeting minutes and Policies
Date ….: 11th September, 2009
Time …: 10:00 PM
Place …: Pi Nu Vung’s Residence, Storfors
► Chairman ………….: Pu Louren Hngak
► Meeting Recorder …: Salai Biak Tum Lian
1. Our meeting was inaugurated by Rev. Chan Peng Thang’s prayer.
2. Agenda
(A). Time-fix for meeting on the 12th September, 2009 noon.
(B). Process of Meeting between CCS and CCFS.
A. Time Fix for Meeting on 12th September, 2009,
We all agree to hold the meeting at 9:30 am at morning on the 12th
September, 2009.
A. Process of Meeting between CCS and CCFS
We CCS and CCFS came into agreement to hold the meeting together at a particular place up to 12:00 pm and from 12:00 pm the meeting shall be held separately.
3. Our meeting was ended at 11;oopm by Pu Ni Khar’s prayer.
Attendant List of Meeting
No. Names City
1. Salai Biak Tum lian Storfors
2. Pu Sang Mang Hre Storfors
3. Pu Duh Bik Alingsås
4. Rev. Chan Peng Thang Hofors
5. Pu Van Hmung Uppsala
6. Pu Peng Nawl Luleå
7. Pu Tial Kham Bergsjö
8. Pu Ni Khar Luleå
9. Pu Sui Thanwg Vung Ljusdal
10. Pu Lai Uk Alingsås
11. Pu Nang Sian Lal Ljusdal
12. Pu Bawi Van Hei Hudiksvall
13. Pu Pa Hmung Ljusdal
14. Pu Tial Dun Vårgårda
15. Pu Louren Hngak Göteborg
THE 2ND MEETING
Date ….: 12/09/09
Time …: 10:00 AM
Place …: Pi Nu Vang’s Residence, Storfors
► Chairman ………….: Pu Louren Hngak
►Meeting Recorder ….: Salai Biak Tum Lian
1. Our meeting was begun by Pu Duh Bik’s prayer.
2. The Chairman briefed explanations about our meeting.
3. Combination of Agenda
A. Discussion on Constitutions
B. Discussion on Policy
C. About Seal Making
D. About Letter Head Design and Making
E. Collaboration between CCS and CCFS
F. Transportation for Meeting and Others
G. Discussion on Time and Date fix for next year Conference
A.Discussion on Constitutions
We proceeded to discuss about our constitutions based on Draft made before.
► We had lunch after discussing our constitutions.
► Our meeting was proceeded be Pu Tial Kham’s prayer after lunch.
B. Discussion on Policy
Matter of sorrowness and happiness
► There shall be two kinds of assistances such as within Sweden and
outside of Sweden .
Matter of sorrowness or death
(a) It shall be to condole with whosoever losing his/her beloved one in Sweden among Chin in Sweden by offering Kr- 5000 in case of such emergency of death as condolence.
(b) It shall be to condole with whosoever facing any sorrowful death of Burmese people not from Chin in Sweden by helping Ks 1000 as condolence.
(c) In case if anyone of Chin in Sweden becomes handicapped and crippled for life long because of any accidents and means of misfortunes, Ks 10,000 cash shall be assisted to her/him as condolence.
(d) If anyone of Chin in Sweden is hospitalized, the assistances shall be made on the decision of EC as needed.
Matters of death outside Sweden
(a) If anyone of first blood-relatives such as father, mother, brother, sister including step-brother or sister ( step-) of Chin in Sweden will pass away outside Sweden , Kr- 2000 cash shall be assisted to his/his first blood relative (the bereaved family) as condolence.
Note: In this particular case the bereaved one who in turn does not pay for foundation fee and monthly fee, shall only be assisted Kr- 1500.
Matter of happiness or social blessing
(a) If any family of Chin in Sweden is blessed with new baby, Kr- 500 shall be conferred to them as means of expressing congratulation.
(b) If any sons or daughters of Chin in Sweden are outstanding in field of Academics, Sports, All- round-excellence, social and so on shall be
conferred Kr- 1000 cash along with honorary certificate as means of
congratulation and honor.
(c) If anyone of Chin in Sweden can graduate, the congratulation in any
means shall be carried out by EC members as necessary and needed.
(d) If any of man and woman gets married according to the existing Christian Marriage Law, Kr- 500 shall be offered to them as congratulation.
(C) About Seal Making
The seal of CCS shall be made in three different forms such as Office Seal, Chairman’sSeal and General Secretary’s Seal, and we all agreed to let Chairman and General Secretary take any responsibility to do so.
(D) About Letter Head Design and Making
In designing and doing Letter head, we all agreed to let the Chairman and General Secretary do it as necessary.
►We had a rest for 15 minutes.
►Our meeting was proceeded by Pu Sang Mang Hre’s prayer after 15 minutes rest.
(E) Collaborations with CCFS
If there shall occur any serious sorrowful events and problems or social
blessings among Chin in Sweden , we shall collaborate with CCFS when there are any chances of working together if necessary.
(F) Transportation Fare of Meeting and Others
(a) If someone who spent over kr- 1000 cash for Rail and Bus ticket in
addition to his/her own cash for this meeting on 12th September,2009
should be let to use extra- cash from his Kr- 1000 cash for that purpose
and we agreed that the extra-expenditures besides his/her Kr- 1000 shall
be allowed to use from the count of CCS.
(b) The EC shall supervise the expenditures of work plans for transportation in the future if necessary and as needed.
(G) Next Year Conference
(a) The date of 8th July 2010 must be the date of guests’ arrival and the
conference shall be held from 9,10,11 ( within three days) and the 12th
shall be the date of Guests’ returning back to their own places respectively.
(b) Next year Conference shall be held at Luleå city.
► Our meeting was concluded be Pu Pa Hmung’s prayer at 12:00 PM midnight.
Salai Biak Tum Lian
General Secretary
Meeting minutes and Policies
Date ….: 11th September, 2009
Time …: 10:00 PM
Place …: Pi Nu Vung’s Residence, Storfors
► Chairman ………….: Pu Louren Hngak
► Meeting Recorder …: Salai Biak Tum Lian
1. Our meeting was inaugurated by Rev. Chan Peng Thang’s prayer.
2. Agenda
(A). Time-fix for meeting on the 12th September, 2009 noon.
(B). Process of Meeting between CCS and CCFS.
A. Time Fix for Meeting on 12th September, 2009,
We all agree to hold the meeting at 9:30 am at morning on the 12th
September, 2009.
A. Process of Meeting between CCS and CCFS
We CCS and CCFS came into agreement to hold the meeting together at a particular place up to 12:00 pm and from 12:00 pm the meeting shall be held separately.
3. Our meeting was ended at 11;oopm by Pu Ni Khar’s prayer.
Attendant List of Meeting
No. Names City
1. Salai Biak Tum lian Storfors
2. Pu Sang Mang Hre Storfors
3. Pu Duh Bik Alingsås
4. Rev. Chan Peng Thang Hofors
5. Pu Van Hmung Uppsala
6. Pu Peng Nawl Luleå
7. Pu Tial Kham Bergsjö
8. Pu Ni Khar Luleå
9. Pu Sui Thanwg Vung Ljusdal
10. Pu Lai Uk Alingsås
11. Pu Nang Sian Lal Ljusdal
12. Pu Bawi Van Hei Hudiksvall
13. Pu Pa Hmung Ljusdal
14. Pu Tial Dun Vårgårda
15. Pu Louren Hngak Göteborg
THE 2ND MEETING
Date ….: 12/09/09
Time …: 10:00 AM
Place …: Pi Nu Vang’s Residence, Storfors
► Chairman ………….: Pu Louren Hngak
►Meeting Recorder ….: Salai Biak Tum Lian
1. Our meeting was begun by Pu Duh Bik’s prayer.
2. The Chairman briefed explanations about our meeting.
3. Combination of Agenda
A. Discussion on Constitutions
B. Discussion on Policy
C. About Seal Making
D. About Letter Head Design and Making
E. Collaboration between CCS and CCFS
F. Transportation for Meeting and Others
G. Discussion on Time and Date fix for next year Conference
A.Discussion on Constitutions
We proceeded to discuss about our constitutions based on Draft made before.
► We had lunch after discussing our constitutions.
► Our meeting was proceeded be Pu Tial Kham’s prayer after lunch.
B. Discussion on Policy
Matter of sorrowness and happiness
► There shall be two kinds of assistances such as within Sweden and
outside of Sweden .
Matter of sorrowness or death
(a) It shall be to condole with whosoever losing his/her beloved one in Sweden among Chin in Sweden by offering Kr- 5000 in case of such emergency of death as condolence.
(b) It shall be to condole with whosoever facing any sorrowful death of Burmese people not from Chin in Sweden by helping Ks 1000 as condolence.
(c) In case if anyone of Chin in Sweden becomes handicapped and crippled for life long because of any accidents and means of misfortunes, Ks 10,000 cash shall be assisted to her/him as condolence.
(d) If anyone of Chin in Sweden is hospitalized, the assistances shall be made on the decision of EC as needed.
Matters of death outside Sweden
(a) If anyone of first blood-relatives such as father, mother, brother, sister including step-brother or sister ( step-) of Chin in Sweden will pass away outside Sweden , Kr- 2000 cash shall be assisted to his/his first blood relative (the bereaved family) as condolence.
Note: In this particular case the bereaved one who in turn does not pay for foundation fee and monthly fee, shall only be assisted Kr- 1500.
Matter of happiness or social blessing
(a) If any family of Chin in Sweden is blessed with new baby, Kr- 500 shall be conferred to them as means of expressing congratulation.
(b) If any sons or daughters of Chin in Sweden are outstanding in field of Academics, Sports, All- round-excellence, social and so on shall be
conferred Kr- 1000 cash along with honorary certificate as means of
congratulation and honor.
(c) If anyone of Chin in Sweden can graduate, the congratulation in any
means shall be carried out by EC members as necessary and needed.
(d) If any of man and woman gets married according to the existing Christian Marriage Law, Kr- 500 shall be offered to them as congratulation.
(C) About Seal Making
The seal of CCS shall be made in three different forms such as Office Seal, Chairman’sSeal and General Secretary’s Seal, and we all agreed to let Chairman and General Secretary take any responsibility to do so.
(D) About Letter Head Design and Making
In designing and doing Letter head, we all agreed to let the Chairman and General Secretary do it as necessary.
►We had a rest for 15 minutes.
►Our meeting was proceeded by Pu Sang Mang Hre’s prayer after 15 minutes rest.
(E) Collaborations with CCFS
If there shall occur any serious sorrowful events and problems or social
blessings among Chin in Sweden , we shall collaborate with CCFS when there are any chances of working together if necessary.
(F) Transportation Fare of Meeting and Others
(a) If someone who spent over kr- 1000 cash for Rail and Bus ticket in
addition to his/her own cash for this meeting on 12th September,2009
should be let to use extra- cash from his Kr- 1000 cash for that purpose
and we agreed that the extra-expenditures besides his/her Kr- 1000 shall
be allowed to use from the count of CCS.
(b) The EC shall supervise the expenditures of work plans for transportation in the future if necessary and as needed.
(G) Next Year Conference
(a) The date of 8th July 2010 must be the date of guests’ arrival and the
conference shall be held from 9,10,11 ( within three days) and the 12th
shall be the date of Guests’ returning back to their own places respectively.
(b) Next year Conference shall be held at Luleå city.
► Our meeting was concluded be Pu Pa Hmung’s prayer at 12:00 PM midnight.
Salai Biak Tum Lian
General Secretary
Phunghram
Chin Version (Hakha)
Chin Community in Sweden Phunghram
Thenkhatnak
1. Buu min, chinchiahnak le buu tlangtar (Name, Emblem and Motto)
1.1 Buu min cu Chin Community in Sweden (CCS) ti a si lai.
1.2 Buu chinchiahnak cu Vakok hmanthlak a si lai.
1.3 Buu tlangtar cu Serve One Another a si lai.
Thenhnihnak
2. Tinhmi (Aims)
2.1 Sweden phan/um Chinmi hna chiattthat kan ton tik ah bomhchanh ding.
2.2 Chinmi hna Sweden ram ah a lam kip in kan tthanchonak caah i bomhchanh ding.
2.3 Kan cabia le hla, nunphung le zatlang nun kilven, tthanchoter ding.
2.4 Kawlram ah Democracy le nuhrin covo kan hmuhkhawhnak ding caah a ti khawhtawk bomhchanh ding.
2.5 Kan Chinram/Chin miphun tthanchonak caah a lamkip in ttuan ding.
Thenthumnak
3.1 Member sinak (Membership)
3.1.1 Chinmi a si i Sweden ram a phan mi poah cu member ah ruah dih an si lai.
3.1.2. CCS cu Chinmi long si lo in miphun dang zong nih CCS nih a tinhmi le a rianttuannak cung ah a hna a tla I a cohlang a si ahcun member si khawh a si lai.
3.1.3. Member sinak covo vialte cu thleidannak um lo tein member dihlak nih tinco dih a si lai.
3.1.4. Member a si mi vialte nih cun CCS nih tuah ding tiah an khiah mi rian le phaisa zat cu an thawh ve ding a si lai.
3.1.5 CCS member chungin kum 18 cung poh nih mee (vote) pek khawh a si lai.
3.2 Buu dirhning (Structure)
3.2.1 Chin Community in Sweden hruai tu ding Excutive Committee (EC)
cu minung (17) in dirh a si lai.
3.2.2 EC chungtel pawl cu a tang lei bantuk in sinak (Post) pek an si lai.
(a) Chairman
(b) Vice Chairman (1)
(c) Vice Chairman (2)
(d) General Secretary
(e) Assistant Secretary (1)
(f) Assistant Secretary (2)
(g) Finance Secretary
(h) Treasurer
(i) Members
Thenlinak
4. Tuanvo le nawlngeihnak
4.1 Community Board
4.1.1 Community Board cu Adviser, Excutive Committee, Auditor, Women Representative le Youth Representative tiin dirh a si lai.
4.1.2 Community Board nih Auditor report le EC pawl an rianttuannak kha theihpinak a ngeih lai.
4.2 EC
4.2.1 EC cu Chin Community in Sweden phunglam ning tein a kal khawhnak hnga ttuanvo ngei tu a si lai.
4.2.2 EC nih Community Board meeting cu a ni can khiah in a auh lai.
4.3 Chairman
4.3.1 Chin Community in Sweden I tthithruainak ah Daanbuu/phunglam ning tein a kal khawhnak hnga ttuanvo ngeitubik a si lai.
4.3.2 NGOs lei siseh, kaadangdang in upa rianttuantu siseh hmuhtonnak le pehtlaihnak a um ah cun EC hnatlaknak in a tuah lai.
4.3.3 EC meeting poh ah chair a lak lai.
4.3.4 Meeting chiar a tlaih lioah vote a ngei lai lo nain committee member pawl khatlei le khatlei vote an I tluk ahcun Chairman nih biachahnak nawl a ngei lai.
4.3.5 Chin Community min in kaadangdang ah ca ttial a huah tik ah le Statement ca hna kha a mah nih min a thut lai.
4.3.6 Thlakhat nak tam rauh in ramleng lei khualtlawn ding a si ahcun Vice chairman sinah rian a pek ta lai.
4.4 Vice Chairman (1)
4.4.1 Chairman rianttuannak ah a herh ning in a bawmh lai.
4.4.2 Chairman a um lo ahcun a cunglei I Chairman a rian vial te kha aiawh in a ttuan lai.
4.5 Vice Chairman (2)
4.5.1 Chairman le Vice Chairman (1) an rianttuannak ah a herh ning in a bawmh hna lai.
4.5.2 Chairman le Vice Chairman (1) an um lo a si ahcun, a cung lei I Chairman rian vial te kha ai awh in a ttuan lai.
4.6 General Secretary
4.6.1 General Secretary cu meeting record vialte le a dang Document le Seal tlaitu a si lai.
4.6.2 EC meeting biachiahnak vialte dik le fel tein rianttuan awk ah a hruai hna lai. Biachahnak vialte ttha tein a kal nakhnga Chairman a ceihpi lengmang lai.
4.6.3 Chin Community in Sweden kong ah EC meeting vialte Chairman theihpinak in a auh lai.
4.6.4 EC meeting tuah tik poh ah meeting record ttial tu a si lai.
4.6.5 Thlakhatnak tam rauh ding in ramleng lei khualtlawn ding asi ahcun Assistant Secretary (1) sin ah rian a pek ta lai.
4.7 Assistant Secretary (1)
4.7.1 GS rian ah a herh ning in a bomh lai.
4.7.2 GS a um lo tik ah GS aiawh in ttuanvo a ngei lai.
4.8 Assistant Secretary (2)
4.8.1 GS le AS (1) rian ah a herh ning in a bomh hna lai.
4.8.2 GS le AS (1) an um lo tik ah aiawh in ttaunvo a ngei lai.
4.9 Finance Secretary
4.9.1 EC phaisa hmuhnak le hmannak vialte ningcang tein a umnak
hnga tuanvo a lak lai.
4.9.2 Phaisa luhnak le hmannak cu Presedent le GS theihpinak in a
tuah lai.
4.9.3 CCS nih phaisa hmuhnak lei ah a herh ningin tuanvo ngei tu bik a si lai.
4.10 Treasurer
4.10.1 Treasurer cu Chin Community in Sweden phaisa vialte himte le felte in a um khawhnak hnga a keng tu a si lai.
4.10.2 Buu phaisa cu EC hnatlak pi ning in a luh chuah a tuah lai.
4.10.3 Phaisa list vialte siseh, a herh ning in report peknak ca siseh tuah ding in ttuanvo a ngei lai.
4.10.4 Phaisa luhchuahnak kong ah felfai tein cazin a chuah pi khawh lo
a si ahcun a herh ning in dantatnak a ing lai.
4.10.5 Emergency kongah Bank I phaisa cu Kr-5000 long chuahkhawh a si lai. Kr- 5000 nak tam chuah a herh sual a si ahcun Presedent le GS theihpinak in a chuah lai.
4.11 Auditor
4.11.1 Buu phaisa cu Auditor nih kum ( 1 ) voikhat lengmang in audit an tuah lai.
4.11.2 Auditor cu audit tuah a herh can lawng ah EC nih audit tuah ding in a leng lei mi, minung pa (2) in thim an si lai i EC chungin minung pakhat nih a bomh hna lai.
4.12 Adviser
4.12.1 Adviser hna cu CCS I hruainak chungah a herh ning in thazang an chuah ve lai I, EC upa pawl a herh ning in ruahnak an cheuh peng hna lai.
4.12.2 EC meeting (regular meeting, Emergency meeting) ah EC pawl nih a herh tiah an sawm tik hna lawng ah meeting an kai lai.
Thennganak
5. Meeting le Conference
5.1 Conference (Khawmpi)
5.1.1 Chin Community in Sweden Conference (khawmpi) cu CCS meeting vialte lak ah nawl ngeihnak sangbik a ngei lai.
5.1.2 Conference cu kumkhat ah voikhat in tuah a si lai.
5.1.3 Kum tin election tuah hlan ah Conference cu tuah a si lai.
5.1.4 Conference nih election commission a thim hna lai.
5.1.5 Election commission cu minung pa (3) in thim an si lai I, an mah cu nominate tuah khawh an si lai lo.
5.1.6 Conference nih a thim mi EC minung (17) cu kumhnih ca lengmang an si lai.
5.1.7 Conference long nih CCS Danbuu zohtthannak, remhnak, hrawhnak, chapnak nawl a ngei lai.
5.1.8 Conference I vote a ngei mi cheuthum cheuhnih (2/3) hnatlaknak lawng in Danbuu fehter khawh a si lai.
5.2 Regular meeting
5.2.1 EC regular meeting cu a tlawmbik thlathum ah voikhat tuah a si lai.
5.2.2 Regular meeting cu EC upa a cheu nak tam an kai lawng ah meeting tthut khawh asi lai.
5.3 Emergency meeting
5.3.1 Emergency meeting cu EC upa pawl nih a herh an ti can poh ah tuah khawh a si lai.
5.3.2 Member chung cheuthum cheukhat nih Chairman sin ah thawngthanh in an hal a si ah cun tuah khawh asi lai.
5.3.3 Emegency meeting cu EC (OB) chung in a tlawmbik minung pa (3) le EC member chung in a tlawmbik minung pa (5) an zapi minung pa (8) tal an tling long ah meeting tthutkhawh a si lai.
5.4 Community Board Meeting
5.4.1 Community Board meeting cu kumkhat ah voikhat tuah a si lai.
5.4.2 Community Board meeting I chair a la tu ding cu meeting a kai chung in thim a si lai.
Thenruknak
6.1 Thilri
6.1.1 CCS nih a ngeih mi phaisa le thilri vialte cu CCS a hmunh chung a mah ta an si dih lai.
6.1.2 CCS thilri vialte cu EC upa chungin thim mi upa nih thilri keng tu ttuanvo a lak lai.
6.2 Ralrin peknak
6.2.1 Hi Daanbu chung I rianttuan ning le zulh awk kalh in rianttuan mi an um ahcun an kong ceih asi lai.
Thensarihnak
7.1 Term
7.1.1 Chairman le General Secretary cu term 2 (Kum 4) long peh khawh a si lai.
7.2 Buu Donghternak (Dissolution of the Organization)
7.2.1 CCS cu hmailei pehzul in rianttuan khawh ti lo ding dir hmun a phanh sual a si ahcun a ngeih mi phaisa le thilri vial te cu mipi sinah a phawtzam lai.
7.2.2 Mipi nih an mah sin phawtzam ding an duh lo sual a si ahcun
Kawlram Democracy le Human right hmuhkhawhnak ding caah a ttuan mi
hna le social tthanchonak rian ttuan tu bu pakhatkhat sin ah a pek hna lai.
Thenriatnak
8. Danbuu fehternak
8.1 CCS Danbuu chung tarlangh mi phunghram vialte cu General Conference a kai mi cheuthum cheuhnih (2/3) hnathlaknak in fehter a si lai.
8.2 Hi CCS Daanbu hi kan Community chungah zulh awk phunglam caah (12.09.2009) ni ah fehter a si.
Note # Chin Community in Sweden cu Sweden um Chin miphun hna social, culture and Literature le economic vial te aiawh tu buu a si.
************ *********
Chin Community in Sweden Phunghram
Thenkhatnak
1. Buu min, chinchiahnak le buu tlangtar (Name, Emblem and Motto)
1.1 Buu min cu Chin Community in Sweden (CCS) ti a si lai.
1.2 Buu chinchiahnak cu Vakok hmanthlak a si lai.
1.3 Buu tlangtar cu Serve One Another a si lai.
Thenhnihnak
2. Tinhmi (Aims)
2.1 Sweden phan/um Chinmi hna chiattthat kan ton tik ah bomhchanh ding.
2.2 Chinmi hna Sweden ram ah a lam kip in kan tthanchonak caah i bomhchanh ding.
2.3 Kan cabia le hla, nunphung le zatlang nun kilven, tthanchoter ding.
2.4 Kawlram ah Democracy le nuhrin covo kan hmuhkhawhnak ding caah a ti khawhtawk bomhchanh ding.
2.5 Kan Chinram/Chin miphun tthanchonak caah a lamkip in ttuan ding.
Thenthumnak
3.1 Member sinak (Membership)
3.1.1 Chinmi a si i Sweden ram a phan mi poah cu member ah ruah dih an si lai.
3.1.2. CCS cu Chinmi long si lo in miphun dang zong nih CCS nih a tinhmi le a rianttuannak cung ah a hna a tla I a cohlang a si ahcun member si khawh a si lai.
3.1.3. Member sinak covo vialte cu thleidannak um lo tein member dihlak nih tinco dih a si lai.
3.1.4. Member a si mi vialte nih cun CCS nih tuah ding tiah an khiah mi rian le phaisa zat cu an thawh ve ding a si lai.
3.1.5 CCS member chungin kum 18 cung poh nih mee (vote) pek khawh a si lai.
3.2 Buu dirhning (Structure)
3.2.1 Chin Community in Sweden hruai tu ding Excutive Committee (EC)
cu minung (17) in dirh a si lai.
3.2.2 EC chungtel pawl cu a tang lei bantuk in sinak (Post) pek an si lai.
(a) Chairman
(b) Vice Chairman (1)
(c) Vice Chairman (2)
(d) General Secretary
(e) Assistant Secretary (1)
(f) Assistant Secretary (2)
(g) Finance Secretary
(h) Treasurer
(i) Members
Thenlinak
4. Tuanvo le nawlngeihnak
4.1 Community Board
4.1.1 Community Board cu Adviser, Excutive Committee, Auditor, Women Representative le Youth Representative tiin dirh a si lai.
4.1.2 Community Board nih Auditor report le EC pawl an rianttuannak kha theihpinak a ngeih lai.
4.2 EC
4.2.1 EC cu Chin Community in Sweden phunglam ning tein a kal khawhnak hnga ttuanvo ngei tu a si lai.
4.2.2 EC nih Community Board meeting cu a ni can khiah in a auh lai.
4.3 Chairman
4.3.1 Chin Community in Sweden I tthithruainak ah Daanbuu/phunglam ning tein a kal khawhnak hnga ttuanvo ngeitubik a si lai.
4.3.2 NGOs lei siseh, kaadangdang in upa rianttuantu siseh hmuhtonnak le pehtlaihnak a um ah cun EC hnatlaknak in a tuah lai.
4.3.3 EC meeting poh ah chair a lak lai.
4.3.4 Meeting chiar a tlaih lioah vote a ngei lai lo nain committee member pawl khatlei le khatlei vote an I tluk ahcun Chairman nih biachahnak nawl a ngei lai.
4.3.5 Chin Community min in kaadangdang ah ca ttial a huah tik ah le Statement ca hna kha a mah nih min a thut lai.
4.3.6 Thlakhat nak tam rauh in ramleng lei khualtlawn ding a si ahcun Vice chairman sinah rian a pek ta lai.
4.4 Vice Chairman (1)
4.4.1 Chairman rianttuannak ah a herh ning in a bawmh lai.
4.4.2 Chairman a um lo ahcun a cunglei I Chairman a rian vial te kha aiawh in a ttuan lai.
4.5 Vice Chairman (2)
4.5.1 Chairman le Vice Chairman (1) an rianttuannak ah a herh ning in a bawmh hna lai.
4.5.2 Chairman le Vice Chairman (1) an um lo a si ahcun, a cung lei I Chairman rian vial te kha ai awh in a ttuan lai.
4.6 General Secretary
4.6.1 General Secretary cu meeting record vialte le a dang Document le Seal tlaitu a si lai.
4.6.2 EC meeting biachiahnak vialte dik le fel tein rianttuan awk ah a hruai hna lai. Biachahnak vialte ttha tein a kal nakhnga Chairman a ceihpi lengmang lai.
4.6.3 Chin Community in Sweden kong ah EC meeting vialte Chairman theihpinak in a auh lai.
4.6.4 EC meeting tuah tik poh ah meeting record ttial tu a si lai.
4.6.5 Thlakhatnak tam rauh ding in ramleng lei khualtlawn ding asi ahcun Assistant Secretary (1) sin ah rian a pek ta lai.
4.7 Assistant Secretary (1)
4.7.1 GS rian ah a herh ning in a bomh lai.
4.7.2 GS a um lo tik ah GS aiawh in ttuanvo a ngei lai.
4.8 Assistant Secretary (2)
4.8.1 GS le AS (1) rian ah a herh ning in a bomh hna lai.
4.8.2 GS le AS (1) an um lo tik ah aiawh in ttaunvo a ngei lai.
4.9 Finance Secretary
4.9.1 EC phaisa hmuhnak le hmannak vialte ningcang tein a umnak
hnga tuanvo a lak lai.
4.9.2 Phaisa luhnak le hmannak cu Presedent le GS theihpinak in a
tuah lai.
4.9.3 CCS nih phaisa hmuhnak lei ah a herh ningin tuanvo ngei tu bik a si lai.
4.10 Treasurer
4.10.1 Treasurer cu Chin Community in Sweden phaisa vialte himte le felte in a um khawhnak hnga a keng tu a si lai.
4.10.2 Buu phaisa cu EC hnatlak pi ning in a luh chuah a tuah lai.
4.10.3 Phaisa list vialte siseh, a herh ning in report peknak ca siseh tuah ding in ttuanvo a ngei lai.
4.10.4 Phaisa luhchuahnak kong ah felfai tein cazin a chuah pi khawh lo
a si ahcun a herh ning in dantatnak a ing lai.
4.10.5 Emergency kongah Bank I phaisa cu Kr-5000 long chuahkhawh a si lai. Kr- 5000 nak tam chuah a herh sual a si ahcun Presedent le GS theihpinak in a chuah lai.
4.11 Auditor
4.11.1 Buu phaisa cu Auditor nih kum ( 1 ) voikhat lengmang in audit an tuah lai.
4.11.2 Auditor cu audit tuah a herh can lawng ah EC nih audit tuah ding in a leng lei mi, minung pa (2) in thim an si lai i EC chungin minung pakhat nih a bomh hna lai.
4.12 Adviser
4.12.1 Adviser hna cu CCS I hruainak chungah a herh ning in thazang an chuah ve lai I, EC upa pawl a herh ning in ruahnak an cheuh peng hna lai.
4.12.2 EC meeting (regular meeting, Emergency meeting) ah EC pawl nih a herh tiah an sawm tik hna lawng ah meeting an kai lai.
Thennganak
5. Meeting le Conference
5.1 Conference (Khawmpi)
5.1.1 Chin Community in Sweden Conference (khawmpi) cu CCS meeting vialte lak ah nawl ngeihnak sangbik a ngei lai.
5.1.2 Conference cu kumkhat ah voikhat in tuah a si lai.
5.1.3 Kum tin election tuah hlan ah Conference cu tuah a si lai.
5.1.4 Conference nih election commission a thim hna lai.
5.1.5 Election commission cu minung pa (3) in thim an si lai I, an mah cu nominate tuah khawh an si lai lo.
5.1.6 Conference nih a thim mi EC minung (17) cu kumhnih ca lengmang an si lai.
5.1.7 Conference long nih CCS Danbuu zohtthannak, remhnak, hrawhnak, chapnak nawl a ngei lai.
5.1.8 Conference I vote a ngei mi cheuthum cheuhnih (2/3) hnatlaknak lawng in Danbuu fehter khawh a si lai.
5.2 Regular meeting
5.2.1 EC regular meeting cu a tlawmbik thlathum ah voikhat tuah a si lai.
5.2.2 Regular meeting cu EC upa a cheu nak tam an kai lawng ah meeting tthut khawh asi lai.
5.3 Emergency meeting
5.3.1 Emergency meeting cu EC upa pawl nih a herh an ti can poh ah tuah khawh a si lai.
5.3.2 Member chung cheuthum cheukhat nih Chairman sin ah thawngthanh in an hal a si ah cun tuah khawh asi lai.
5.3.3 Emegency meeting cu EC (OB) chung in a tlawmbik minung pa (3) le EC member chung in a tlawmbik minung pa (5) an zapi minung pa (8) tal an tling long ah meeting tthutkhawh a si lai.
5.4 Community Board Meeting
5.4.1 Community Board meeting cu kumkhat ah voikhat tuah a si lai.
5.4.2 Community Board meeting I chair a la tu ding cu meeting a kai chung in thim a si lai.
Thenruknak
6.1 Thilri
6.1.1 CCS nih a ngeih mi phaisa le thilri vialte cu CCS a hmunh chung a mah ta an si dih lai.
6.1.2 CCS thilri vialte cu EC upa chungin thim mi upa nih thilri keng tu ttuanvo a lak lai.
6.2 Ralrin peknak
6.2.1 Hi Daanbu chung I rianttuan ning le zulh awk kalh in rianttuan mi an um ahcun an kong ceih asi lai.
Thensarihnak
7.1 Term
7.1.1 Chairman le General Secretary cu term 2 (Kum 4) long peh khawh a si lai.
7.2 Buu Donghternak (Dissolution of the Organization)
7.2.1 CCS cu hmailei pehzul in rianttuan khawh ti lo ding dir hmun a phanh sual a si ahcun a ngeih mi phaisa le thilri vial te cu mipi sinah a phawtzam lai.
7.2.2 Mipi nih an mah sin phawtzam ding an duh lo sual a si ahcun
Kawlram Democracy le Human right hmuhkhawhnak ding caah a ttuan mi
hna le social tthanchonak rian ttuan tu bu pakhatkhat sin ah a pek hna lai.
Thenriatnak
8. Danbuu fehternak
8.1 CCS Danbuu chung tarlangh mi phunghram vialte cu General Conference a kai mi cheuthum cheuhnih (2/3) hnathlaknak in fehter a si lai.
8.2 Hi CCS Daanbu hi kan Community chungah zulh awk phunglam caah (12.09.2009) ni ah fehter a si.
Note # Chin Community in Sweden cu Sweden um Chin miphun hna social, culture and Literature le economic vial te aiawh tu buu a si.
************ *********
Monday, 28 September 2009
ဖဲြ႔စည္းပုံ စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒမ်ား
Burmese Version
Chin Community in Sweden
ဖဲြ႔စည္းပုံ စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒမ်ား
အပုိဒ္ ( ၁ )
၁။ အဖဲြ႔အစည္း၏ အမည္နာမ၊ အမွတ္လကၡဏာ ႏွင့္ ေဆာင္ပုဒ္မ်ား
၁.၁ အဖြဲ႔အစည္း၏ အမည္ကို Chin Community in Sweden (CCS)ဟုေခၚေ၀ၚသည္။
၁.၂ အဖြဲ႔အစည္း၏ အမွတ္လကၡဏာသည္ ေအာက္ခ်င္းဌက္ ျဖစ္ပါမည္။
၁.၃ အဖြ႔ဲအစည္း၏ ေဆာင္ပုဒ္သည္ တစ္ဦး ကုိ တစ္ဦး အျပန္အလွန္အေစခံ ႀကရန္ ျဖစ္သည္။
အပုိဒ္ ( ၂ )
၂။ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား
၂.၁ ဆီြဒင္နိုုင္ငံ၌ မွီတင္းေနထုိင္ႀကေသာ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားအား သာေရးနာေရး မ်ားတုိ႔ ၌ မွီခုိ အားထားရာ ျဖစ္ေစ ရန္။
၂.၂ ဆီြဒင္နုိင္ငံတြင္ ေနထုိင္ႀကေသာ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား အဘက္ဘက္မွ တုိးတက္လာေစ ရန္။
၂.၃ ခ်င္း စာေပ ၊ဘာသာစကား၊ ယဥ္ေက်းမႈ ႏွင့္ ေမြးရာပါလြတ္လပ္မႈတုိ႔ ကုိ ျမွင့္တင္ ရန္။၂.၄ ျမန္မာနုိ္င္ငံ ဒီမုိကေရစီ ရ႐ွိရန္ ႏွင့္ ေမြးရာပါ အခြင့္အေရး ရ႐ွိရန္ တတ္နုိင္သည့္ဘက္မွ ပါဝင္ လုပ္ေဆာင္ရန္။
၂.၅ ခ်င္းျပည္နယ္ ႏွင့္ ခ်င္းလူမ်ုဳိးမ်ား တုိးတက္ေရး အတြက္ အဘက္ဘက္ မွ ေဆာင္ရြက္ရန္။
အပုိဒ္ ( ၃ )
၃.၁။ အသင္းဝင္ျဖစ္ျခင္း
၃.၁.၁ ဆီြဒင္နုိင္ငံတြင္ ေနထုိင္သူ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား အားလုံး ကုိ အသင္းဝင္မ်ားအျဖစ္ မွတ္ယူသည္။
၃.၁.၂ CCS သည္ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား အတြက္သာလွ်င္ မဟုတ္ဘဲ လူမ်ဳိးမတူ သူ အျခားေသာ လူမ်ဳိးမ်ား အေန ႏွင့္လည္း CCS ၏ လုပ္ငန္း ေဆာင္တာမ်ား ကုိ လက္ခံပါက အသင္းဝင္ နုိင္ပါသည္။
၃.၁.၃ အသင္းဝင္အားလုံး သည္ ေက်ာသားရင္သား မခြဲျခားဘဲ အသင္းဝင္မ်ား၏ ရပုိင္ရထုိ္က္ေသာ အခြင့္အေရးမ်ား ကုိ ရရွိ ေစရမည္။
၃.၁.၄ အသင္းဝင္ အားလုံးသည္လည္း CCS က လုပ္ေဆာင္ ရန္ သတ္မွတ္ထားသည့္ တာဝန္မ်ား အျပင္ သတ္မွတ္ထားေသာ အသင္းဝင္ေႀကး ကုိ လည္းေပးေဆာင္ ရပါမည္။၃.၁.၅ CCS ၏ အသင္းဝင္ အသက္ ၁၈ ႏွစ္႐ွိျပီး သူ အားလုံး မဲ ေပးပုိင္ခြင့္ ႐ွိ သည္။
၃.၂။ အသင္း၏ ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္ပုံ
၃.၂.၁ Chin Community In Sweden ကုိ Excutive Commitee ( EC )ေခၚ အလုပ္အမႈေဆာင္ ေကာ္မတီ အဖဲြ႔ဝင္ဦးေရ (၁၇) ဦးျဖင့္ ဖြဲ႔စည္း ထားပါသည္။
၃.၂.၂ EC ၌ ပါဝင္ေသာ အလုပ္အမႈေဆာင္ပုဂၢိဳလ္မ်ား ကုိ ေအာက္ပါ တာဝန္မ်ား အပ္ႏွင္းထားပါသည္။
( က ) ဥကၠဌ
( ခ ) ဒု ဥကၠဌ ( ၁ )
( ဂ ) ဒု ဥကၠဌ ( ၂ )
( ဃ) အေထြေထြအတြင္းေရးမႈး
( င ) တဲြဖက္ အတြင္းေရးမႈး ( ၁ )
( စ ) တဲြဖက္ အတြင္းေရးမႈး ( ၂ )
(ဆ ) ဘ႑ာေရးမႈး
(ဇ) ဘ႑ာထိန္း
(စ်) အဖဲြ႔ဝင္ အကူမ်ား
အပုိဒ္ ( ၄ )
၄။ အလုပ္တာဝန္ ႏွင့္ လုပ္ပုိင္ခြင့္အဏာမ်ား
၄.၁ Community ဘုတ္ အဖဲြ.
၄.၁.၂ Community ဘုတ္အဖြဲ. ကုိ အႀကံေပး အဖြဲ႔ ၊ အလုပ္အမႈေဆာင္ေကာ္မတီ၊ စာရင္းစစ္ အဖဲြ႔၊ အမ်ဳိးသမီးကုိယ္စား လွယ္အဖြဲ႔ ႏွင့္ လူငယ္ကုိယ္စားလွယ္ အဖဲြ႔မ်ား ဟူ၍ပါဝင္သည္။
၄.၁.၃ Community ဘုတ္အဖြဲ႔သည္ စာရင္းစစ္မ်ား၏ အစီရင္ခံစာမ်ား ႏွင့္ အလုပ္အမႈေဆာင္ ေကာ္မတီတုိ့၏ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား ကုိ သိပုိင္ေသာ အခြင့္ရွိသည္။
၄.၂။ Executive Commitee ( EC ) ေခၚ အလုပ္အမႈေဆာင္ ေကာ္မတီ
၄.၂.၁ EC သည္ Chin Community In Sweden အသင္း၏ ဖြဲ႔စည္းပုံ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒ အတုိင္း ဆက္လက္ ရပ္တည္သြားနုိင္ရန္ ေဆာင္ရြက္ရမည္႔ တာဝန္႐ွိသည္။
၄.၂.၂ EC သည္ Community ဘုတ္အဖြဲ႔ ၏ အစည္းအေဝးမ်ား ကုိ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း နည္းလမ္း အတုိင္း ေခၚယူရပါမည္။
၄.၃။ ဥကၠဌ
၄.၃.၁ Chin Community In Sweden ကုိ ဖဲြ႔စည္းပုံ စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒ အတုိင္း ဦးေဆာင္ရာတြင္ ဥကၠဌ သည္ လုပ္ပုိင္ခြင္႔ အ႐ွိဆုံး ျဖစ္သည္။
၄.၃.၂ NGOs ေခၚ အစုိးရ မဟုတ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္း ႏွင့္ အျခားအျခားေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ လူႀကီးမ်ား ႏွင္႔ ေတြ႔ဆုံရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ အသင္းဝင္အျဖစ္ပါ ပါဝင္ရန္႐ွိခဲ့လွ်င္လည္းေကာင္း အလုပ္အမႈေဆာင္မ်ား၏ ေထာက္ခံမႈကုိ ရယူရမည္။၄.၃.၃ EC အစည္းအေဝးတုိင္းတြင္ သဘာပတိအျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ရပါမည္။
၄.၃.၄ အစည္းအေဝး အတြင္း မဲ ေပးပုိင္ခြင္႔ မ႐ွိေသာ္လည္း ေကာ္မတီဝင္ မ်ား တဘက္ ႏွင့္ တဘက္ မဲ အေရအတြက္ တူခဲ့ပါက ဥကၠဌ သည္ ဆုံးျဖတ္ပုိင္ခြင့္ ႐ွိသည္။
၄.၃.၅ Chin Community In Sweden အေနျဖင့္ တေနရာရာသုိ ့ စာေရးရန္ လုိအပ္ေသာအခါတြင္လည္းေကာင္း၊ ထုတ္ျပန္ခ်က္ ထုတ္ျပန္ရန္ လုိအပ္သည့္အခါတြင္ လည္းေကာင္း ဥကၠဌ က လက္မွတ္ေရးထုိးရမည္။
၄.၃.၆ နုိင္ငံရပ္ျခားသုိ႔ တစ္လႏွင့္အထက္ ခရီးထြက္ရန္ ႐ွိပါက ဒု ဥကၠဌ ( ၁ ) ထံ တာဝန္လႊဲေပး ရမည္။
၄.၄။ ဒု ဥကၠဌ ( ၁ )
၄.၄.၁ ဥကၠဌ ကုိ လုိအပ္လွ်င္ လုိအပ္သလုိ ကူညီေပး ရမည္။
၄.၄.၂ ဥကၠဌ မ႐ွိပါက သူ၏ တာဝန္မ်ားကုိ ဆက္လက္ တာဝန္ယူ ေဆာင္႐ြက္ရမည္။
၄.၅။ ဒု ဥကၠဌ ( ၂ )
၄.၅.၁ ဥကၠဌ ႏွင့္ ဒု ဥကၠဌ ( ၁ ) တုိ႔ကုိ လုိအပ္လွ်င္ လုိအပ္သလုိ ကူညီရမည္။
၄.၅.၂ ဥကၠဌ ႏွင့္ ဒု ဥကၠဌ ( ၁ ) တုိ႔ မ႐ွိပါက အထက္ပါေဖာ္ျပျပီး တာဝန္မ်ား ကုိ လက္ဆင့္ကမ္း တာဝန္ယူ ထမ္းေဆာင္ရမည္။
၄.၆။ အေထြေထြ အတြင္းေရး မႈး
၄.၆.၁ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႈး သည္ အစည္းအေဝး မွတ္တမ္းမ်ား ၊ အျခားအျခားေသာ စာ႐ြက္စာတမ္းမ်ား၊ ႏွင့္ ေကာ္မတီ တံဆိပ္တုံးမ်ားကုိ ထိန္းသိမ္း ရမည္။
၄.၆.၂ EC အစည္းအေဝး၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ား မွန္ကန္စြာ ေဆာင္႐ြက္နုိင္ရန္ ဦးစီးဦးေဆာင္ လုပ္ရမည့္အျပင္ ဆုုံးျဖတ္ခ်က္မ်ား၊ လုပ္ငန္းမ်ား ျပီးေျမာက္နုိင္ရန္ ဥကၠဌ ႏွင့္ ညွိႏုိင္း ေဆြးေႏြး ေနရမည္။
၄.၆.၃ Chin Community In Sweden ႏွင့္ ပတ္သက္၍ EC အစည္းအေဝး ကုိ ဥကၠဌ ၏ ေထာက္ခံခ်က္ျဖင့္ ေခၚယူရပါမည္။
၄.၆.၄ EC အစည္းအေဝးတုိင္းတြင္ အစည္းအေဝးမွတ္တမ္း ( minutes ) ေရးေပးရမည္ ျဖစ္သည္။
၄.၆.၅ တစ္လႏွင့္ အထက္ နုိင္ငံရပ္ျခား ခရီးထြက္ရန္ ႐ွိပါက တဲြဖက္အတြင္းေရးမႈး ( ၁ )ထံ တာဝန္လႊဲအပ္ ရမည္။
၄.၇။ တဲြဖက္အတြင္းေရးမႈး ( ၁ )
၄.၇.၁ အေထြေထြအတြင္းေရးမႈး ကုိ လုိအပ္သလုိ ကူညီ ရမည္။
၄.၇.၂ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႈး မ႐ွိပါက သူ၏ တာဝန္ မ်ားဆက္လက္ ထမ္းေဆာင္ ရပါမည္။
၄.၈။ တြဲဖက္အတြင္းေရးမႈး ( ၂ )
၄.၈.၁အေထြေထြ အတြင္းေရးမႈး ႏွင့္တဲြဖက္အတြင္းေရးမုႈး ( ၁ ) တို့ ကုိ လုိအပ္သလိုကူညီ ရမည္။
၄.၈.၂ အေထြေထြအတြင္းေရးမႈး ႏွင့္ တဲြဖက္အတြင္းေရးမႈး ( ၁ )တုိ႔ မရွိခဲ့ေသာ္ ထုိသူတုိ့ ၏ တာဝန္မ်ားကုိ လက္ဆင့္ ထမ္းေဆာင္ ရပါမည္။
၄.၉။ ဘ႑ာေရး မႈဳး
၄.၉.၁ CCS ၏ ဝင္ေငြ ႏွင့္ သံုးေငြမ်ားကို အစီအစဥ္အတုိင္း ျဖစ္ေစရန္ တာဝန္ရွိသည္။ ၄.၉.၂ CCS ဝင္ေငြ၊ ထြက္ေငြ ႏွင့္ လက္က်န္ေငြမ်ားကုိ ဥကၠဌ ႏွင့္အတြင္းေရးမႈဳး တုိ႔အား အသိေပးရမည္။
၄.၉.၃ CCS အတြက္ ဝင္ေငြ႐ွာ ရာတြင္ တာဝန္အရွိဆုံးျဖစ္ျပီး ဝင္ေငြရ႐ွိေရး အတြက္ လုိအပ္သလုိ တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္ နူိ္င္သည္။
၄.၁၀။ ဘ႑ာထိန္း
၄.၁၀.၁ ဘ႑ာထိန္းသည္ Chin Community In Sweden ၏ ေငြမ်ားကုိ လစ္လပ္မႈ မရွိရေလေအာင္ ထိန္းသိမ္းေပးရမည္။
၄.၁၀.၂ အသင္း၏ ေငြမ်ားကုိ EC ေထာက္ခံခ်က္အရ အဝင္အထြက္ စာရင္း ျပဳစုရမည္။၄.၁၀.3 ေငြ စာရင္းမ်ားကုိ လုိအပ္လွ်င္ လုိအပ္သလုိ အစီရင္ခံရန္ တာဝန္႐ွိသည္။
၄.၁၀.၄ ဝင္ေငြ၊ ထြက္ေငြႏွင့္ ပတ္သက္၍ မွန္ကန္ေသာ စာရင္းဇယားမ်ား မျပနုိင္ခဲ့ပါက လိုအပ္ရင္လုိအပ္ သလုိ အေရးယူခံ ရနုိ္င္သည္။
၄.၁၀.၅ အေရးေပၚကိစၥမ်ား၌ ေငြ Kr ၅၀၀၀ သာ ဘဏ္မွ ထုတ္ယူပုိင္ခြင့္ ရွိသည္။ သုိ့ေသာ္ Kr ၅၀၀၀ ထက္ ပုိထုတ္ရန္ လုိအပ္လာလွ်င္ ဥကၠဌ ႏွင့္ အတြင္းေရးမႈဳး တုိ႔၏ ေထာက္ခံမႈ ရမွသာလွ်င္ ထုတ္ယူႏုိင္သည္။
၄.၁၁။ စာရင္းစစ္မ်ား
၄.၁၁.၁ အသင္း ဝင္ေငြမ်ား ကုိ တစ္ႏွစ္ တစ္ႀကိမ္ ပုံမွန္စာရင္းစစ္ ရပါမည္။
၄.၁၁.၂ စာရင္းစစ္မ်ားသည္ ေငြစစ္ရန္ လုိအပ္လာေသာအခါ၌သာ EC က အျပင္လူပုဂၢိဳလ္ ( ၂ ) ဦး ကုိ ေ႐ြးခ်ယ္ျပီး EC အဖဲြ႔ဝင္ တစ္ဦးဦး ႏွင့္ ကူညီ၍ စာရင္း စစ္ေဆး ရမည္။
၄.၁၂။ အႀကံေပးမ်ား
၄.၁၂.၁ အႀကံေပးမ်ားသည္ CCS ၏ ဦးေဆာင္မႈ ေအာက္၌ လုိအပ္သလုိ အႀကံေပးမွာျဖစ္သလုိ လုိအပ္ပါက အင္ႏွင့္ အားႏွင့္ ပါဝင္လာရမည္ ျဖစ္မည္။
၄.၁၂.၂ EC ၏ ပုံမွန္ အစည္းအေဝး ႏွင့္ အေရးေပၚအစည္းအေဝးမ်ားကို EC အဖဲြ႔ က လုိအပ္၍ ဖိတ္ႀကားမွ သာလွ်င္ အစည္းအေဝးတက္ေရာက္
ရပါမည္။
အပုိဒ္ ( ၅ ) ၅။ ပုံမွန္အစည္းအေဝး ႏွင့္ မ်က္ႏွာဆုံညီအစည္းအေဝး
၅.၁ မ်က္ႏွာဆုံညီ အစည္းအေဝး
၅.၁.၁ CCS မ်က္ႏွာဆုံညီအစည္းအေဝးသည္ CCS အစည္းအေဝးမ်ား အားလုံး ၏ အျမင့္ဆုံး အစည္းအေဝး ျဖစ္ရမည္။
၅.၁.၂ မ်က္ႏွာဆုံညီအစည္းအေဝးပဲြ ကုိ တစ္ႏွစ္ လွ်င္ တစ္ႀကိ္မ္က်င္းပ ရပါမည္။
၅.၁.၃ ႏွစ္စဥ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပမွီ မ်က္ႏွာဆုံညီအစည္းအေဝးကုိ က်င္းပရမည္။၅.၁.၄ ထုိအစည္းအေဝးတြင္ ေ႐ြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္ကုိ ေ႐ြးခ်ယ္ရမည္။
၅.၁.၅ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ အျဖစ္ လူပုဂၢဳိလ္ ( ၃ )ဦးကုိ ေ႐ြးခ်ယ္မွာ ျဖစ္ျပီး ထုိပုဂၢဳိလ္ ( ၃ ) ဦးသည္ ေ႐ြးေကာက္ပဲြတြင္ ပါဝင္အေ႐ြးပုိင္ခြင္႔ မ႐ွိရပါ။
၅.၁.၆ မ်က္ႏွာဆုံညီအစည္းေဝးမွ ေ႐ြးခ်ယ္ထားေသာ EC အလုပ္အမႈေဆာင္ ( ၁၇ ) ဦးတုိ႔၏ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ရမည့္ သက္တမ္းကာလသည္ ( ၂ ) အတြက္သာ ျဖစ္ပါမည္။၅.၁.၇ မ်က္ႏွာဆုံညီအစည္းအေဝး၌ သာလွ်င္ CCS ၏ ဖဲြ႔စည္းပုံစည္းမ်ဥ္းဥပေဒမ်ား ကုိ ျပန္လည္သုံးသပ္ျခင္း ၊ ျပင္ဆင္ျခင္း၊ျဖည့္စြက္ျခင္း၊ ပယ္ဖ်က္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ရမည္။
၅.၁.၈ မ်က္ႏွာဆုံညီအစည္းအေဝး၌ မဲ ( ၃ ) ပုံ ( ၂ ) ပုံ ႐ွိမွသာ ဖဲြ႔စည္းပုံစည္းမ်ဥ္း ဥပေဒမ်ား ကုိ ျဖည္႔စြက္ပုိင္ခြင့္ ရွိသည္။
၅.၂။ ပုံမွန္အစည္းအေဝး
၅.၂.၁ EC ပုံမွန္အစည္းအေဝး ကုိ အနည္းဆုံး ( ၃ )လ တစ္ႀကိမ္ ျပဳလုပ္ ရမည္။
၅.၂.၂ EC ပုံမွန္အစည္းအေဝး ကုိ EC အလုပ္အမႈေဆာင္မ်ား တဝက္ေက်ာ္ေက်ာ္ တက္ေရာက္ မွသာလွ်င္ အစည္းအေဝး အထေျမာက္ မည္ျဖစ္သည္။
၅.၃။ အေရးေပၚအစည္းအေဝး
၅.၃.၁ အေရးေပၚအစည္အေဝးကုိ EC အလုပ္အမႈေဆာင္မ်ား က လုိအပ္သည္ ဆုိမွသာလွ်င္ ေခၚယူနုိင္သည္။
၅.၃.၂ အဖဲြ႔ဝင္ သုံးပုံတစ္ပုံ က ဥကၠဌ ကုိ အေႀကာင္းႀကားျပီး ေတာင္းဆိုပါက အေရးေပၚအစည္းအေဝးကုိ ေခၚယူ က်င္းပနုိင္သည္။
၅.၃.၃ အေရးေပၚအစည္းအေဝးသည္ EC ( OB ) မွ အနည္းဆုံး ၃ ဦး ႏွင့္ EC အလုပ္အမႈေဆာင္မ်ား မွ အနည္းဆုံး ၅ ဦး အားလုံး ၈ ဦး တက္ေရာက္ နုိင္မွ သာ လွ်င္ အစည္းအေဝး ျပဳလုပ္နုိင္သည္။
၅.၄။ Community ဘုတ္ အဖဲြ႔ အစည္းအေဝး
၅.၄.၁ ဤအစည္းအေဝး ကုိ ( ၁ ) ႏွစ္ လွ်င္ တစ္ႀကိမ္ ျပဳလုပ္ က်င္းပရန္ျဖစ္သည္။၅.၄.၂ ဘုတ္ အဖဲြ႔ အစည္းအေဝး ၌ သဘာပတိ အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ ေပးမည့္ သူ ကုိ အစည္းအေဝး တက္ေရာက္လာ သူမ်ားထဲ မွ တစ္ဦးဦး ကုိ ေ႐ြးခ်ယ္ ရပါမည္။
အပုိဒ္ ( ၆ )
၆.၁။ CCS ပိုင္ပစၥည္း မ်ား
၆.၁.၁ CCS ပုိင္ဆုိင္ ေသာ ပစၥည္းမ်ား ႏွင့္ ေငြအားလုံး သည္ CCS ႐ွိေနသေ႐ြြ႔ ကာလ ပတ္လုံး CCS ပုိင္ပစၥည္း ျဖစ္ရမည္။
၆.၁.၂ CCS ပုိင္ပစၥည္း အားလုံး ကုိ EC အလုပ္အမႈေဆာင္မ်ားထဲ မွ CCS ပုိင္ပစၥည္းမ်ား ကုိ ထိန္းသိမ္းေပးရန္ ေ႐ြးခ်ယ္ထားေသာ ပုဂၢဳိလ္ မ်ားက တာဝန္ယူ ထိန္းသိမ္းေပးရန္
၆.၂။ သတိေပး ခ်က္ ။ ။ ။ ဤ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း၌ ပါေသာ တာဝန္မ်ားကုိ ဆန္႔က်င္၍ မမွန္ကန္ေသာနည္းျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ပါက လုိအပ္သလုိ အေရးယူ ခံနုိင္သည္။
အပုိဒ္ ( ၇ )
၇.၁။ သတ္မွတ္ထားေသာ သက္တမ္း ( term ) ကာလ
၇.၁.၁ ဥကၠဌ ႏွင့္ အတြင္းေရးမႈဳး တုိ႔သည္ သက္တမ္းသည္ ( ၂ ) ႏွစ္ သက္တမ္းျဖစ္ျပီး၊ ( ၄ ) ႏွစ္သာလွ်င္ ဆက္ထမ္းေဆာင္္ နုိင္သည္။
၇.၂။ အသင္း ဖ်က္သိမ္းျခင္း
၇.၂.၁ CCS သည္ အနာဂတ္တြင္ ဆက္လက္ ရပ္တည္နုိင္ရန္ အေျခအေန မ႐ွိပါက အသင္း၏ ေငြမ်ား ႏွင့္ ပစၥည္းမ်ား အာလုံး ကုိ အမ်ားျပည္သူထံ ျပန္လည္ေပးအပ္ ရမည္။၇.၂.၂ အမ်ားျပည္သူ က ဤကဲ့သုိ့ေသာ ပစၥည္းမ်ား ႏွင့္ ေငြမ်ား ျပန္လည္ေပးအပ္ျခင္းကုိ လက္မခံလွ်င္ ျမန္မာနုိင္ငံတြင္ ဒီမုိကေရစီ ႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး၊ လူမႈကိစၥမ်ားအတြက္ အလုပ္လုပ္ေနႀကေသာ အဖြဲ႔မ်ားအား လွဴဒါန္းသြားမွာ ျဖစ္သည္။
အပိုဒ္ ( ၈ )
၈.၁.၁ CCS ၏ ဖြဲ႔စည္းပုံစည္းမ်ဥ္းဥပေဒမ်ားတြင္ ပါဝင္ေသာ အခ်က္မ်ား အားလုံးသည္ အေထြေထြညီလာခံ တက္ေရာက္သူ ၃ ပုံ ၂ ပုံျဖင့္ အတည္ျပဳခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
၈.၁.၂ ဤ ဖဲြ႔စည္းပုံစည္းမ်ဥ္းဥပေဒမ်ားကို ၁၂.၀၉.၂၀၀၉ ရက္ေန႔တြင္း Community အတြင္း လုိက္နာရန္ အတည္ျပဳ ခဲ့ပါသည္။
မွတ္ခ်က္ ။ ။ Chin Community In Sweden သည္ ဆီြဒင္နုိင္ငံတြင္ မွီတင္းေနထုိင္ႀကေသာ ခ်င္းလူမ်ဳိးတုိ႔၏ စာေပႏွင့္ဘာသာစကား၊ ယဥ္ေက်းမႈ ႏွင့္ စီးပြားျဖဳိ့ဖြံ႔တိုးတက္ေရး စသည့္တုိ႔ကုိ ျမွင့္တင္ရန္ တည္ေထာင္ဖဲြ႔စည္းထားေသာ အဖဲြ႔အစည္း ျဖစ္သည္။ **********************************************
Chin Community in Sweden
ဖဲြ႔စည္းပုံ စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒမ်ား
အပုိဒ္ ( ၁ )
၁။ အဖဲြ႔အစည္း၏ အမည္နာမ၊ အမွတ္လကၡဏာ ႏွင့္ ေဆာင္ပုဒ္မ်ား
၁.၁ အဖြဲ႔အစည္း၏ အမည္ကို Chin Community in Sweden (CCS)ဟုေခၚေ၀ၚသည္။
၁.၂ အဖြဲ႔အစည္း၏ အမွတ္လကၡဏာသည္ ေအာက္ခ်င္းဌက္ ျဖစ္ပါမည္။
၁.၃ အဖြ႔ဲအစည္း၏ ေဆာင္ပုဒ္သည္ တစ္ဦး ကုိ တစ္ဦး အျပန္အလွန္အေစခံ ႀကရန္ ျဖစ္သည္။
အပုိဒ္ ( ၂ )
၂။ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား
၂.၁ ဆီြဒင္နိုုင္ငံ၌ မွီတင္းေနထုိင္ႀကေသာ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားအား သာေရးနာေရး မ်ားတုိ႔ ၌ မွီခုိ အားထားရာ ျဖစ္ေစ ရန္။
၂.၂ ဆီြဒင္နုိင္ငံတြင္ ေနထုိင္ႀကေသာ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား အဘက္ဘက္မွ တုိးတက္လာေစ ရန္။
၂.၃ ခ်င္း စာေပ ၊ဘာသာစကား၊ ယဥ္ေက်းမႈ ႏွင့္ ေမြးရာပါလြတ္လပ္မႈတုိ႔ ကုိ ျမွင့္တင္ ရန္။၂.၄ ျမန္မာနုိ္င္ငံ ဒီမုိကေရစီ ရ႐ွိရန္ ႏွင့္ ေမြးရာပါ အခြင့္အေရး ရ႐ွိရန္ တတ္နုိင္သည့္ဘက္မွ ပါဝင္ လုပ္ေဆာင္ရန္။
၂.၅ ခ်င္းျပည္နယ္ ႏွင့္ ခ်င္းလူမ်ုဳိးမ်ား တုိးတက္ေရး အတြက္ အဘက္ဘက္ မွ ေဆာင္ရြက္ရန္။
အပုိဒ္ ( ၃ )
၃.၁။ အသင္းဝင္ျဖစ္ျခင္း
၃.၁.၁ ဆီြဒင္နုိင္ငံတြင္ ေနထုိင္သူ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား အားလုံး ကုိ အသင္းဝင္မ်ားအျဖစ္ မွတ္ယူသည္။
၃.၁.၂ CCS သည္ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား အတြက္သာလွ်င္ မဟုတ္ဘဲ လူမ်ဳိးမတူ သူ အျခားေသာ လူမ်ဳိးမ်ား အေန ႏွင့္လည္း CCS ၏ လုပ္ငန္း ေဆာင္တာမ်ား ကုိ လက္ခံပါက အသင္းဝင္ နုိင္ပါသည္။
၃.၁.၃ အသင္းဝင္အားလုံး သည္ ေက်ာသားရင္သား မခြဲျခားဘဲ အသင္းဝင္မ်ား၏ ရပုိင္ရထုိ္က္ေသာ အခြင့္အေရးမ်ား ကုိ ရရွိ ေစရမည္။
၃.၁.၄ အသင္းဝင္ အားလုံးသည္လည္း CCS က လုပ္ေဆာင္ ရန္ သတ္မွတ္ထားသည့္ တာဝန္မ်ား အျပင္ သတ္မွတ္ထားေသာ အသင္းဝင္ေႀကး ကုိ လည္းေပးေဆာင္ ရပါမည္။၃.၁.၅ CCS ၏ အသင္းဝင္ အသက္ ၁၈ ႏွစ္႐ွိျပီး သူ အားလုံး မဲ ေပးပုိင္ခြင့္ ႐ွိ သည္။
၃.၂။ အသင္း၏ ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္ပုံ
၃.၂.၁ Chin Community In Sweden ကုိ Excutive Commitee ( EC )ေခၚ အလုပ္အမႈေဆာင္ ေကာ္မတီ အဖဲြ႔ဝင္ဦးေရ (၁၇) ဦးျဖင့္ ဖြဲ႔စည္း ထားပါသည္။
၃.၂.၂ EC ၌ ပါဝင္ေသာ အလုပ္အမႈေဆာင္ပုဂၢိဳလ္မ်ား ကုိ ေအာက္ပါ တာဝန္မ်ား အပ္ႏွင္းထားပါသည္။
( က ) ဥကၠဌ
( ခ ) ဒု ဥကၠဌ ( ၁ )
( ဂ ) ဒု ဥကၠဌ ( ၂ )
( ဃ) အေထြေထြအတြင္းေရးမႈး
( င ) တဲြဖက္ အတြင္းေရးမႈး ( ၁ )
( စ ) တဲြဖက္ အတြင္းေရးမႈး ( ၂ )
(ဆ ) ဘ႑ာေရးမႈး
(ဇ) ဘ႑ာထိန္း
(စ်) အဖဲြ႔ဝင္ အကူမ်ား
အပုိဒ္ ( ၄ )
၄။ အလုပ္တာဝန္ ႏွင့္ လုပ္ပုိင္ခြင့္အဏာမ်ား
၄.၁ Community ဘုတ္ အဖဲြ.
၄.၁.၂ Community ဘုတ္အဖြဲ. ကုိ အႀကံေပး အဖြဲ႔ ၊ အလုပ္အမႈေဆာင္ေကာ္မတီ၊ စာရင္းစစ္ အဖဲြ႔၊ အမ်ဳိးသမီးကုိယ္စား လွယ္အဖြဲ႔ ႏွင့္ လူငယ္ကုိယ္စားလွယ္ အဖဲြ႔မ်ား ဟူ၍ပါဝင္သည္။
၄.၁.၃ Community ဘုတ္အဖြဲ႔သည္ စာရင္းစစ္မ်ား၏ အစီရင္ခံစာမ်ား ႏွင့္ အလုပ္အမႈေဆာင္ ေကာ္မတီတုိ့၏ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား ကုိ သိပုိင္ေသာ အခြင့္ရွိသည္။
၄.၂။ Executive Commitee ( EC ) ေခၚ အလုပ္အမႈေဆာင္ ေကာ္မတီ
၄.၂.၁ EC သည္ Chin Community In Sweden အသင္း၏ ဖြဲ႔စည္းပုံ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒ အတုိင္း ဆက္လက္ ရပ္တည္သြားနုိင္ရန္ ေဆာင္ရြက္ရမည္႔ တာဝန္႐ွိသည္။
၄.၂.၂ EC သည္ Community ဘုတ္အဖြဲ႔ ၏ အစည္းအေဝးမ်ား ကုိ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း နည္းလမ္း အတုိင္း ေခၚယူရပါမည္။
၄.၃။ ဥကၠဌ
၄.၃.၁ Chin Community In Sweden ကုိ ဖဲြ႔စည္းပုံ စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒ အတုိင္း ဦးေဆာင္ရာတြင္ ဥကၠဌ သည္ လုပ္ပုိင္ခြင္႔ အ႐ွိဆုံး ျဖစ္သည္။
၄.၃.၂ NGOs ေခၚ အစုိးရ မဟုတ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္း ႏွင့္ အျခားအျခားေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ လူႀကီးမ်ား ႏွင္႔ ေတြ႔ဆုံရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ အသင္းဝင္အျဖစ္ပါ ပါဝင္ရန္႐ွိခဲ့လွ်င္လည္းေကာင္း အလုပ္အမႈေဆာင္မ်ား၏ ေထာက္ခံမႈကုိ ရယူရမည္။၄.၃.၃ EC အစည္းအေဝးတုိင္းတြင္ သဘာပတိအျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ရပါမည္။
၄.၃.၄ အစည္းအေဝး အတြင္း မဲ ေပးပုိင္ခြင္႔ မ႐ွိေသာ္လည္း ေကာ္မတီဝင္ မ်ား တဘက္ ႏွင့္ တဘက္ မဲ အေရအတြက္ တူခဲ့ပါက ဥကၠဌ သည္ ဆုံးျဖတ္ပုိင္ခြင့္ ႐ွိသည္။
၄.၃.၅ Chin Community In Sweden အေနျဖင့္ တေနရာရာသုိ ့ စာေရးရန္ လုိအပ္ေသာအခါတြင္လည္းေကာင္း၊ ထုတ္ျပန္ခ်က္ ထုတ္ျပန္ရန္ လုိအပ္သည့္အခါတြင္ လည္းေကာင္း ဥကၠဌ က လက္မွတ္ေရးထုိးရမည္။
၄.၃.၆ နုိင္ငံရပ္ျခားသုိ႔ တစ္လႏွင့္အထက္ ခရီးထြက္ရန္ ႐ွိပါက ဒု ဥကၠဌ ( ၁ ) ထံ တာဝန္လႊဲေပး ရမည္။
၄.၄။ ဒု ဥကၠဌ ( ၁ )
၄.၄.၁ ဥကၠဌ ကုိ လုိအပ္လွ်င္ လုိအပ္သလုိ ကူညီေပး ရမည္။
၄.၄.၂ ဥကၠဌ မ႐ွိပါက သူ၏ တာဝန္မ်ားကုိ ဆက္လက္ တာဝန္ယူ ေဆာင္႐ြက္ရမည္။
၄.၅။ ဒု ဥကၠဌ ( ၂ )
၄.၅.၁ ဥကၠဌ ႏွင့္ ဒု ဥကၠဌ ( ၁ ) တုိ႔ကုိ လုိအပ္လွ်င္ လုိအပ္သလုိ ကူညီရမည္။
၄.၅.၂ ဥကၠဌ ႏွင့္ ဒု ဥကၠဌ ( ၁ ) တုိ႔ မ႐ွိပါက အထက္ပါေဖာ္ျပျပီး တာဝန္မ်ား ကုိ လက္ဆင့္ကမ္း တာဝန္ယူ ထမ္းေဆာင္ရမည္။
၄.၆။ အေထြေထြ အတြင္းေရး မႈး
၄.၆.၁ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႈး သည္ အစည္းအေဝး မွတ္တမ္းမ်ား ၊ အျခားအျခားေသာ စာ႐ြက္စာတမ္းမ်ား၊ ႏွင့္ ေကာ္မတီ တံဆိပ္တုံးမ်ားကုိ ထိန္းသိမ္း ရမည္။
၄.၆.၂ EC အစည္းအေဝး၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ား မွန္ကန္စြာ ေဆာင္႐ြက္နုိင္ရန္ ဦးစီးဦးေဆာင္ လုပ္ရမည့္အျပင္ ဆုုံးျဖတ္ခ်က္မ်ား၊ လုပ္ငန္းမ်ား ျပီးေျမာက္နုိင္ရန္ ဥကၠဌ ႏွင့္ ညွိႏုိင္း ေဆြးေႏြး ေနရမည္။
၄.၆.၃ Chin Community In Sweden ႏွင့္ ပတ္သက္၍ EC အစည္းအေဝး ကုိ ဥကၠဌ ၏ ေထာက္ခံခ်က္ျဖင့္ ေခၚယူရပါမည္။
၄.၆.၄ EC အစည္းအေဝးတုိင္းတြင္ အစည္းအေဝးမွတ္တမ္း ( minutes ) ေရးေပးရမည္ ျဖစ္သည္။
၄.၆.၅ တစ္လႏွင့္ အထက္ နုိင္ငံရပ္ျခား ခရီးထြက္ရန္ ႐ွိပါက တဲြဖက္အတြင္းေရးမႈး ( ၁ )ထံ တာဝန္လႊဲအပ္ ရမည္။
၄.၇။ တဲြဖက္အတြင္းေရးမႈး ( ၁ )
၄.၇.၁ အေထြေထြအတြင္းေရးမႈး ကုိ လုိအပ္သလုိ ကူညီ ရမည္။
၄.၇.၂ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႈး မ႐ွိပါက သူ၏ တာဝန္ မ်ားဆက္လက္ ထမ္းေဆာင္ ရပါမည္။
၄.၈။ တြဲဖက္အတြင္းေရးမႈး ( ၂ )
၄.၈.၁အေထြေထြ အတြင္းေရးမႈး ႏွင့္တဲြဖက္အတြင္းေရးမုႈး ( ၁ ) တို့ ကုိ လုိအပ္သလိုကူညီ ရမည္။
၄.၈.၂ အေထြေထြအတြင္းေရးမႈး ႏွင့္ တဲြဖက္အတြင္းေရးမႈး ( ၁ )တုိ႔ မရွိခဲ့ေသာ္ ထုိသူတုိ့ ၏ တာဝန္မ်ားကုိ လက္ဆင့္ ထမ္းေဆာင္ ရပါမည္။
၄.၉။ ဘ႑ာေရး မႈဳး
၄.၉.၁ CCS ၏ ဝင္ေငြ ႏွင့္ သံုးေငြမ်ားကို အစီအစဥ္အတုိင္း ျဖစ္ေစရန္ တာဝန္ရွိသည္။ ၄.၉.၂ CCS ဝင္ေငြ၊ ထြက္ေငြ ႏွင့္ လက္က်န္ေငြမ်ားကုိ ဥကၠဌ ႏွင့္အတြင္းေရးမႈဳး တုိ႔အား အသိေပးရမည္။
၄.၉.၃ CCS အတြက္ ဝင္ေငြ႐ွာ ရာတြင္ တာဝန္အရွိဆုံးျဖစ္ျပီး ဝင္ေငြရ႐ွိေရး အတြက္ လုိအပ္သလုိ တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္ နူိ္င္သည္။
၄.၁၀။ ဘ႑ာထိန္း
၄.၁၀.၁ ဘ႑ာထိန္းသည္ Chin Community In Sweden ၏ ေငြမ်ားကုိ လစ္လပ္မႈ မရွိရေလေအာင္ ထိန္းသိမ္းေပးရမည္။
၄.၁၀.၂ အသင္း၏ ေငြမ်ားကုိ EC ေထာက္ခံခ်က္အရ အဝင္အထြက္ စာရင္း ျပဳစုရမည္။၄.၁၀.3 ေငြ စာရင္းမ်ားကုိ လုိအပ္လွ်င္ လုိအပ္သလုိ အစီရင္ခံရန္ တာဝန္႐ွိသည္။
၄.၁၀.၄ ဝင္ေငြ၊ ထြက္ေငြႏွင့္ ပတ္သက္၍ မွန္ကန္ေသာ စာရင္းဇယားမ်ား မျပနုိင္ခဲ့ပါက လိုအပ္ရင္လုိအပ္ သလုိ အေရးယူခံ ရနုိ္င္သည္။
၄.၁၀.၅ အေရးေပၚကိစၥမ်ား၌ ေငြ Kr ၅၀၀၀ သာ ဘဏ္မွ ထုတ္ယူပုိင္ခြင့္ ရွိသည္။ သုိ့ေသာ္ Kr ၅၀၀၀ ထက္ ပုိထုတ္ရန္ လုိအပ္လာလွ်င္ ဥကၠဌ ႏွင့္ အတြင္းေရးမႈဳး တုိ႔၏ ေထာက္ခံမႈ ရမွသာလွ်င္ ထုတ္ယူႏုိင္သည္။
၄.၁၁။ စာရင္းစစ္မ်ား
၄.၁၁.၁ အသင္း ဝင္ေငြမ်ား ကုိ တစ္ႏွစ္ တစ္ႀကိမ္ ပုံမွန္စာရင္းစစ္ ရပါမည္။
၄.၁၁.၂ စာရင္းစစ္မ်ားသည္ ေငြစစ္ရန္ လုိအပ္လာေသာအခါ၌သာ EC က အျပင္လူပုဂၢိဳလ္ ( ၂ ) ဦး ကုိ ေ႐ြးခ်ယ္ျပီး EC အဖဲြ႔ဝင္ တစ္ဦးဦး ႏွင့္ ကူညီ၍ စာရင္း စစ္ေဆး ရမည္။
၄.၁၂။ အႀကံေပးမ်ား
၄.၁၂.၁ အႀကံေပးမ်ားသည္ CCS ၏ ဦးေဆာင္မႈ ေအာက္၌ လုိအပ္သလုိ အႀကံေပးမွာျဖစ္သလုိ လုိအပ္ပါက အင္ႏွင့္ အားႏွင့္ ပါဝင္လာရမည္ ျဖစ္မည္။
၄.၁၂.၂ EC ၏ ပုံမွန္ အစည္းအေဝး ႏွင့္ အေရးေပၚအစည္းအေဝးမ်ားကို EC အဖဲြ႔ က လုိအပ္၍ ဖိတ္ႀကားမွ သာလွ်င္ အစည္းအေဝးတက္ေရာက္
ရပါမည္။
အပုိဒ္ ( ၅ ) ၅။ ပုံမွန္အစည္းအေဝး ႏွင့္ မ်က္ႏွာဆုံညီအစည္းအေဝး
၅.၁ မ်က္ႏွာဆုံညီ အစည္းအေဝး
၅.၁.၁ CCS မ်က္ႏွာဆုံညီအစည္းအေဝးသည္ CCS အစည္းအေဝးမ်ား အားလုံး ၏ အျမင့္ဆုံး အစည္းအေဝး ျဖစ္ရမည္။
၅.၁.၂ မ်က္ႏွာဆုံညီအစည္းအေဝးပဲြ ကုိ တစ္ႏွစ္ လွ်င္ တစ္ႀကိ္မ္က်င္းပ ရပါမည္။
၅.၁.၃ ႏွစ္စဥ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပမွီ မ်က္ႏွာဆုံညီအစည္းအေဝးကုိ က်င္းပရမည္။၅.၁.၄ ထုိအစည္းအေဝးတြင္ ေ႐ြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္ကုိ ေ႐ြးခ်ယ္ရမည္။
၅.၁.၅ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ အျဖစ္ လူပုဂၢဳိလ္ ( ၃ )ဦးကုိ ေ႐ြးခ်ယ္မွာ ျဖစ္ျပီး ထုိပုဂၢဳိလ္ ( ၃ ) ဦးသည္ ေ႐ြးေကာက္ပဲြတြင္ ပါဝင္အေ႐ြးပုိင္ခြင္႔ မ႐ွိရပါ။
၅.၁.၆ မ်က္ႏွာဆုံညီအစည္းေဝးမွ ေ႐ြးခ်ယ္ထားေသာ EC အလုပ္အမႈေဆာင္ ( ၁၇ ) ဦးတုိ႔၏ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ရမည့္ သက္တမ္းကာလသည္ ( ၂ ) အတြက္သာ ျဖစ္ပါမည္။၅.၁.၇ မ်က္ႏွာဆုံညီအစည္းအေဝး၌ သာလွ်င္ CCS ၏ ဖဲြ႔စည္းပုံစည္းမ်ဥ္းဥပေဒမ်ား ကုိ ျပန္လည္သုံးသပ္ျခင္း ၊ ျပင္ဆင္ျခင္း၊ျဖည့္စြက္ျခင္း၊ ပယ္ဖ်က္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ရမည္။
၅.၁.၈ မ်က္ႏွာဆုံညီအစည္းအေဝး၌ မဲ ( ၃ ) ပုံ ( ၂ ) ပုံ ႐ွိမွသာ ဖဲြ႔စည္းပုံစည္းမ်ဥ္း ဥပေဒမ်ား ကုိ ျဖည္႔စြက္ပုိင္ခြင့္ ရွိသည္။
၅.၂။ ပုံမွန္အစည္းအေဝး
၅.၂.၁ EC ပုံမွန္အစည္းအေဝး ကုိ အနည္းဆုံး ( ၃ )လ တစ္ႀကိမ္ ျပဳလုပ္ ရမည္။
၅.၂.၂ EC ပုံမွန္အစည္းအေဝး ကုိ EC အလုပ္အမႈေဆာင္မ်ား တဝက္ေက်ာ္ေက်ာ္ တက္ေရာက္ မွသာလွ်င္ အစည္းအေဝး အထေျမာက္ မည္ျဖစ္သည္။
၅.၃။ အေရးေပၚအစည္းအေဝး
၅.၃.၁ အေရးေပၚအစည္အေဝးကုိ EC အလုပ္အမႈေဆာင္မ်ား က လုိအပ္သည္ ဆုိမွသာလွ်င္ ေခၚယူနုိင္သည္။
၅.၃.၂ အဖဲြ႔ဝင္ သုံးပုံတစ္ပုံ က ဥကၠဌ ကုိ အေႀကာင္းႀကားျပီး ေတာင္းဆိုပါက အေရးေပၚအစည္းအေဝးကုိ ေခၚယူ က်င္းပနုိင္သည္။
၅.၃.၃ အေရးေပၚအစည္းအေဝးသည္ EC ( OB ) မွ အနည္းဆုံး ၃ ဦး ႏွင့္ EC အလုပ္အမႈေဆာင္မ်ား မွ အနည္းဆုံး ၅ ဦး အားလုံး ၈ ဦး တက္ေရာက္ နုိင္မွ သာ လွ်င္ အစည္းအေဝး ျပဳလုပ္နုိင္သည္။
၅.၄။ Community ဘုတ္ အဖဲြ႔ အစည္းအေဝး
၅.၄.၁ ဤအစည္းအေဝး ကုိ ( ၁ ) ႏွစ္ လွ်င္ တစ္ႀကိမ္ ျပဳလုပ္ က်င္းပရန္ျဖစ္သည္။၅.၄.၂ ဘုတ္ အဖဲြ႔ အစည္းအေဝး ၌ သဘာပတိ အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ ေပးမည့္ သူ ကုိ အစည္းအေဝး တက္ေရာက္လာ သူမ်ားထဲ မွ တစ္ဦးဦး ကုိ ေ႐ြးခ်ယ္ ရပါမည္။
အပုိဒ္ ( ၆ )
၆.၁။ CCS ပိုင္ပစၥည္း မ်ား
၆.၁.၁ CCS ပုိင္ဆုိင္ ေသာ ပစၥည္းမ်ား ႏွင့္ ေငြအားလုံး သည္ CCS ႐ွိေနသေ႐ြြ႔ ကာလ ပတ္လုံး CCS ပုိင္ပစၥည္း ျဖစ္ရမည္။
၆.၁.၂ CCS ပုိင္ပစၥည္း အားလုံး ကုိ EC အလုပ္အမႈေဆာင္မ်ားထဲ မွ CCS ပုိင္ပစၥည္းမ်ား ကုိ ထိန္းသိမ္းေပးရန္ ေ႐ြးခ်ယ္ထားေသာ ပုဂၢဳိလ္ မ်ားက တာဝန္ယူ ထိန္းသိမ္းေပးရန္
၆.၂။ သတိေပး ခ်က္ ။ ။ ။ ဤ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း၌ ပါေသာ တာဝန္မ်ားကုိ ဆန္႔က်င္၍ မမွန္ကန္ေသာနည္းျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ပါက လုိအပ္သလုိ အေရးယူ ခံနုိင္သည္။
အပုိဒ္ ( ၇ )
၇.၁။ သတ္မွတ္ထားေသာ သက္တမ္း ( term ) ကာလ
၇.၁.၁ ဥကၠဌ ႏွင့္ အတြင္းေရးမႈဳး တုိ႔သည္ သက္တမ္းသည္ ( ၂ ) ႏွစ္ သက္တမ္းျဖစ္ျပီး၊ ( ၄ ) ႏွစ္သာလွ်င္ ဆက္ထမ္းေဆာင္္ နုိင္သည္။
၇.၂။ အသင္း ဖ်က္သိမ္းျခင္း
၇.၂.၁ CCS သည္ အနာဂတ္တြင္ ဆက္လက္ ရပ္တည္နုိင္ရန္ အေျခအေန မ႐ွိပါက အသင္း၏ ေငြမ်ား ႏွင့္ ပစၥည္းမ်ား အာလုံး ကုိ အမ်ားျပည္သူထံ ျပန္လည္ေပးအပ္ ရမည္။၇.၂.၂ အမ်ားျပည္သူ က ဤကဲ့သုိ့ေသာ ပစၥည္းမ်ား ႏွင့္ ေငြမ်ား ျပန္လည္ေပးအပ္ျခင္းကုိ လက္မခံလွ်င္ ျမန္မာနုိင္ငံတြင္ ဒီမုိကေရစီ ႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး၊ လူမႈကိစၥမ်ားအတြက္ အလုပ္လုပ္ေနႀကေသာ အဖြဲ႔မ်ားအား လွဴဒါန္းသြားမွာ ျဖစ္သည္။
အပိုဒ္ ( ၈ )
၈.၁.၁ CCS ၏ ဖြဲ႔စည္းပုံစည္းမ်ဥ္းဥပေဒမ်ားတြင္ ပါဝင္ေသာ အခ်က္မ်ား အားလုံးသည္ အေထြေထြညီလာခံ တက္ေရာက္သူ ၃ ပုံ ၂ ပုံျဖင့္ အတည္ျပဳခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
၈.၁.၂ ဤ ဖဲြ႔စည္းပုံစည္းမ်ဥ္းဥပေဒမ်ားကို ၁၂.၀၉.၂၀၀၉ ရက္ေန႔တြင္း Community အတြင္း လုိက္နာရန္ အတည္ျပဳ ခဲ့ပါသည္။
မွတ္ခ်က္ ။ ။ Chin Community In Sweden သည္ ဆီြဒင္နုိင္ငံတြင္ မွီတင္းေနထုိင္ႀကေသာ ခ်င္းလူမ်ဳိးတုိ႔၏ စာေပႏွင့္ဘာသာစကား၊ ယဥ္ေက်းမႈ ႏွင့္ စီးပြားျဖဳိ့ဖြံ႔တိုးတက္ေရး စသည့္တုိ႔ကုိ ျမွင့္တင္ရန္ တည္ေထာင္ဖဲြ႔စည္းထားေသာ အဖဲြ႔အစည္း ျဖစ္သည္။ **********************************************
Chin Community in Sweden
Constitution
Chapter (1)
1. Organization name, Emblem and Motto
1.1 The name of the organization shall be Chin Community in Sweden (CCS).
1.2 The Emblem shall be Hornbill.
1.3 Motto: `Serve One Another`.
Chapter (2)
2. Aims
2.1 To serve for Chin people in Sweden at social-welfare affair and humanitarian concern.
2.2 To serve for Chin people in Sweden development in all ways.
2.3 To maintain and promote our literature, folk, culture and social.
2.4 To take appropriate measure to strengthen Democracy and Human Rights transition in Burma as its effort.
2.5 To serve for Chin people and our Chin land Development in all ways.
Chapter (3)
3.1 Membership
3.1.1 Chins living in Sweden shall be automatically considered as member.
3.1.2 Membership in CCS is not only open for Chins but also for others who accept the obligation/aim contained in the present article and the work-done can be CCS member.
3.1.3 All members shall have the same membership rights without partiality. 3.1.4 All members shall comply in pursuit of the propose work and in financial stated by CCS.
3.1.5 Over 18 year-old in CCS member shall have the rights to vote.
3.2 Composition
3.2.1 Chin Community in Sweden shall be formed by 17 people of Executive Committee.
3.2.2 Executive Committee members shall be given portfolio as below:
(a) Chairman
(b) Vice Chairman (1)
(c) Vice Chairman (2)
(d) General Secretary
(e) Assistant Secretary (1)
(f) Assistant Secretary (2)
(g) Finance Secretary
(h) Treasurer
(i) Members
Chapter (4)
4. Functions and Powers
4.1 Community Board
4.1.1 Community Board shall be formed by Adviser, Executive Committee, Auditor, Women Representative and Youth Representative.
4.1.2 Community Board shall have auditors report and EC work-done acknowledgement.
4.2 Executive Committee (EC)
4.2.1 Chin Community in Sweden Executive Committee shall have responsibility in order to function as the constitution provided in article.
4.2.2 Executive Committee shall call Community Board meeting by schedule formation.
4.3 Chairman
4.3.1 The Chairman shall be the chief Responsibility preson in Chin Community in Sweden administration in order to act according to constitution provision. 4.3.2 The Chairman shall act as EC agreement if there is meeting and relation to NGOs and other organizations.
4.3.3 The Chairman shall act chair in every Executive Committee meeting.
4.3.4 The Chairman shall not have vote in meeting but in equal vote of committee members, shall have power to preside over decision.
4.3.5 The Chairman shall sign on papers and statements when necessity to write in various organizations by Chin Community’s name.
4.3.6 The Chairman shall hand over work to Vice Chairman if travelling to overseas for more than a month.
4.4 Vice Chairman (1)
4.4.1 Vice Chairman (1) shall help Chairman as necessity
4.4.2 Vice Chairman (1) shall take responsibility upon all the functions of Chairman by the represent of His (chairman) absent.
4.5 Vice Chairman (2)
4.5.1 Vice Chairman (2) shall help Chairman and Vice Chairman (1) as necessity.
4.5.2 Vice Chairman (2) shall take responsibility upon all the functions by the represent of Chairman and Vice Chairman absent.
4.6 General Secretary
4.6.1 General Secretary shall be all meetings recorder, other Documentations and Seal holder.
4.6.2 General Secretary shall function all Executive meeting resolutions with fair and righteous. Shall often have discussion with Chairman in order to function the meeting resolution smoothly.
4.6.3 General Secretary shall call Executive Committee meeting with the acknowledgement of Chairman in affair of Chin Community in Sweden.
4.6.4 General Secretary shall be Executive Committee meeting recorder.
4.6.5 General Secretary shall hand over work to Assistant Secretary (1) if travelling to overseas for more than a month.
4.7 Assistant Secretary (1)
4.7.1 Assistant Secretary (1) shall help General Secretary as necessity.
4.7.2 Assistant Secretary (1) shall take responsibility by the represent of General Secretary in His (GS) absent.
4.8 Assistant Secretary (2)
4.8.1 Assistant Secretary (2) shall help GS and AS (1) as necessity.
4.8.2 Assistant Secretary shall take responsibility by the represent of GS and AS (1) in their (Gs and AS (1) absent.
4.9 Finance Secretary
4.9.1 Finance Secretary shall take responsibility in the proper being of income and expense of Executive Committee.
4.9.2 Finance Secretary shall manage income and expense with the acknowledgement of President and General Secretary.
4.9.3 Finance Secretary shall be the chief responsibility of fundraising for CCS.
4.10 Treasurer
4.10.1 Treasurer shall be treasurer of the finances of Chin Community in Sweden with honest and secure planning.
4.10.2 The Organization finances shall manage with agreement of EC.
4.10.3 The Treasurer shall have responsibility budget list and report as necessity. 4.10.4 Shall be fine as necessity if an inaccurate report of income and expenditure.
4.10.5 The Treasurer can be withdrawn Kr-5000 only from the Bank in emergency case. Shall withdraw with the acknowledgement of President and GS in case of needing more than Kr-5000.
4.11 Auditor
4.11.1 Auditor shall audit Organization finances once in a year.
Constitution
Chapter (1)
1. Organization name, Emblem and Motto
1.1 The name of the organization shall be Chin Community in Sweden (CCS).
1.2 The Emblem shall be Hornbill.
1.3 Motto: `Serve One Another`.
Chapter (2)
2. Aims
2.1 To serve for Chin people in Sweden at social-welfare affair and humanitarian concern.
2.2 To serve for Chin people in Sweden development in all ways.
2.3 To maintain and promote our literature, folk, culture and social.
2.4 To take appropriate measure to strengthen Democracy and Human Rights transition in Burma as its effort.
2.5 To serve for Chin people and our Chin land Development in all ways.
Chapter (3)
3.1 Membership
3.1.1 Chins living in Sweden shall be automatically considered as member.
3.1.2 Membership in CCS is not only open for Chins but also for others who accept the obligation/aim contained in the present article and the work-done can be CCS member.
3.1.3 All members shall have the same membership rights without partiality. 3.1.4 All members shall comply in pursuit of the propose work and in financial stated by CCS.
3.1.5 Over 18 year-old in CCS member shall have the rights to vote.
3.2 Composition
3.2.1 Chin Community in Sweden shall be formed by 17 people of Executive Committee.
3.2.2 Executive Committee members shall be given portfolio as below:
(a) Chairman
(b) Vice Chairman (1)
(c) Vice Chairman (2)
(d) General Secretary
(e) Assistant Secretary (1)
(f) Assistant Secretary (2)
(g) Finance Secretary
(h) Treasurer
(i) Members
Chapter (4)
4. Functions and Powers
4.1 Community Board
4.1.1 Community Board shall be formed by Adviser, Executive Committee, Auditor, Women Representative and Youth Representative.
4.1.2 Community Board shall have auditors report and EC work-done acknowledgement.
4.2 Executive Committee (EC)
4.2.1 Chin Community in Sweden Executive Committee shall have responsibility in order to function as the constitution provided in article.
4.2.2 Executive Committee shall call Community Board meeting by schedule formation.
4.3 Chairman
4.3.1 The Chairman shall be the chief Responsibility preson in Chin Community in Sweden administration in order to act according to constitution provision. 4.3.2 The Chairman shall act as EC agreement if there is meeting and relation to NGOs and other organizations.
4.3.3 The Chairman shall act chair in every Executive Committee meeting.
4.3.4 The Chairman shall not have vote in meeting but in equal vote of committee members, shall have power to preside over decision.
4.3.5 The Chairman shall sign on papers and statements when necessity to write in various organizations by Chin Community’s name.
4.3.6 The Chairman shall hand over work to Vice Chairman if travelling to overseas for more than a month.
4.4 Vice Chairman (1)
4.4.1 Vice Chairman (1) shall help Chairman as necessity
4.4.2 Vice Chairman (1) shall take responsibility upon all the functions of Chairman by the represent of His (chairman) absent.
4.5 Vice Chairman (2)
4.5.1 Vice Chairman (2) shall help Chairman and Vice Chairman (1) as necessity.
4.5.2 Vice Chairman (2) shall take responsibility upon all the functions by the represent of Chairman and Vice Chairman absent.
4.6 General Secretary
4.6.1 General Secretary shall be all meetings recorder, other Documentations and Seal holder.
4.6.2 General Secretary shall function all Executive meeting resolutions with fair and righteous. Shall often have discussion with Chairman in order to function the meeting resolution smoothly.
4.6.3 General Secretary shall call Executive Committee meeting with the acknowledgement of Chairman in affair of Chin Community in Sweden.
4.6.4 General Secretary shall be Executive Committee meeting recorder.
4.6.5 General Secretary shall hand over work to Assistant Secretary (1) if travelling to overseas for more than a month.
4.7 Assistant Secretary (1)
4.7.1 Assistant Secretary (1) shall help General Secretary as necessity.
4.7.2 Assistant Secretary (1) shall take responsibility by the represent of General Secretary in His (GS) absent.
4.8 Assistant Secretary (2)
4.8.1 Assistant Secretary (2) shall help GS and AS (1) as necessity.
4.8.2 Assistant Secretary shall take responsibility by the represent of GS and AS (1) in their (Gs and AS (1) absent.
4.9 Finance Secretary
4.9.1 Finance Secretary shall take responsibility in the proper being of income and expense of Executive Committee.
4.9.2 Finance Secretary shall manage income and expense with the acknowledgement of President and General Secretary.
4.9.3 Finance Secretary shall be the chief responsibility of fundraising for CCS.
4.10 Treasurer
4.10.1 Treasurer shall be treasurer of the finances of Chin Community in Sweden with honest and secure planning.
4.10.2 The Organization finances shall manage with agreement of EC.
4.10.3 The Treasurer shall have responsibility budget list and report as necessity. 4.10.4 Shall be fine as necessity if an inaccurate report of income and expenditure.
4.10.5 The Treasurer can be withdrawn Kr-5000 only from the Bank in emergency case. Shall withdraw with the acknowledgement of President and GS in case of needing more than Kr-5000.
4.11 Auditor
4.11.1 Auditor shall audit Organization finances once in a year.
Friday, 21 August 2009
Dr Lian Hmung Sakhong bia an hal nah
Faiceu: Na kong atawinak tein na kan chim kho hnga maw?
Na chuaknak khua, sianginn kainak le innchungkhar kong … tibantuk?
Dr. Lian: Keimah cu Aibur khua ah ka chuak. Tangli tiang kan khua ah sianginn ka kai. Cun tangnga Haka High School ah ka kai i, tangruk le tangsarih Thlantlang ah ka kai. Cun Haka ah ka thial than i, 1978 ah Haka High School in tanghra ka awng. Mahhnucun Rangoon Regional College (2) ah tanghleikhat le hleihnih ka kai. 1982 ah Rangoon University in BA (Honours) degree ka hmuh. Pathian zangfahnak thawngin BA ka awn lioah qualify ka si i, MA ka peh. 1985 ah MA camipuai ka awng. MA ka awn hnuin Burma Institute of Theology (BIT) ah Bible Sianginn ka kai than i 1988 ah BD ka awng. Sweden ka phak hnuin Uppsala University ah cacawn ka peh than i, 2000 kum ah khan doctorate degree (Ph.D) an ka pek ve.Ka innchungkhar kong cu chim awk tampi a um lo. Kanupi cu Pi Run Pen Sakhong a si i fapa David Van Lian Sakhong le fanu Laura Thachin Sakhong Pathian nih thlua a kan chuah. Chinram ah Siangbawi rian a rak tuan hmasa bikmi Siangbawinu Laura Carson philhlonak ah Laura tiah kan sak.
Faiceu: Rangoon University nan kai lio Sianghleirun Siangngakchia pawl nan cawlcangh ning na ka chim kho hnga maw? Zeital na theihmi a um ti maw?
Dr. Lian: Thei rilmal ko. Kan chan chungah kan rak i nuamh bik caan te a si ve i, atu lio a popular ngaimi Hniang Hniang hla bang philh khawh loin ‘lung chungah sivai bang a cam mi’ a um liangluang ko. Cunakin a biapi deuh rihmi cu, University kan kai lio caan kha kan hmailei kan nun chung vialte zeidah kan va lawhte lai tiah lam kan i sial caan a si, tiah ka ruah. Mirangholh in kan chim ah cun “formative period” a si i, kan nun chungah a biapi ngaingai caan a rak si. Cucu keimah pumpak ka nunnak hrimhrim ah tampi a lang.Univeristy kan kai lioah fakpi in kan rak au pi mi cu “Salai-Mai Movement” le “Chin Common Language” kong an si. Khakha a sullam thate kan zoh a si ah cun, kan min hmaiah pa nih “Salai” kan i thlak lai i, nu nih “Mai” an thlak lai timi lawng khi a si lo. Kan min ah Salai le Mai kan i thlakmi nih aa va tinhmi le a va sawh duhmi tampi a um rih. Cucu, Chin miphun hi miphun phunkhat kan si ve i, miphun phunkhat nih ngeih a herhmi “national identity” kan ngeih a hau ti khi kan rak sawh ter duhmi a si. Common language kong zong cu thiamthiam cu a si ve ko. Cucu atu tiang hi ka tuah pengmi a si ko rua tiah ka ruah. Kan tuahning belte cu aa dang cang lai. Tahchunnakah, University lioah cun “Salai-Mai” le “Common Language” kong ka au mi he a sullam aa khatmi thil atu tiang ka tuah rihmi cu, 2003 ah khan “In Search of Chin Identity” tiah cauk pakhat ka tial i, Denmark ram Copenhagen i a um mi Nordic Institute of Asian Studies nih an rak ka chuahpiak. Cu cauk chung i ka tial duhmi le University kan kai lio i kan aupi mi “Salai-Mai Movement” le “Common Language” ca ka rak au mi kha, a sullam an i khat ko. Kan chim duhmi cu, atu tiang hi Chin miphun hi Pathian nih miphun dang tein a kan ser ve i, hi miphun phunkhat kan sinak langhter awkah ka cawl peng i, kan “national identity” kan kawl peng ko rih.Cu lawng siloin, 2006 ah Chin political parties vialte le civil society organizations vialte fonh in “Chin National Council” (CNC) kan tuah. Cu zong cu, Vawleicungpi hmaiah Chin miphun hi miphun phunkhatte kan si ve i, kanmah tein a dir khomi kan si, ti kan langhternak a si ko.Faiceu: Na bia in tanta ninglaw; CNC le ENC kong cu a hnuah kan in hal than te lai. Cun, thil nan tuahmi le nan i tinhnak, a philosophy kan ti lai maw, a philosophy na kan chimhmi cu a tha ngai ko. Asinain, practical in zeisetdah nan tuah? Nangmah pumpak in tah zeisetdah University na kai lioah na rak tuah timi theih kan duh ko?Dr. Lian: Siangngakchia kan si lio ka tuahmi kong maw? Ca kan cawn pahin a lenglei activities kan lakmi kong theih na duhmi a si rua. Cu kong kan chim ahcun a sau ngai kho i, atawinak tein chim kan i zuam lai cu! Keimah cu 1980-81 cacawn kum ah khan Khah-Sah-Zah tiah Kawl holh in afawinakin kan auh i, Mirangholh cun: Chin Literature and Cultural Committee (Univerities of Rangoon) ti a si. Rangoon khua i a ummi Univeristy vialte le College vialte aiawh in kan rak tuahmi Committee ah General Secretary ka rak si. Cu lioah cun “Chin Magazine: 1980-81” zong kan rak chuah i, keimah Publisher ah an rak ka thim chih. Cun 1982-83 Academic Year ah khan, Kha-Sah-Zah ah Vice-Chairman ka tuan i, Chin Magazine ah Chief-Editor ka rak tuan fawn. Cu lioah cun, acozah nih a rak kan reh tuk lawng siloin, tangka kawl a rak har tuk i, peh tein Chin Magazine chuah hi a rak har ngaingai. A har ngai buin keimah chan ah kum hnih peh tein kan rak chuah i, ka lung si ngai. Chin Magazine lawng siloin, “Vakok Cazual” kan ti lai maw? Kawl holh in “Vakok Sasawng” kan rak chuah. Vakok tiah a phaw ah Chin in kan tial i, a chung ca tu cu, Kawlholh in chuah a rak si. Cucu keimah nih ka thawkpi mi hna a rak si.Cu ti’n All Chin Students caah kan cawlhcangh lawng siloin, kanmah Laitlai pawl, Haka-Thlantlang peng lei zong a dang tein cawlcanghnak tampi kan ngei ve. Salai Ceu Mang le Salai Thang Cung Nung (atu Mizoram ah High School saya a tuanmi) le tiah “Dingdi” cazual kan rak chuah. A kum vui ah “Dingdi” kha “Chawkhlei” ah kan thlen. Kan chuah hmasa kum tha tein ka cing lo. 1980 dah a si rua ka ti. Thal sianginn khar inn tlun loin kan pathum in Kha-pawng-sawng ah kan rak um i, cu lioah cun kan chuahmi a si. Nai ah khan, “Chokhlei” cu atu tiang an chuah peng ko ti ka theih i, ka lawm ngai. Thlaici kan tuhmi te atu tiang a nung rih ti kan theih caan hi kan i nuamh bik caan a si ve ko.Faiceu: Bia dang deuhpi ah kal u sihlaw: MA na awn hnuin Bible Sianginn na kai i, BD degree na lak. Kan theih nakah nangmah hi MA awn hnuin BD a kai hmasa bik a si tiah kan theih. MA na kai hnuin BD na cawn than kha Pathian riantuan na duh taktak caah maw a si? Zeisetdah na rak i tinhmi a si?Dr. Lian: Pathian riantuan hi bia tak tein ka rak i tim ko. Cun Kanu le Kapa zong nih an rak ka duhpiak fawn. Asinain, Pathian hmai le mi hmaiah hei i phuang ko ning law: Confession ti phun zongin hei ka ruahpiak ko u law mu; Bible Sianginn kai i, Pathian riantuan ka duh tlukte khin University ah Tutor sawk in Lecturer tuante zong kha ka rak duh ve fawn. Kalung aa rak i aw-tawm ngaingai ko. Awikhatte ka ruah hmasa mi cu, Univeristy ah Saya tuan pahin, campus chungah Student Pastor ka tuan lai tiah ka ruat. Ka hawi a cheukhat le ka Professor pa zong ka chimh hna i an ka duhpiak ngai, tha zong an rak ka pek ngaite ko. Asinain, Univeristy a si zong ka dang hmun dang a si zongah Mah-Sah-Lah acozah kut tang i, acozah riantuan kha ka rak i harh tuk. Acozah ka rak duh lo ning a rak fak ngai cang. Cucaah, a hnu bikah ka ruahmi cu: Kan Chin miphun, kan ram kan miphun le kan Khrihfa Bu caah bia takte riantuan ka duh a si ah cun Pastor tuah hi a tha bik, tiah ka ruah. Atu tiang ka ruah theumi cu; miphun dang kut tangah kan um i, kan Biaknak le kan Khrihfa sinak dah ti lo cu kan miphun a hum-hak khomi dirhmun dang kan ngei rih lo, ti hi a si. Cucaah, Pathian min in kan ram, kan miphun le kan Khrihfa Bu caah rian ka tuan lai tiah, lungtak tein ka rak i thimmi a si lo. Lungfim tein ka rak i thimmi lampi a si ko. Asinain….Faiceu: “Asinain....”, na bia in pehpiak ning law, Bible Sianginn na kai hnuin politics lei naa mer than. Zeitindah Pathian riantuan loin politics na khel than ning a si? 1988 Democracy Movement ah khan biatak tein naa tel i, Rangoon a ummi Chin miphun vialte a rak hruai hna tiah kan theih.
Zeitindah 1988 lio khan nan rak cawlhcangh ning a si?
Dr. Lian: A si ngai. Mitampi nih mah bia hi an ka hal ve tawn. Ziah Pathian riantuan loin politics tu na khel an ka ti theu i, a leh awk kaa harh ngai tawn. Atu zong fawi tein kan let kho men lai lo. “Asinain…” ti vial hin dah kan bia hi a donghte ko rua lai ka ti. Zeicaahtiah hi kong hi cu, ka hmurka in chim ding bia siloin ka nunnak nih a va chim te ding, ka thih hnuah a phi a va chuak te ding bia a si deuh rua tiah ka ruah caah a si.Zeiruang ah dah 1988 democracy movement ah ka rak i tel timi kong belte hi cu dangkhat in chim khawh a si men lai. 1988 movement kha ruah lopi in a chuakmi a si. Mirangholh in kan chim ah cun “spontaneous uprising” a si. Mah bantuk thil hi a chuak te lai i, kan i tel ve te lai tiah ahohmanh nih kan rak thei chung lo. Ruah lopi a chuak i, ruah lopi in kan rak i tel cio mi a si ko. Asinain, thil pakhat a ummi belte cu, 1988 democracy movement a chuah hlanpi khan ralkap nih an hruaimi Mah-Sah-Lah Acozah kan duhlonak kha cu kan chung tein caan saupi kan rak pawi cio cang. Ka chimcia bang, kei hoi hna cu Mah-Sah-Lah kut tangah acozah riantuan hmanh ka rak duh lo. Kha uknak tha lo, acozah tha lo kan duhlonak cu a caan a vun chuah tikah um khawh loin kan i thawhpi cio i, kan doh cio mi kha a rak si.Na theih bang; 1988 movement a chuah hlan deuhte ah khan BD ka awng i, Bawipatlang Khrihfabu nih Hmawntlang ah Pastor tuan dingin an rak ka fial. Asinain, Laitlang lei te tlun khawh lo in Rangoon ah ka rak tap i, cu lioah cun Burma Baptist Convention (BBC) ah khin Judson Aid Director rian a rak lawng ve hoi. Atu Manila i Union Theological Seminary ah Professor a tuanmi Dr. Dennis Shu Maung khi Judson Aid Director cu a rak si i, amah kha Korea ah Bible Sianginn kai ding a si caah, amah zaka ah tuan te dingin khua a rak ka khanpiak i, Bawipatlang Khrihfabu an hna a tlak ahcun Judson Aid Director cu 1988 August ah thawk ding khi a rak si. Cuti rian ka bawh lioah cun, Rangoon Chin Baptist Church (RCBC) ah khin Upa Sunday School ka rak chim pah fawn.Culiopiah cun buainak kha chuak ciammam kaw, acozah nih mipi a uk kho ti hna lo. Hnahnawhnak a phunphun in a chuak. Acozah nih Thonginn an hunpiak hna i thongtla pawl an thlah hna. Cu thongtla an thlahmi hna nih cun zapi dinhhmun i an chiahmi din-ti chungah thih-sii an peih ti a si. Cuhnacu mipi nih an tleih hna i, an hngawng an tan hna. Mi tampi an thi. Cu lioah cun, Rangoon khua chungah khat lakin poster an rak tar cio i, cu ah cun pakhatte ah an tialmi cu “Siangngakchia a kapmi hna hi Chin ralkap an si. Cucaah, Chin miphun nan hmuhmi paoh tlai hna u law, an hngawng tan hna uh,” tiah an rak ti. Minung hngawng tan lio, fawi tein lai an nawn an i thah lio cu si kaw, Rangoon ah a ummi Chin miphun aho te hmanh leng an chuak ngam lo.Zarhpi ni a hung phan i, awi dang tawn bang Sunday School chimh dingah ka hawipa Salai Ram Ling Hmung (tleicia) he RCBC ah cun kan kal. Chin miphun hi tlukin Pathian lei aa zuammi kan si ti na lakah, mah zing cu ahohmanh an rak i pum ngam lo. Pa Ling he lung-aw-tawm in kan um lioah Rev. Lam Thuam le a dang pakhat (aho set a si ka cing ti lo. Kum kul leng a si ve cang i mu!) an rak phan. Cun tlawmpal hlanah Pa Hnin (Saya Ming Hnin, tleicia) le Saya Pa Hmun (atu Autralia ah Professor a tuanmi) an rak phan ve. Tlawmpal ah Kanmah pa-ruk vial cun zeitindah kan tuah lai tiah khua kan khan. Poster kan tar ve lai i hi bia hi a hman lo mi bia a si tiah kan ti lai. Acozah nih hi buainak vialte hi Chin miphun mawh-phurh an kan timhbia a si tiah kan ti i, RCBC Biakinn chungah cun Poster cu kan tial. Rangoon khua chung vialte kan vahpi i kan tar ve.Cuhnu cun, Poster tar lawng cu a za lo e, lampi chuahin san-dah-piah in lam-zawh ve a hau e an kan ti i, ‘Chin National Union’ (CNU) tiah Strike Committee pakhat kan rak tuah ve i, lam cu kan rak zawh ve. Cu ‘Chin National Union’ ah cun tlangval lawngkang bikah tiah keimah cu General Secretary ah an rak ka thim. A hnuah CNU kha “Chin National League for Democracy” (CNLD) tiah political party ah kan thlen i cuticun movement chungah atu tiang ka tel behnak cu a si. Cucaah, hi rian hi ruah lopi in “Biakinn” chungin kan rak thawkmi a si i, atu tiang mah rian ka tuannak cungah lunghniarnak zeihmanh ka ngei lo. Mah rian hi kan miphun le kan ram caah ka tuan awk rian; Pathian nih keimah put awkah a ka khinhmi ka Vailamtung ka put tiah kaa ruat ko. Pathian rian kal takin politics a khelmi ka si tiah atu tiang cu keimah tein kaa hmu rih lo. Kan ram, kan miphun le kan Khrihfabu caah ka si khawh chungin ka hmaika ah a rami rian ka tuan tiah ka ruah peng ko.Faiceu: 1988 lioah nanmah chan― atu ah cun 88 Generation tiah kan in ti hna i― nanmah kan u le pawl nih Ralkap hruaimi Mah-sah-lah acozah nan duhlonak nan rak langh ter. Democracy caah nan au. 1996 lioah an au fawn. Cun 2007 ah cu thiamthiam: Siangngakchia he Phungki he au a si. Mi tampi an thi. Nunnak tampi kan thap. Asinain, atu tiang acozah aa thleng hlei lo. Hi cawlcanghnak nan tuahmi vialte hi pakpalawng, sullam ngei lo menmen a si ko tiah, na ruat bal maw?Dr. Lian: Ruat bal hlah! A pel hmanh cuticun ka ruat bal lo. Kan theih awk cu atu kan doh cuahmah mi dothlennak hi acozah pakhatte kan dohmi lawng a si lo. Minung pakhat kan dohmi zong a si fawn lo. Ralkap pawl kan dohmi hna zong a si lo. Uknak phunglam tha lo pakhat nih a rak hruaimi Chan pakhat thlen dingah kan dohmi Chanthlennak le Dothlennak a si. Cucaah cun pei politics kan khel lo kan ti cu! Politics a khelmi cu si u sihlaw, acozah pakhat thlending lawng khi kan hei zoh hnga. Than Shwe a thutdan cungah Suu Kyi kan thut ter khawh ahcun a za kan hei ti hnga. Politics a khelmi pawl uknaknawl an ngeih i Bawi an si ni khi kan tei ni a si kan va ti hnga. Cucu kan tuahhnawh chanmi a si lo. Acozah pakhat thlen menmen in a za ding a si lo. A chan le a uknakphung hrimhrim kan thlen chih a hau.Cu lawng hmanh cu a za rih lai lo. Cucaah cun pei kan chim tawn cu: Kanmah Tlangcungmi caah cun “Democracy” lawng hmanh a za lo. Kan i uknakphung hi Federal a si chih a hau kan ti. Cucaah, Kawlram ah Democracy kan hmuh lawng siloin, Federal phunglam in kan ram kan ser than hlan tiang cu kan ngol lai lo. Kanmah chan ah kan hluhchuah khawh lo zongah kan techin fapar nih an va peh te ding khi a si. Cucaah, dothlennak a tuahmi nih cun, kan tuahmi thil hi kanmah chan ah a theipar kan zun te lai tiah, ahohmanh nih kan i ruah chih bal lo. A phung zong a si lo. Asinain, a tha lo tiah kan theihmi kha tha lakin tuah ding le, a dik lo ti kan theihmi kha “dingthlu le lairel” nih khua khang ve hna seh tiah, kan nunnak pekin kan tuan phung a si. Cucu dothlennak a tuahmi pasal paoh nih kan tuah phung a si i, kan tuah cio awk zong a si tiah ka ruah. Kapkhat leiin 1988 Movement hi a hmui-tinh a kheng lo a timi pawl nih thil an hmuh khawh lomi pakhat a um rua tiah ka ruah. Cuhna nih cun, Kawlram chung i kan tonmi politics lei buainak (political crisis) a hrampi an hmuh lo caah a si tiah ka ruat. Buainak a hrampi (the root course of political crisis in Burma) an hmuh lo caah, Kawlram ah buainak hram aa thawk hi 1988 a si tiah an ruah sual tawn. Cucu a si lo!
Kawlram ah buainak hram aa rak i thawk cu 1949 in a si cang. Zeiruangah cucu a rak si?
A ruang bik cu: Kawlram chungah a ummi Tlangcungmi pawl kha zalonnak (freedom), mahte nawlngeihnak (self-determination ), le Kawl he aa tlukmi covo (equality) an rak kan pek duh lo caah Tlangcungmi pawl Ral kan rak tho. Cu Ral nih cun buainak kha a buai ter chinchin. Tlangcungmi (Ethnic Nationalities) pawl mahte nawlngeihnak (Self-determination ) an kan pek duh lo tu kha chim ti lo, Tlangcungmi ral an tho i, Kawl a kuai dih lai, aa then dih lai tiah an ti i, Gen Ne Win nih a hruaimi Ralkap acozah an rak kainak kha a si. Cucaah, 1962 ah Ralkap Acozah a kaimi kha Tlangcungmi an kan nam neh ruangah a si i, kan chim tawnmi cu: Tlangcungmi mahte nawlngeihnak le covo (equality) kan ngeih hlan chung cu zeibantuk acozah an kai hmanhah Kawlram a dai lai lo tiah, kan timi a si. Cucaah cun pei: Atu kan do cuahmahmi dothlennak ah hin Democracy lawng a za lo, tiah kan tinak cu a si cu. Tlangcungmi vialte kan saduhthah a tlin ve nakhnga Federal phung in Kawlram hi kan ser than a hau. Cucu, atu kan dothlennak a muru cu a si ko.Cucaah, Tlangcungmi lei hoih in kan zoh a si ah cun 1988 Movement nih Acozah a tleng kho rih lo nain, mipi lungthin cu tha tein a thlen cang tiah ka ruah. 1961-62 lioah Tlangcungmi pawl Federal Movement kan tuah lioah khan a zei Kawl: U Nu, Kyaw Nyein, Ba Shwe, Ne Win, Aung Kyi... pakhat hmanh nih Tlangcungmi an rak kan tanh tung lo; pakhatte hmanh Federal caah an rak au lo. Cu ruangah cun pei, Ne Win nih aa-naa fawi tein a lak khawh i, kum mah vialte a rak uk khawhnak kha a si. Asinain, 1988 Movement hnu cun Daw Aung san Suu Kyi in aa thawk i 88 Generation vialte nih Kawlram hi Federal phung in kan kal lo a si ah cun ram a dai kho lai lo. Federal dah ti lo cu Kawlram caah lam dang a um lo, ti an theih dih cang. Mipi zong nih an pom ve cang. A duh rih lomi cu Gen Than Shwe le a pawng thu ba-rawh zah Ralbawi pawl lawng an si cang.Cucaah, ka chim duhmi cu, 1988 Movement kan tuah ruangah Kawlram chungah mipi lungthin tha tein kan thlen khawh hna. Cu lawng hmanh cu a si rih lo; Vawleicung khuaza ramkip ah a um acozah vialte le United Nations (UN) pi zong an lungput ning le an khua ruahning tha tein kan thlen dih cang hna, tiah ka ruah. Cucaah, it lo thu loin a chunchun a zanzan kan cawlcangh mi hi a sawhsawh a si lai lo i, a man a um ve te ko lai; mipi nih a theipar a lawh ni le an zun caan a phan ve te ko lai, tiah ruahchannak nganpi ka ngei.
Faiceu: Vawleicungpi le UN zong nih Tlangcungmi kong an kan theih na ti si kaw, Kawlram politics ah hin tah Tlangcungmi kong hi zeitluk in dah a bia pit?
Zeiruang ah dah UNLD le ENC te hna hi Kawlmi tel loin Tlangcungmi lawng in nan tuah? Cun CNC kong zong na vun kan chim kho hnga maw?
Dr. Lian: Kawlram politics ah Tlangcungmi kong zeitluk in dah a bia pit timi fianternak ah tuan deuh kan chimmi Chanthlennak caah Dothlennak kan tuah timi ka bia kha vun lak than ka duh. Atu Kawl Ralkap nih an kalpi mi uknak phung nih a kalpi mi Chan hi kan do i kan thlen lo a si ah cun: atu Kawlram chung i a ummi miphun dang vialte: Arakan, Chin, Kachin, Karen, Karenni, Mon le Shan te hna…, hi miphun vialte hi hihnu kum zakhat kumzahnih ah cun kan ci a mit dih lai. Kan miphun a tlau dih lai. Cucaah, ka chim duhmi cu: Tlangcungmi kong hi kanmah caah cun kan thihnak le kan nunak tlukin a biapi nain, Kawl nih cun biapipa ah an kan chiahpiak duh lo. Biapi hlah seh tiah thuh an duh, nawh an duh. Cuticun kum sawmli sawmnga an rak thuh an rak nawh tikah Vawleicungpi nih Kawlram chungah Tlangcungmi an um hmanh an rak thei lo.Cucaahcun, Tlangcungmi kong hi kanmah caah a biapi i, kanmah nih kan chim a hau tiah kan ti i, 1988 Movement a chuah le cang ka khan UNLD timi ‘United Nationalities League for Democracy’ kha kan rak tuah i, kan rak au pi mi cu: Kawlram ah Democracy lawng a za lo, Tlangcungmi vialte nih zalonnak (freedom), mahte nawlngeihnak (self-determination ) le Kawl he aa khat tein kan Covo kan hmuh ve nakhnga, Equality kan ngeih a hau. Cu ngeih khawhnak caah cun Kawlram hi Federal phung kan ser than a hau kan ti. Cucu, UNLD nih ram chungah a rak au pi mi a si i, cu thiamthiam cu ENC kan timi ‘Ethnic Nationalities Council’ nih ramleng in a au pi ve mi cu a si ko.Faiceu: Sorry Pu Lian! Kan hrelh sual lai ti ka phang i, na bia ka vun in tan ta rih lai.
UNLD le ENC ah khan nang zeidah na tleih? Cun ENC hi zeitik kum ah dah nan dirh? ENC le CNC he pehtlainak an ngei maw? An ngeih ahcun...
Dr. Lian: UNLD ah khan cun Secretary ah an rak ka thim. Cun UNLD-LA (Liberated Areas) tiah ram lengah 1998 ah kan dirh than i cu zongah cun General Secretary thiamthiam ka tuanpiak hna. ENC zongah kan thawk ka tein ni kum 2008 tiang kha General Secretary ka tuan i, ni kum ah Conference kan tuah i, cu ah cun Vice-Chairman ah an ka thim. CNC tu ah cun atu liote hi Chairman ka tuanpiak hna.ENC hi 2001 ah kan dirhmi a si i, kan dirh ka ah cun ENSCC tiah ‘Ethnic Nationalities Solidarity and Cooperation Committee’ tiah, kan rak ti. 2004 ah ENC tiah a min kan thlen. ENC le CNC an i pehtlainak cu hitihin a si. ENC hi State-based in kan tuahmi a si i, atu Kawlram ah a ummi State 7 hi kan hrampi an si. State-based a si caah, State pakhat cio nih Ai-awh-tu (Representative) hi aa tlukin ENC ah thlah cio a si. Cucaah, ENC tangah hin, State Council pa sarih (7) a um ve: Arakan national Council, Chin National Council, tibantuk in mu, pasarih kan ngei hna. Cucaah, ENC hi party bantuk sawhsawh si loin Tlangcungmi caah Parliament bantuk a si. Ethnic Parliament bantuk a si i, a kau ngaingai. Cun State-based, ram cungah dirhmi a si caah political mandate le legitimacy zong a ngei i, cucaah cun UN le ramkip acozah zong nih an kan pom i, an kan chawnhnak hi a si fawn.
Faiceu: ENC nih UN nan chawnh tikah nan chimmi nan policy zeibikdah a si? UN nih ENC a pom i a chawnh tikah hin tah: ENC hi Tlawngcungmi vialte a aiawh mi State-based a si caah maw an in chawnh hna, asiloah nan policy a that ruang tu ah dah a si? Cun nangmah pumpak nih tah UN upa na chawn bal hna maw?
Dr. Lian: ENC nih kan dirpi mi kan policy cu: Kawlram thlen kan duh a si zongah, democracy hmuh kan duh a si zongah, kum sawmnga leng a tho cangmi ral deih ter kan duh a si zongah; Kawlram politics kong kan ceih lai nan ti a si ah cun, kanmah Tlangcungmi tel loin zeihmanh nan tuah kho lo, timi khi a si ko. Zeiruangah: Kawlram hmantlak khi zoh tuah uh! Kawlram a zapi in zakhat ah sawmruk (60%) khi Tlangcungmi kan umnak, Tlangcungmi kan ram a si. Cun a minung in kan zoh ah cun zakhat ah sawmli (40%) reng lo cu Tlangcungmi kan si fawn. Cucaah Kawlram kong kan ceih lai nan ti riangmang i, Kawlram a ram in zakhat ah sawmruk umnak zeitindah nan nganh tak thiam lai. A minung in zakhat ah sawmli a si mi miphun vialte kong zeitindah lanh tak nan i timh ning a si? Ngaite chim ah cun, Mirang sinin independence kan hmuh hnuin atu tiang Kawl pawl nih Tlangcungmi vialte Ram-uk-nak kong khuakhan lairel fatin te an kan telh duh lo caah pei kan ram atu bantuk in a buai i, ral tiang a thawhmi hi a si ko cu. Ram a dai kho lo. Ram a daih lo caah Uknak tha lo nih a zulh. Uknak tha lo ruangah mipi kan si a fak. Cu vialte buainak a hrampi hi Tlangcungmi an rak kan pheu caah a chuakmi “Ethnic conflict” ruang lawngte ah a si i, atu zong pheu rih nan kan duh a si ahcun, ni hin democracy hmu hmanh uh! Thaizing ral a tho than lai i ram a dai hlei lai lo. U Nu chan, Parliament Democracy chan kha zoh ngat uh! Democracy pei a si ko cu. Asinain, Tlangcungmi duhdimnak an kan pek lo caah ral kan tho. Ral a um ruangah Ralkap acozah an kai. Ralkap acozah nih ram an uk ruangah democracy a um kho lo. Mipi kan si a fak i harnak phun zakip kan tong. Cucaah, atu zong: Tlangcungmi kan i tel lo ahcun, ram a dai lai lo, ram zong ser khawh a si lai lo. A remh zong nan remh kho hlei fawn lai lo, timi hi dengteo in kan chimmi a si ko.Cuticun, Tlangcungmi kan dirhmun fakpi in kan dirpi khawh dingah policy kan tlakpi mi cu: Kawlram deih ter kan duh ahcun; Ralkap Acozah (SPDC), Daw Aung San Suu Kyi nih a hruaimi NLD (1990 election winning party), le Tlangcungmi kan i chawn lai, timi “Tripartite Dialogue” hi policy hrampi in kan kalpi mi si. Cucu, UN General Assembly zong nih 1994 in atu tiang biachahnak a ngeih i, 2007 ah khan UN General Assembly lawng si loin, UN Security Council zong nih, Tlangcungmi telin biakchawnhnak um seh timi “Tripatite Dialogue” cu a vun kan pompi ve.Cun zeidah na ka hal rihmi kha a si cu?
Faiceu: Tlangcungmi nih UN upa pawl nan chawn bal cang hna maw, timi le; cubantuk chawnhnak a um ah tah nangmah pumpak naa tel bal maw, timi a si.
Dr. Lian: UN upa le Tlangcungmi upa i chawnhnak hi a rak um pah lengmang ko. Keimah pumpak in ka vun i tel vemi kha cu 2001 hnu khan a si. ENC (ENSCC) aiawh in, a thi cangmi kanpa Dr. ChaoTzang Yawnghwe, David Taw (KNU, atu lio ENC General Secretary), le keimah New York ah kan rak kal i, UN Under Secretrary-General for Political Affairs (UN ah political affairs ah cun a ngan bikmi a si) Mr. Danialö Turk le UN Special Envoy for Burma a simi Mr. Razali kha kan rak ton hna. Mr. Razali nih a rak kan timi cu: Tlangcungmi kong hitluk a biapit hi ka thei bal lo, cucaah UN nih Tlangcungmi kong Conference kan in tuahpiak hna lai, a rak kan ti. Kan lung a tho ngai i, a hnu thlathum thlali hnuah Bangkok ah kan i tong than i, zeitindah a si lai tiah a thawngpang kan hal. Cu lio a kan timi cu: “Vei mu! Thil hi kan duhning in kal khawh dawh a si ti rua lo. Gen Khin Nyunt he kan i tong i, Ethnic Conference kan tuahpiak hna lai tiah ka chimh i, Khin Nyunt nih a duh tein a duh lo. Cucaah cun, conference tuah loin lam dang tu kawl ko u sih,” tiah a rak kan ti. Asinain, bia a rak khenh takmi cu, UN nih ethnic issues hi zeitikhmanhah a philh lai lo, a rak kan ti.Cun Mr. Razali kha Mr. Gambari nih a vun thlen i, Mr. Gambari a voikhatnak Kawlram a va tlawn hlante ah khan chawnhnak kan ngei i, hnatlaknak kan ngeihmi cu: Kawlram in a kir leiah hin Official tein ENC he Bangkok ah kan i tong lai timi a si. A kir lei cu kan i tong taktak, asinain aa dang hoimi cu: Gambari le Gen Than Shwe an i ton lioah Gambari nih a timi cu, UN policy cu Tripartite Dialogue a si caah cu Bu Buthum lakah Bukhat a si vemi Tlangcungmi aiawh in ENC hi officially in ka ton hna lai, tiah a ti. Than Shwe nih a duh hoi lo. Tu-pung pawl cu maw na ton hna lai, ENC na ton hna ahcun ra ti hlah, a va ti rua. Cucaah, Bangkok kan i ton lioah a kan timi cu, “ENC hi kan ton ko hna lai. Asinain, SPDC nih an duh lo caah kan i tonmi hi a lengah kan chim lai lo, media ah kan thanh hna lai lo,” a rak kan ti i, a tha ko kan rak ti ve. Cucaah, ENC le UN upa kan i tonmi hi media ah kan chim bal lo i, atu tiang mitampi nih an theih lomi hi a si. Atu hi cu, thil a kal ning a sau ngai cang i, kan chim pah ko cang. Voi tamnawn kan ton hna: voikhat hoi hna cu Kawlram a kal hlante ah keimah lawng in a rak ka ton i, suimilam pakhat chung bak bia kan i ruah. Kan pawngah officer pakhat lawnglawng note tialtu dingah a thu.Hi ka zawnah chim ka duhmi cu: UN kan ton khawh ve hna timi a si lo. Tlangcungmi nih zei kan tuah paohah, Kawl acozah nih tuahnak nawl an kan pe bal lo, timi kha ka langh ter duh. Tuahnak nawl ram chungah an kan phih lawng a si lo; ramleng leiin kan tuahmi hmanh lam an kan kham i, thil tha kan tuahmi paohpaoh hrawhpiak an kan duh timi a si. Asinain, Kawl Acozah nih zeitluk a kan kham len hmanhah UN, EU le US hei tibantuk international community nih cun kan kong tha tein an kan theih i, an kan philh ti lo, timi hi chim chih ka duh fawn.
Faiceu: ENC nan tuah hnuin UN ah a sang bikmi upa hna zong nih Tlangcungmi an kan chawnh ve cang, ti hi kan rak theih i kan rak i lawm cio. ICG Report hawi hna i a tialmi kan rel tikah, Kawlram i a ummi Tlangcungmi nih kum 50 leng ral an tho cang nain, zeisetsaidah an dohhnawh mi a si ti hi ENC an tuah hnu lawnglawng ah tha tein Vawleicungpi nih a theihpi hna, ti zong kan rak rel ve. ICG (International Crisis Group) hna cu, Vawleicungah min a ngei taktak mi, an report zong acozah vialte nih an relmi a si, Tlangcungmi kong hi Internnational Community nih an kan philh ti lai lo, tiah kan zumh fawn. Cucaah, UN in US ah vun i thial u sihlaw; US President George Bush na tonnak le White House na lennak kong na kan chim kho hnga maw? Cun atu President Obama he hin tah ton dingah khua nan khanmi a um maw? Zapi nih theihpi awk a thami a um ahcun rak kan chim kho law kan duh ko.
Dr.Lian: ICG Report kan rel na ti i, kaa lawm. Khi bantuk ca tha khi nanmah bantuk mino nih a tampi in rak rel cio uh ti zongin forh kan duh fawn hna.US President George Bush le the First Lady Laura Bush kan rak tonmi hna kha cu keimah zong ka chan chung chim awk kaa ngeih vemi te khi a si ko. White House ah khan cun, Mrs. Laura Bush nih 2007 June thla lio a rak kan kawh mi a si. President Bush tu cu Russia a tlawn lio a si i, inn ah a rak um lo. Cucaah Laura Bush he kan i ton lioah cun, kan policy kong tampi chim lo in, kan sining tu tam deuh in kan chim. Tlangcungmi kum sawmruk chung zeitluk in dah kan tuar i, Kawl Acozah nih zeitluk in dah a kan hrem timi, kan tuanbia le kan sining vialte a hmantlak he a vedio he kan piahpiak i, kan chimh.White House chungah Laura Bush kan ton lioah ka lung a si ngaimite cu: Kan meting a dih leiah khin ka hawipa David Eubank he khan thla rak kan campiak ta u, a kan ti. Thla ka cam hlanah bia tawi tein ka chim hmasa i, ka chimmi cu: Kanmah Chin miphun hi America Baptist Missionary pawl ruangah Khrihfa a simi kan si i, atu tiang America hi Biaknak leiin kan nu le kan pa ram (Our Spritual Motherland) a si tiah kan ruah i, atu ah America ah Chinmi tampi nan kan lakpiakmi hna zong hi kan i lawm fawn, tiah ka ti i Laiholh tein White House chungah cun thla ka campiak hna. Cun David nih Mirangholh in a vun peh. Chin miphun vialte lakah White House ah official tein kawh hmasa bikmi ka si i, Laiholh te thlacam kha a sung lawi ngai in ka rak ruah. Cun kan chuah lei a hei kan thlah pah khin, “Kafanu min zong Laura a si ve, America Siangbawinu min kan sakmi a si,” tiah ka chimh i, tluangtlam ngai in bia kan rak i ruah.Laura Bush kan i ton tan ah hin State Department zongah kan va kal i, Mr. Christopher Hills he kan rak i tong ve. Mr. Hills cu Asia he pehtlai cun US Foreign Policy a tlaitu a lu bik a si ko. Under Secretary of State ti a rak si i, Kawlholh cun Duh-Wungyi (Deputy Foreign Minister) a si kan ti lai cu. Mr. Hills he kan i ton lioah hin, amah lawng si lo in a kut tangah a sang bik: Mr. Eric Johns timi, Assistant Under Secretary of State, zong a rak thu ve. Anmah sintu ah hin Laura Bush sinah kan chim lem lomi, ENC policy kha bia tak tein kan chim. Kan timi cu; Kawlram kongah UN nih “Tripartite Dialogue” ti mi SPDC le, Daw Aung San Suu Kyi nih a hruaimi NLD le, Tlangcungmi chawnhnak um seh tiah bia a chah cang. Asinain, SPDC nih chawnh a kan duh lo. Cu lawng siloin, Tuluk le Russia hi SPDC hnuleiin a dir peng i, zeiti tuah awkte kan thei lo. Cucaah, Tripartite Dialogue a si khawh nakhnga le kan ram chungah thlennak a chuah khawh nakhnga US nih kan hruaipiak hna u law, atu lio Korea in an tuah bantuk “Multi-patry Talks” hi rak kan tuahpiak, tiah kan rak ti. Amah Mr. Hills hi Korea i an tuahmi “Six-Party Talks” a hruaitu a si i, kan chim le cangka a lung a tho ngai ve.Cu lio i, Mr. Hills sinah ka rak chimhmi ENC policy cu 2008 August thla ah khan President Bush he Bangkok kan i ton lioah ka chimh thanmi a si. President Bush nih US Embassy ah chuncaw (Lunch) ei a rak kan sawm i, suimillam pahnih chung caan a kan pek i, bia kan i ruah. President Bush zong ENC policy le “Multi-party Talks on Burma” kong chimh lioah, a lung a tho ngai ve. Van thatnak ah; Cu lioah cun, President Bush pawng cun Mr. Eric Johns zong a rak um than ve hoi. Culio belah cun, Mr. Eric Johns cu US nih Thailand ah an chiahmi Ambassador a rak si cang. Mr. Eric Johns nih a kan chimhmi cu, “Ni kum kan i ton hnu khan, Tuluk ram Beijing ah ka kal i, SPDC Foreign Minister U Nyan Win ka ton,” a ti. Cun Tuluk Acozah sin zongah Kawlram caah “Multi-party Talks on Burma” tuah a herh tiah ka chimh hna i, SPDC nih an duh lo, a ti. SPDC nih an duh lo le cangka Tuluk zong an hna a tla ve rih lo, a ti. Asinain, kan i zuam rih ko lai, an ka ti.Cuticun, Kawlram aa thlen khawh dingah le Tlangcungmi nih kan duhmi saduhthah a tlin khawh nakhnga cu kan i zuam lengmang ko. President Obama hi amah pumpak cu kan tong kho rih lo nain, America Acozahpi nih cun Kawlram kongah an chiahmi policy tu cu an thleng lai lo, tiah kan zumh. Cucaah, ENC nih cun President Bush he kan rak chimh i, a hna a kan tlakpi ciami policy chung khan kan kalpi rih ko lai. President thar pa he ton ding hi zapi theih awk in khuakhan lairel mi a um rih lai. A va um hmanhah chim awk a tha rih theng hnga lo!Faiceu: Nangmah kong he nan rian tuannak kong he tampi na kan chimh i kan i lawm ngaite. Zeital na siaherhmi, chimhchih na kan duhmi a um ti maw?Dr. Lian: Faiceu The Chin Weekly Journal nan chuah caah ka lawm ngaingai. Kanfa kannau le nih kan ca, kan holh le kan phunglam a thancho dingah i zuam chinchin ko u. Faiceu Journal nan chuahmi nih hin kan miphun caah rian tampi a tuan te ko lai.Pakhat belte ka sia a herh ngai i: Kan hnu nai nan chuah mi Faiceu le Tluang Lian Hnin(Pa Tluang )bia nan i ruahmi kha ka rak rel ve. Pa Tluang hi pumpak in ka theihmi a si i, mi fel cathiam, hmailei zongah kan miphun le kan ram nih tampi kan bochan te ding tlangval tha a si. Asinain, ka sia a herhmi cu: Interview nan tuah lioah a chimmi, amah nih direct a chimmi siloin, Robert Taylor bia a charmi (quotation a lakmi) kha ka sia a herh ngai te i, Pa Tluang sawinak siloin, Robert Taylor a tialmi cauk nan rel tikah ralrin a tha timi te chim chih ka duh.Tuan deuh ka chimmi ah khan, Atu lio a kan ukmi Kawl Ralkap Acozah nih peh tein kumzakhat kumzahnih an kan uk ahcun, Tlangcungmi kan ci a mit lai ka ti. Zeicaahtiah Mirangholh in “nation-building” an ti i, cu “nation-building” ah Kawl Acozah nih a kalpi mi cu: Kawlram chungah, Kawl timi miphun phunkhatte lawng um te sehlaw, Holh zongah Kawlholh pakhatte lawng um sehlaw, Biaknak lei zong Buddha-bata Biaknak pakhat lawng va nung te seh, ti khi a si. Cu policy nih cun a kalpi rihmi cu: Tlangcungmi vialte Kawl si dih hna seh (miphun pakhat lawng um seh), Holh zong Kawlholh pakhat lawng holh hna sehlaw a caan a va sau tikah Kawlholh a si lomi holh dang vialte a ci va mit dih te seh, timi le; cun Biaknak zongah Buddhabata Biaknak pakhat lawng va nung te seh, timi khi a si. Cu Kawl Acozah nih “nation-building” tiah an kalpi mi ah an tluak ngan bikah an i hmanmi hna cu Robert Taylor te pawl, Michael Aung-Thwein te pawl hi an si. (Tangka phalh in an hman hna ka ti lo ei. A komh zong an i kom theng lai lo. Asinain, an policy aa khat i, cucaah Kawl Acozah nih an ca tialmi kha directly or indirectly an hman hna.)A biapi ngai in lak ka duhmi cu: Pa Tluang nih a vun charmi ah Robert Taylor a chimmi kha, “Chinmi pawl ramdang a chuak mi hna cu political refugees an si lo i, economic refugees menmen an si,” a ti. A chim duhmi cu, “Chinmi cu an si a fah ruangah ram lengah a chuakmi an si i, an ram chungah zeihmanh uknak leiin buaibainak a um lo,” a tinak khi a si ko. Hibia hi: kum 20 chung kan rianttuannak ah a kan dawnkhan bik le harnak tam bik a kan pemi bia a si. Phundang in kan chim a si ah cun; Robert Taylor te pawl an chim duhmi cu: Chin miphun ramdang a chuakmi vialte hi Kawl Acozah a that lo ca zongah a si lo; Ram a that lo ca zongah a si lo; An si a fah caah a rami an si i, cucu International Law in kan zoh ah cun “Chinmi ramdang a chuakmi vialte hi cu refugees an si lo,” tiah an chim duhmi a si ko.Kanmah nih kan chim vemi cu: Chin miphun lakah hi vialte minung ramleng kan chuahmi cu; kan ram a that lo caah a si. Acozah nih uknak leiin siseh, biaknak leiin siseh, holh le phunglam zong in siseh kum saupi a kan hren i, atu cu kan ram chungah kan nunnak a him ti lo. Cucaah a ram lengah kan chuahmi a si. Kan duh caah a si lo. Kan ram chungah kan um khawh ti lo caah a si. Cucaah kanmah hi Political Refugees taktak kan si i, Migrant Workers kan si lo, kan ti ve hna. Political refugees kan si caah, kan phaknak hmunah hung kan zoh khenh u law, lamlai ah a tang rihmi vialte zong nan ram ah rak kan lakpiak hna uh, tiah UN le Vawleicung Acozah sin kipah kan chim. Ram a that lo ruang le Acozah a that lo ruang a chuakmi political refugee kan si lo ah cun; UN siseh, khuazei ram le khuazei acozah hmanh sihnaseh, an kan la duh lai lo. Sifah ruangah ramleng a chuakmi khi ahohmanh nih “refugee” an ti bal hna lo i, an ram zongah an la bal fawn hna lo.Kawlram Acozah nih kan ram chungah an kan hrem lawng siloin, ramleng kan chuah hnu tiang zongah kan lam kharpiak le phihpiak hi an duh rih. Cucaah cun pei, Chinmi hna cu political refugee an si lo, migrant workers sawhsawh an si tiah an kan ti rih cu. Kan chim vemi cu: Atu nan hmuhmi hna pawl an sifahnak le ei-awk an ngeih lo caah an rak zammi lawng khi zoh hlah ngat uh! Kawl Acozah nih kan ram ah Kum 60 chung zeihmanh thanchonak a kan tuahpiak bal tung lo. Kan lo thlawh kan thing phawrh a kan zoh bal tung lo. Cu lengah, Ral a thomi an si an kan ti, meithal in sa le ral bang an kan dawi caah pei, sifahnak le harnak vialte cu a chuah ko cu. Cucaah, a hrampi cu Political Crisis a um ruangah a si i, Sifahnak cu kha Political Crisis ruangah a chuakmi a hnu zultu tu sawhsawh a si ko. A mei zoh loin, a meikhu lawng zoh hlah uh. A mei cu politics timi Acozah tha lo kha a si i, Sifahnak cu a meikhu sawhsawh bantuk a si ko, kan ti hna.Cucaah, kan miphun caah rian kan tuan tikah hin; thil a si taktak mi le International Law te hna kha tha tein vun ton ter hna i, cuticun UN le Ramdang Acozah hna an policy a va si tiang khin rian kan tuan. Vuikhat vuihnih chimnak fawi tein thil aa thlengmi a si lo. Acozah upa kan chawnh hna i, an lung a tlin hnu hmanh an ram ah an hmanmi policy le UN policy a si dingah hin kum saupi a rua rih. Cu tite cun rian kan tuan i, atu ah harnak chungin a chuak i, ramdang a phanmi tampi kan um cang.Asinain, UN le Ramdang Acozah pawl zong hi fawi tein an policy an thlen than khawh ve ko. Cucaah, Robert Taylor a ca tialmi te hna hi kan caah ral bak an si. Tahchunnak pakhat ka lak lai. Kum 2001-2002-2003 lio hrawngah khan Canada nih India a ummi Chin refugees 700 hrawng kan in lakpiak hna lai, an kan ti. Cun Australia nih 1000 hrawng kan lak ve lai, an ti. Cu liote ah cun, Delhi ah a ummi Kawl pahnih le kanmah Chin upa pakhat nih; Chin Delhi a rak phan tharmi cu political refugees an si lo, tiah UNHCR zungah an va chimh hna. Cu hnu cun, UNCHR bak nih Canada le Australia Embassies ah an kal i, Chinmi cu refugees a hmu ciami an si zongah la rih hna hlah u, tiah an va ti ve hna. Cuticun, cu hna pawl an bia kaa khat ruangah kum saupi thi deng kan i zuammi program cu a rak rawk dih ko. Thil pakhat a rawh hnu cun a remh than a har tuk. Lam a thar in sial a har tuk. Zeitluk in dah a har ti cu rak ka hal hlah! A har ning hi ka nunnak nih a theihmi a si.Cucaah, atu zongah kanmah Chin miphun lakah mifim cathiam kan timi nih Robert Taylor a chimmi bia zulh ruangmang in “Chinmi ramleng a chuakmi cu political refugees kan si lo,” tiah kan chim ahcun: cu bia cu UNHCR sinah va phan seh law, atu lioah Malaysia le India le Thailand hrawng i a tang rihmi kan u kan nau vialte an lam a pit dih ko lai. Chinmi kan miphunpi in ram dang kan chuak dih lai ka ti duhnak a si lo. Asinain, Kawl Ralkap Acozah tha lo nih a kan uk chungah cun, zalonnak cu kan kawl a hau cu ta. Cu hleiah atu harnak chungah aa peih ciami, Malaysia le India le Thailand te hna a phan ciami, a har ciami hna hi cu kan bawmh rih hna a hau. Cucu kei ka hmuh ning le ka ruah ning a si.UN nih siseh, Acozah pakhat nih siseh, refugees ah an kan pom i, an kan lak khawh nakhnga riantuan a har ning nan theih cio. A caan a rauh ning nan theih cio. Hi kong hi pumpak in kum tampi le caan tampi a buaipi i, rian a tuan vemi ka si caah, kan tuah ciami thil a rawh ding hi ka siang lo. Washington ah bia pakhat te kan va chimmi khi, a tluang ngai a tha ngai kan timi hmanh: cuti bia tha kan chimmi kaakhat thawngin Malaysia i a ummi refugee pakhat US a phak tiangah cun a tlawm bik kumhnih in kumthum an rau rih. Asinain, kha tuah ciami kha kan hrawh lai kan ti ah cun; ni hin mibia kaakhat nih thaizing ah mipa pakhat a luatnak lam fawi tein a phih khawh ko. Cucaah bia chim kan i ralrin cio awk a si tiah ka ruah. A biapi in mifim pawl le mi chimrel kho pawl, zapi sinah bia a chim khomi pawl: Bia nan chim nan rel tikah kan mipi zawn ruahnakte he nan i ralrin khun a hau ko rua ka ti. Cucu lung thiang tein kan cah duhmi hna a si.Faiceu: Lungsau tein na kong le na riantuannak kong lawng siloin, na sia herhbia zong na kan chimh dih caah tampi kan i lawm.Dr.Lian: Kaa lawm ngaingai ve!
Na chuaknak khua, sianginn kainak le innchungkhar kong … tibantuk?
Dr. Lian: Keimah cu Aibur khua ah ka chuak. Tangli tiang kan khua ah sianginn ka kai. Cun tangnga Haka High School ah ka kai i, tangruk le tangsarih Thlantlang ah ka kai. Cun Haka ah ka thial than i, 1978 ah Haka High School in tanghra ka awng. Mahhnucun Rangoon Regional College (2) ah tanghleikhat le hleihnih ka kai. 1982 ah Rangoon University in BA (Honours) degree ka hmuh. Pathian zangfahnak thawngin BA ka awn lioah qualify ka si i, MA ka peh. 1985 ah MA camipuai ka awng. MA ka awn hnuin Burma Institute of Theology (BIT) ah Bible Sianginn ka kai than i 1988 ah BD ka awng. Sweden ka phak hnuin Uppsala University ah cacawn ka peh than i, 2000 kum ah khan doctorate degree (Ph.D) an ka pek ve.Ka innchungkhar kong cu chim awk tampi a um lo. Kanupi cu Pi Run Pen Sakhong a si i fapa David Van Lian Sakhong le fanu Laura Thachin Sakhong Pathian nih thlua a kan chuah. Chinram ah Siangbawi rian a rak tuan hmasa bikmi Siangbawinu Laura Carson philhlonak ah Laura tiah kan sak.
Faiceu: Rangoon University nan kai lio Sianghleirun Siangngakchia pawl nan cawlcangh ning na ka chim kho hnga maw? Zeital na theihmi a um ti maw?
Dr. Lian: Thei rilmal ko. Kan chan chungah kan rak i nuamh bik caan te a si ve i, atu lio a popular ngaimi Hniang Hniang hla bang philh khawh loin ‘lung chungah sivai bang a cam mi’ a um liangluang ko. Cunakin a biapi deuh rihmi cu, University kan kai lio caan kha kan hmailei kan nun chung vialte zeidah kan va lawhte lai tiah lam kan i sial caan a si, tiah ka ruah. Mirangholh in kan chim ah cun “formative period” a si i, kan nun chungah a biapi ngaingai caan a rak si. Cucu keimah pumpak ka nunnak hrimhrim ah tampi a lang.Univeristy kan kai lioah fakpi in kan rak au pi mi cu “Salai-Mai Movement” le “Chin Common Language” kong an si. Khakha a sullam thate kan zoh a si ah cun, kan min hmaiah pa nih “Salai” kan i thlak lai i, nu nih “Mai” an thlak lai timi lawng khi a si lo. Kan min ah Salai le Mai kan i thlakmi nih aa va tinhmi le a va sawh duhmi tampi a um rih. Cucu, Chin miphun hi miphun phunkhat kan si ve i, miphun phunkhat nih ngeih a herhmi “national identity” kan ngeih a hau ti khi kan rak sawh ter duhmi a si. Common language kong zong cu thiamthiam cu a si ve ko. Cucu atu tiang hi ka tuah pengmi a si ko rua tiah ka ruah. Kan tuahning belte cu aa dang cang lai. Tahchunnakah, University lioah cun “Salai-Mai” le “Common Language” kong ka au mi he a sullam aa khatmi thil atu tiang ka tuah rihmi cu, 2003 ah khan “In Search of Chin Identity” tiah cauk pakhat ka tial i, Denmark ram Copenhagen i a um mi Nordic Institute of Asian Studies nih an rak ka chuahpiak. Cu cauk chung i ka tial duhmi le University kan kai lio i kan aupi mi “Salai-Mai Movement” le “Common Language” ca ka rak au mi kha, a sullam an i khat ko. Kan chim duhmi cu, atu tiang hi Chin miphun hi Pathian nih miphun dang tein a kan ser ve i, hi miphun phunkhat kan sinak langhter awkah ka cawl peng i, kan “national identity” kan kawl peng ko rih.Cu lawng siloin, 2006 ah Chin political parties vialte le civil society organizations vialte fonh in “Chin National Council” (CNC) kan tuah. Cu zong cu, Vawleicungpi hmaiah Chin miphun hi miphun phunkhatte kan si ve i, kanmah tein a dir khomi kan si, ti kan langhternak a si ko.Faiceu: Na bia in tanta ninglaw; CNC le ENC kong cu a hnuah kan in hal than te lai. Cun, thil nan tuahmi le nan i tinhnak, a philosophy kan ti lai maw, a philosophy na kan chimhmi cu a tha ngai ko. Asinain, practical in zeisetdah nan tuah? Nangmah pumpak in tah zeisetdah University na kai lioah na rak tuah timi theih kan duh ko?Dr. Lian: Siangngakchia kan si lio ka tuahmi kong maw? Ca kan cawn pahin a lenglei activities kan lakmi kong theih na duhmi a si rua. Cu kong kan chim ahcun a sau ngai kho i, atawinak tein chim kan i zuam lai cu! Keimah cu 1980-81 cacawn kum ah khan Khah-Sah-Zah tiah Kawl holh in afawinakin kan auh i, Mirangholh cun: Chin Literature and Cultural Committee (Univerities of Rangoon) ti a si. Rangoon khua i a ummi Univeristy vialte le College vialte aiawh in kan rak tuahmi Committee ah General Secretary ka rak si. Cu lioah cun “Chin Magazine: 1980-81” zong kan rak chuah i, keimah Publisher ah an rak ka thim chih. Cun 1982-83 Academic Year ah khan, Kha-Sah-Zah ah Vice-Chairman ka tuan i, Chin Magazine ah Chief-Editor ka rak tuan fawn. Cu lioah cun, acozah nih a rak kan reh tuk lawng siloin, tangka kawl a rak har tuk i, peh tein Chin Magazine chuah hi a rak har ngaingai. A har ngai buin keimah chan ah kum hnih peh tein kan rak chuah i, ka lung si ngai. Chin Magazine lawng siloin, “Vakok Cazual” kan ti lai maw? Kawl holh in “Vakok Sasawng” kan rak chuah. Vakok tiah a phaw ah Chin in kan tial i, a chung ca tu cu, Kawlholh in chuah a rak si. Cucu keimah nih ka thawkpi mi hna a rak si.Cu ti’n All Chin Students caah kan cawlhcangh lawng siloin, kanmah Laitlai pawl, Haka-Thlantlang peng lei zong a dang tein cawlcanghnak tampi kan ngei ve. Salai Ceu Mang le Salai Thang Cung Nung (atu Mizoram ah High School saya a tuanmi) le tiah “Dingdi” cazual kan rak chuah. A kum vui ah “Dingdi” kha “Chawkhlei” ah kan thlen. Kan chuah hmasa kum tha tein ka cing lo. 1980 dah a si rua ka ti. Thal sianginn khar inn tlun loin kan pathum in Kha-pawng-sawng ah kan rak um i, cu lioah cun kan chuahmi a si. Nai ah khan, “Chokhlei” cu atu tiang an chuah peng ko ti ka theih i, ka lawm ngai. Thlaici kan tuhmi te atu tiang a nung rih ti kan theih caan hi kan i nuamh bik caan a si ve ko.Faiceu: Bia dang deuhpi ah kal u sihlaw: MA na awn hnuin Bible Sianginn na kai i, BD degree na lak. Kan theih nakah nangmah hi MA awn hnuin BD a kai hmasa bik a si tiah kan theih. MA na kai hnuin BD na cawn than kha Pathian riantuan na duh taktak caah maw a si? Zeisetdah na rak i tinhmi a si?Dr. Lian: Pathian riantuan hi bia tak tein ka rak i tim ko. Cun Kanu le Kapa zong nih an rak ka duhpiak fawn. Asinain, Pathian hmai le mi hmaiah hei i phuang ko ning law: Confession ti phun zongin hei ka ruahpiak ko u law mu; Bible Sianginn kai i, Pathian riantuan ka duh tlukte khin University ah Tutor sawk in Lecturer tuante zong kha ka rak duh ve fawn. Kalung aa rak i aw-tawm ngaingai ko. Awikhatte ka ruah hmasa mi cu, Univeristy ah Saya tuan pahin, campus chungah Student Pastor ka tuan lai tiah ka ruat. Ka hawi a cheukhat le ka Professor pa zong ka chimh hna i an ka duhpiak ngai, tha zong an rak ka pek ngaite ko. Asinain, Univeristy a si zong ka dang hmun dang a si zongah Mah-Sah-Lah acozah kut tang i, acozah riantuan kha ka rak i harh tuk. Acozah ka rak duh lo ning a rak fak ngai cang. Cucaah, a hnu bikah ka ruahmi cu: Kan Chin miphun, kan ram kan miphun le kan Khrihfa Bu caah bia takte riantuan ka duh a si ah cun Pastor tuah hi a tha bik, tiah ka ruah. Atu tiang ka ruah theumi cu; miphun dang kut tangah kan um i, kan Biaknak le kan Khrihfa sinak dah ti lo cu kan miphun a hum-hak khomi dirhmun dang kan ngei rih lo, ti hi a si. Cucaah, Pathian min in kan ram, kan miphun le kan Khrihfa Bu caah rian ka tuan lai tiah, lungtak tein ka rak i thimmi a si lo. Lungfim tein ka rak i thimmi lampi a si ko. Asinain….Faiceu: “Asinain....”, na bia in pehpiak ning law, Bible Sianginn na kai hnuin politics lei naa mer than. Zeitindah Pathian riantuan loin politics na khel than ning a si? 1988 Democracy Movement ah khan biatak tein naa tel i, Rangoon a ummi Chin miphun vialte a rak hruai hna tiah kan theih.
Zeitindah 1988 lio khan nan rak cawlhcangh ning a si?
Dr. Lian: A si ngai. Mitampi nih mah bia hi an ka hal ve tawn. Ziah Pathian riantuan loin politics tu na khel an ka ti theu i, a leh awk kaa harh ngai tawn. Atu zong fawi tein kan let kho men lai lo. “Asinain…” ti vial hin dah kan bia hi a donghte ko rua lai ka ti. Zeicaahtiah hi kong hi cu, ka hmurka in chim ding bia siloin ka nunnak nih a va chim te ding, ka thih hnuah a phi a va chuak te ding bia a si deuh rua tiah ka ruah caah a si.Zeiruang ah dah 1988 democracy movement ah ka rak i tel timi kong belte hi cu dangkhat in chim khawh a si men lai. 1988 movement kha ruah lopi in a chuakmi a si. Mirangholh in kan chim ah cun “spontaneous uprising” a si. Mah bantuk thil hi a chuak te lai i, kan i tel ve te lai tiah ahohmanh nih kan rak thei chung lo. Ruah lopi a chuak i, ruah lopi in kan rak i tel cio mi a si ko. Asinain, thil pakhat a ummi belte cu, 1988 democracy movement a chuah hlanpi khan ralkap nih an hruaimi Mah-Sah-Lah Acozah kan duhlonak kha cu kan chung tein caan saupi kan rak pawi cio cang. Ka chimcia bang, kei hoi hna cu Mah-Sah-Lah kut tangah acozah riantuan hmanh ka rak duh lo. Kha uknak tha lo, acozah tha lo kan duhlonak cu a caan a vun chuah tikah um khawh loin kan i thawhpi cio i, kan doh cio mi kha a rak si.Na theih bang; 1988 movement a chuah hlan deuhte ah khan BD ka awng i, Bawipatlang Khrihfabu nih Hmawntlang ah Pastor tuan dingin an rak ka fial. Asinain, Laitlang lei te tlun khawh lo in Rangoon ah ka rak tap i, cu lioah cun Burma Baptist Convention (BBC) ah khin Judson Aid Director rian a rak lawng ve hoi. Atu Manila i Union Theological Seminary ah Professor a tuanmi Dr. Dennis Shu Maung khi Judson Aid Director cu a rak si i, amah kha Korea ah Bible Sianginn kai ding a si caah, amah zaka ah tuan te dingin khua a rak ka khanpiak i, Bawipatlang Khrihfabu an hna a tlak ahcun Judson Aid Director cu 1988 August ah thawk ding khi a rak si. Cuti rian ka bawh lioah cun, Rangoon Chin Baptist Church (RCBC) ah khin Upa Sunday School ka rak chim pah fawn.Culiopiah cun buainak kha chuak ciammam kaw, acozah nih mipi a uk kho ti hna lo. Hnahnawhnak a phunphun in a chuak. Acozah nih Thonginn an hunpiak hna i thongtla pawl an thlah hna. Cu thongtla an thlahmi hna nih cun zapi dinhhmun i an chiahmi din-ti chungah thih-sii an peih ti a si. Cuhnacu mipi nih an tleih hna i, an hngawng an tan hna. Mi tampi an thi. Cu lioah cun, Rangoon khua chungah khat lakin poster an rak tar cio i, cu ah cun pakhatte ah an tialmi cu “Siangngakchia a kapmi hna hi Chin ralkap an si. Cucaah, Chin miphun nan hmuhmi paoh tlai hna u law, an hngawng tan hna uh,” tiah an rak ti. Minung hngawng tan lio, fawi tein lai an nawn an i thah lio cu si kaw, Rangoon ah a ummi Chin miphun aho te hmanh leng an chuak ngam lo.Zarhpi ni a hung phan i, awi dang tawn bang Sunday School chimh dingah ka hawipa Salai Ram Ling Hmung (tleicia) he RCBC ah cun kan kal. Chin miphun hi tlukin Pathian lei aa zuammi kan si ti na lakah, mah zing cu ahohmanh an rak i pum ngam lo. Pa Ling he lung-aw-tawm in kan um lioah Rev. Lam Thuam le a dang pakhat (aho set a si ka cing ti lo. Kum kul leng a si ve cang i mu!) an rak phan. Cun tlawmpal hlanah Pa Hnin (Saya Ming Hnin, tleicia) le Saya Pa Hmun (atu Autralia ah Professor a tuanmi) an rak phan ve. Tlawmpal ah Kanmah pa-ruk vial cun zeitindah kan tuah lai tiah khua kan khan. Poster kan tar ve lai i hi bia hi a hman lo mi bia a si tiah kan ti lai. Acozah nih hi buainak vialte hi Chin miphun mawh-phurh an kan timhbia a si tiah kan ti i, RCBC Biakinn chungah cun Poster cu kan tial. Rangoon khua chung vialte kan vahpi i kan tar ve.Cuhnu cun, Poster tar lawng cu a za lo e, lampi chuahin san-dah-piah in lam-zawh ve a hau e an kan ti i, ‘Chin National Union’ (CNU) tiah Strike Committee pakhat kan rak tuah ve i, lam cu kan rak zawh ve. Cu ‘Chin National Union’ ah cun tlangval lawngkang bikah tiah keimah cu General Secretary ah an rak ka thim. A hnuah CNU kha “Chin National League for Democracy” (CNLD) tiah political party ah kan thlen i cuticun movement chungah atu tiang ka tel behnak cu a si. Cucaah, hi rian hi ruah lopi in “Biakinn” chungin kan rak thawkmi a si i, atu tiang mah rian ka tuannak cungah lunghniarnak zeihmanh ka ngei lo. Mah rian hi kan miphun le kan ram caah ka tuan awk rian; Pathian nih keimah put awkah a ka khinhmi ka Vailamtung ka put tiah kaa ruat ko. Pathian rian kal takin politics a khelmi ka si tiah atu tiang cu keimah tein kaa hmu rih lo. Kan ram, kan miphun le kan Khrihfabu caah ka si khawh chungin ka hmaika ah a rami rian ka tuan tiah ka ruah peng ko.Faiceu: 1988 lioah nanmah chan― atu ah cun 88 Generation tiah kan in ti hna i― nanmah kan u le pawl nih Ralkap hruaimi Mah-sah-lah acozah nan duhlonak nan rak langh ter. Democracy caah nan au. 1996 lioah an au fawn. Cun 2007 ah cu thiamthiam: Siangngakchia he Phungki he au a si. Mi tampi an thi. Nunnak tampi kan thap. Asinain, atu tiang acozah aa thleng hlei lo. Hi cawlcanghnak nan tuahmi vialte hi pakpalawng, sullam ngei lo menmen a si ko tiah, na ruat bal maw?Dr. Lian: Ruat bal hlah! A pel hmanh cuticun ka ruat bal lo. Kan theih awk cu atu kan doh cuahmah mi dothlennak hi acozah pakhatte kan dohmi lawng a si lo. Minung pakhat kan dohmi zong a si fawn lo. Ralkap pawl kan dohmi hna zong a si lo. Uknak phunglam tha lo pakhat nih a rak hruaimi Chan pakhat thlen dingah kan dohmi Chanthlennak le Dothlennak a si. Cucaah cun pei politics kan khel lo kan ti cu! Politics a khelmi cu si u sihlaw, acozah pakhat thlending lawng khi kan hei zoh hnga. Than Shwe a thutdan cungah Suu Kyi kan thut ter khawh ahcun a za kan hei ti hnga. Politics a khelmi pawl uknaknawl an ngeih i Bawi an si ni khi kan tei ni a si kan va ti hnga. Cucu kan tuahhnawh chanmi a si lo. Acozah pakhat thlen menmen in a za ding a si lo. A chan le a uknakphung hrimhrim kan thlen chih a hau.Cu lawng hmanh cu a za rih lai lo. Cucaah cun pei kan chim tawn cu: Kanmah Tlangcungmi caah cun “Democracy” lawng hmanh a za lo. Kan i uknakphung hi Federal a si chih a hau kan ti. Cucaah, Kawlram ah Democracy kan hmuh lawng siloin, Federal phunglam in kan ram kan ser than hlan tiang cu kan ngol lai lo. Kanmah chan ah kan hluhchuah khawh lo zongah kan techin fapar nih an va peh te ding khi a si. Cucaah, dothlennak a tuahmi nih cun, kan tuahmi thil hi kanmah chan ah a theipar kan zun te lai tiah, ahohmanh nih kan i ruah chih bal lo. A phung zong a si lo. Asinain, a tha lo tiah kan theihmi kha tha lakin tuah ding le, a dik lo ti kan theihmi kha “dingthlu le lairel” nih khua khang ve hna seh tiah, kan nunnak pekin kan tuan phung a si. Cucu dothlennak a tuahmi pasal paoh nih kan tuah phung a si i, kan tuah cio awk zong a si tiah ka ruah. Kapkhat leiin 1988 Movement hi a hmui-tinh a kheng lo a timi pawl nih thil an hmuh khawh lomi pakhat a um rua tiah ka ruah. Cuhna nih cun, Kawlram chung i kan tonmi politics lei buainak (political crisis) a hrampi an hmuh lo caah a si tiah ka ruat. Buainak a hrampi (the root course of political crisis in Burma) an hmuh lo caah, Kawlram ah buainak hram aa thawk hi 1988 a si tiah an ruah sual tawn. Cucu a si lo!
Kawlram ah buainak hram aa rak i thawk cu 1949 in a si cang. Zeiruangah cucu a rak si?
A ruang bik cu: Kawlram chungah a ummi Tlangcungmi pawl kha zalonnak (freedom), mahte nawlngeihnak (self-determination ), le Kawl he aa tlukmi covo (equality) an rak kan pek duh lo caah Tlangcungmi pawl Ral kan rak tho. Cu Ral nih cun buainak kha a buai ter chinchin. Tlangcungmi (Ethnic Nationalities) pawl mahte nawlngeihnak (Self-determination ) an kan pek duh lo tu kha chim ti lo, Tlangcungmi ral an tho i, Kawl a kuai dih lai, aa then dih lai tiah an ti i, Gen Ne Win nih a hruaimi Ralkap acozah an rak kainak kha a si. Cucaah, 1962 ah Ralkap Acozah a kaimi kha Tlangcungmi an kan nam neh ruangah a si i, kan chim tawnmi cu: Tlangcungmi mahte nawlngeihnak le covo (equality) kan ngeih hlan chung cu zeibantuk acozah an kai hmanhah Kawlram a dai lai lo tiah, kan timi a si. Cucaah cun pei: Atu kan do cuahmahmi dothlennak ah hin Democracy lawng a za lo, tiah kan tinak cu a si cu. Tlangcungmi vialte kan saduhthah a tlin ve nakhnga Federal phung in Kawlram hi kan ser than a hau. Cucu, atu kan dothlennak a muru cu a si ko.Cucaah, Tlangcungmi lei hoih in kan zoh a si ah cun 1988 Movement nih Acozah a tleng kho rih lo nain, mipi lungthin cu tha tein a thlen cang tiah ka ruah. 1961-62 lioah Tlangcungmi pawl Federal Movement kan tuah lioah khan a zei Kawl: U Nu, Kyaw Nyein, Ba Shwe, Ne Win, Aung Kyi... pakhat hmanh nih Tlangcungmi an rak kan tanh tung lo; pakhatte hmanh Federal caah an rak au lo. Cu ruangah cun pei, Ne Win nih aa-naa fawi tein a lak khawh i, kum mah vialte a rak uk khawhnak kha a si. Asinain, 1988 Movement hnu cun Daw Aung san Suu Kyi in aa thawk i 88 Generation vialte nih Kawlram hi Federal phung in kan kal lo a si ah cun ram a dai kho lai lo. Federal dah ti lo cu Kawlram caah lam dang a um lo, ti an theih dih cang. Mipi zong nih an pom ve cang. A duh rih lomi cu Gen Than Shwe le a pawng thu ba-rawh zah Ralbawi pawl lawng an si cang.Cucaah, ka chim duhmi cu, 1988 Movement kan tuah ruangah Kawlram chungah mipi lungthin tha tein kan thlen khawh hna. Cu lawng hmanh cu a si rih lo; Vawleicung khuaza ramkip ah a um acozah vialte le United Nations (UN) pi zong an lungput ning le an khua ruahning tha tein kan thlen dih cang hna, tiah ka ruah. Cucaah, it lo thu loin a chunchun a zanzan kan cawlcangh mi hi a sawhsawh a si lai lo i, a man a um ve te ko lai; mipi nih a theipar a lawh ni le an zun caan a phan ve te ko lai, tiah ruahchannak nganpi ka ngei.
Faiceu: Vawleicungpi le UN zong nih Tlangcungmi kong an kan theih na ti si kaw, Kawlram politics ah hin tah Tlangcungmi kong hi zeitluk in dah a bia pit?
Zeiruang ah dah UNLD le ENC te hna hi Kawlmi tel loin Tlangcungmi lawng in nan tuah? Cun CNC kong zong na vun kan chim kho hnga maw?
Dr. Lian: Kawlram politics ah Tlangcungmi kong zeitluk in dah a bia pit timi fianternak ah tuan deuh kan chimmi Chanthlennak caah Dothlennak kan tuah timi ka bia kha vun lak than ka duh. Atu Kawl Ralkap nih an kalpi mi uknak phung nih a kalpi mi Chan hi kan do i kan thlen lo a si ah cun: atu Kawlram chung i a ummi miphun dang vialte: Arakan, Chin, Kachin, Karen, Karenni, Mon le Shan te hna…, hi miphun vialte hi hihnu kum zakhat kumzahnih ah cun kan ci a mit dih lai. Kan miphun a tlau dih lai. Cucaah, ka chim duhmi cu: Tlangcungmi kong hi kanmah caah cun kan thihnak le kan nunak tlukin a biapi nain, Kawl nih cun biapipa ah an kan chiahpiak duh lo. Biapi hlah seh tiah thuh an duh, nawh an duh. Cuticun kum sawmli sawmnga an rak thuh an rak nawh tikah Vawleicungpi nih Kawlram chungah Tlangcungmi an um hmanh an rak thei lo.Cucaahcun, Tlangcungmi kong hi kanmah caah a biapi i, kanmah nih kan chim a hau tiah kan ti i, 1988 Movement a chuah le cang ka khan UNLD timi ‘United Nationalities League for Democracy’ kha kan rak tuah i, kan rak au pi mi cu: Kawlram ah Democracy lawng a za lo, Tlangcungmi vialte nih zalonnak (freedom), mahte nawlngeihnak (self-determination ) le Kawl he aa khat tein kan Covo kan hmuh ve nakhnga, Equality kan ngeih a hau. Cu ngeih khawhnak caah cun Kawlram hi Federal phung kan ser than a hau kan ti. Cucu, UNLD nih ram chungah a rak au pi mi a si i, cu thiamthiam cu ENC kan timi ‘Ethnic Nationalities Council’ nih ramleng in a au pi ve mi cu a si ko.Faiceu: Sorry Pu Lian! Kan hrelh sual lai ti ka phang i, na bia ka vun in tan ta rih lai.
UNLD le ENC ah khan nang zeidah na tleih? Cun ENC hi zeitik kum ah dah nan dirh? ENC le CNC he pehtlainak an ngei maw? An ngeih ahcun...
Dr. Lian: UNLD ah khan cun Secretary ah an rak ka thim. Cun UNLD-LA (Liberated Areas) tiah ram lengah 1998 ah kan dirh than i cu zongah cun General Secretary thiamthiam ka tuanpiak hna. ENC zongah kan thawk ka tein ni kum 2008 tiang kha General Secretary ka tuan i, ni kum ah Conference kan tuah i, cu ah cun Vice-Chairman ah an ka thim. CNC tu ah cun atu liote hi Chairman ka tuanpiak hna.ENC hi 2001 ah kan dirhmi a si i, kan dirh ka ah cun ENSCC tiah ‘Ethnic Nationalities Solidarity and Cooperation Committee’ tiah, kan rak ti. 2004 ah ENC tiah a min kan thlen. ENC le CNC an i pehtlainak cu hitihin a si. ENC hi State-based in kan tuahmi a si i, atu Kawlram ah a ummi State 7 hi kan hrampi an si. State-based a si caah, State pakhat cio nih Ai-awh-tu (Representative) hi aa tlukin ENC ah thlah cio a si. Cucaah, ENC tangah hin, State Council pa sarih (7) a um ve: Arakan national Council, Chin National Council, tibantuk in mu, pasarih kan ngei hna. Cucaah, ENC hi party bantuk sawhsawh si loin Tlangcungmi caah Parliament bantuk a si. Ethnic Parliament bantuk a si i, a kau ngaingai. Cun State-based, ram cungah dirhmi a si caah political mandate le legitimacy zong a ngei i, cucaah cun UN le ramkip acozah zong nih an kan pom i, an kan chawnhnak hi a si fawn.
Faiceu: ENC nih UN nan chawnh tikah nan chimmi nan policy zeibikdah a si? UN nih ENC a pom i a chawnh tikah hin tah: ENC hi Tlawngcungmi vialte a aiawh mi State-based a si caah maw an in chawnh hna, asiloah nan policy a that ruang tu ah dah a si? Cun nangmah pumpak nih tah UN upa na chawn bal hna maw?
Dr. Lian: ENC nih kan dirpi mi kan policy cu: Kawlram thlen kan duh a si zongah, democracy hmuh kan duh a si zongah, kum sawmnga leng a tho cangmi ral deih ter kan duh a si zongah; Kawlram politics kong kan ceih lai nan ti a si ah cun, kanmah Tlangcungmi tel loin zeihmanh nan tuah kho lo, timi khi a si ko. Zeiruangah: Kawlram hmantlak khi zoh tuah uh! Kawlram a zapi in zakhat ah sawmruk (60%) khi Tlangcungmi kan umnak, Tlangcungmi kan ram a si. Cun a minung in kan zoh ah cun zakhat ah sawmli (40%) reng lo cu Tlangcungmi kan si fawn. Cucaah Kawlram kong kan ceih lai nan ti riangmang i, Kawlram a ram in zakhat ah sawmruk umnak zeitindah nan nganh tak thiam lai. A minung in zakhat ah sawmli a si mi miphun vialte kong zeitindah lanh tak nan i timh ning a si? Ngaite chim ah cun, Mirang sinin independence kan hmuh hnuin atu tiang Kawl pawl nih Tlangcungmi vialte Ram-uk-nak kong khuakhan lairel fatin te an kan telh duh lo caah pei kan ram atu bantuk in a buai i, ral tiang a thawhmi hi a si ko cu. Ram a dai kho lo. Ram a daih lo caah Uknak tha lo nih a zulh. Uknak tha lo ruangah mipi kan si a fak. Cu vialte buainak a hrampi hi Tlangcungmi an rak kan pheu caah a chuakmi “Ethnic conflict” ruang lawngte ah a si i, atu zong pheu rih nan kan duh a si ahcun, ni hin democracy hmu hmanh uh! Thaizing ral a tho than lai i ram a dai hlei lai lo. U Nu chan, Parliament Democracy chan kha zoh ngat uh! Democracy pei a si ko cu. Asinain, Tlangcungmi duhdimnak an kan pek lo caah ral kan tho. Ral a um ruangah Ralkap acozah an kai. Ralkap acozah nih ram an uk ruangah democracy a um kho lo. Mipi kan si a fak i harnak phun zakip kan tong. Cucaah, atu zong: Tlangcungmi kan i tel lo ahcun, ram a dai lai lo, ram zong ser khawh a si lai lo. A remh zong nan remh kho hlei fawn lai lo, timi hi dengteo in kan chimmi a si ko.Cuticun, Tlangcungmi kan dirhmun fakpi in kan dirpi khawh dingah policy kan tlakpi mi cu: Kawlram deih ter kan duh ahcun; Ralkap Acozah (SPDC), Daw Aung San Suu Kyi nih a hruaimi NLD (1990 election winning party), le Tlangcungmi kan i chawn lai, timi “Tripartite Dialogue” hi policy hrampi in kan kalpi mi si. Cucu, UN General Assembly zong nih 1994 in atu tiang biachahnak a ngeih i, 2007 ah khan UN General Assembly lawng si loin, UN Security Council zong nih, Tlangcungmi telin biakchawnhnak um seh timi “Tripatite Dialogue” cu a vun kan pompi ve.Cun zeidah na ka hal rihmi kha a si cu?
Faiceu: Tlangcungmi nih UN upa pawl nan chawn bal cang hna maw, timi le; cubantuk chawnhnak a um ah tah nangmah pumpak naa tel bal maw, timi a si.
Dr. Lian: UN upa le Tlangcungmi upa i chawnhnak hi a rak um pah lengmang ko. Keimah pumpak in ka vun i tel vemi kha cu 2001 hnu khan a si. ENC (ENSCC) aiawh in, a thi cangmi kanpa Dr. ChaoTzang Yawnghwe, David Taw (KNU, atu lio ENC General Secretary), le keimah New York ah kan rak kal i, UN Under Secretrary-General for Political Affairs (UN ah political affairs ah cun a ngan bikmi a si) Mr. Danialö Turk le UN Special Envoy for Burma a simi Mr. Razali kha kan rak ton hna. Mr. Razali nih a rak kan timi cu: Tlangcungmi kong hitluk a biapit hi ka thei bal lo, cucaah UN nih Tlangcungmi kong Conference kan in tuahpiak hna lai, a rak kan ti. Kan lung a tho ngai i, a hnu thlathum thlali hnuah Bangkok ah kan i tong than i, zeitindah a si lai tiah a thawngpang kan hal. Cu lio a kan timi cu: “Vei mu! Thil hi kan duhning in kal khawh dawh a si ti rua lo. Gen Khin Nyunt he kan i tong i, Ethnic Conference kan tuahpiak hna lai tiah ka chimh i, Khin Nyunt nih a duh tein a duh lo. Cucaah cun, conference tuah loin lam dang tu kawl ko u sih,” tiah a rak kan ti. Asinain, bia a rak khenh takmi cu, UN nih ethnic issues hi zeitikhmanhah a philh lai lo, a rak kan ti.Cun Mr. Razali kha Mr. Gambari nih a vun thlen i, Mr. Gambari a voikhatnak Kawlram a va tlawn hlante ah khan chawnhnak kan ngei i, hnatlaknak kan ngeihmi cu: Kawlram in a kir leiah hin Official tein ENC he Bangkok ah kan i tong lai timi a si. A kir lei cu kan i tong taktak, asinain aa dang hoimi cu: Gambari le Gen Than Shwe an i ton lioah Gambari nih a timi cu, UN policy cu Tripartite Dialogue a si caah cu Bu Buthum lakah Bukhat a si vemi Tlangcungmi aiawh in ENC hi officially in ka ton hna lai, tiah a ti. Than Shwe nih a duh hoi lo. Tu-pung pawl cu maw na ton hna lai, ENC na ton hna ahcun ra ti hlah, a va ti rua. Cucaah, Bangkok kan i ton lioah a kan timi cu, “ENC hi kan ton ko hna lai. Asinain, SPDC nih an duh lo caah kan i tonmi hi a lengah kan chim lai lo, media ah kan thanh hna lai lo,” a rak kan ti i, a tha ko kan rak ti ve. Cucaah, ENC le UN upa kan i tonmi hi media ah kan chim bal lo i, atu tiang mitampi nih an theih lomi hi a si. Atu hi cu, thil a kal ning a sau ngai cang i, kan chim pah ko cang. Voi tamnawn kan ton hna: voikhat hoi hna cu Kawlram a kal hlante ah keimah lawng in a rak ka ton i, suimilam pakhat chung bak bia kan i ruah. Kan pawngah officer pakhat lawnglawng note tialtu dingah a thu.Hi ka zawnah chim ka duhmi cu: UN kan ton khawh ve hna timi a si lo. Tlangcungmi nih zei kan tuah paohah, Kawl acozah nih tuahnak nawl an kan pe bal lo, timi kha ka langh ter duh. Tuahnak nawl ram chungah an kan phih lawng a si lo; ramleng leiin kan tuahmi hmanh lam an kan kham i, thil tha kan tuahmi paohpaoh hrawhpiak an kan duh timi a si. Asinain, Kawl Acozah nih zeitluk a kan kham len hmanhah UN, EU le US hei tibantuk international community nih cun kan kong tha tein an kan theih i, an kan philh ti lo, timi hi chim chih ka duh fawn.
Faiceu: ENC nan tuah hnuin UN ah a sang bikmi upa hna zong nih Tlangcungmi an kan chawnh ve cang, ti hi kan rak theih i kan rak i lawm cio. ICG Report hawi hna i a tialmi kan rel tikah, Kawlram i a ummi Tlangcungmi nih kum 50 leng ral an tho cang nain, zeisetsaidah an dohhnawh mi a si ti hi ENC an tuah hnu lawnglawng ah tha tein Vawleicungpi nih a theihpi hna, ti zong kan rak rel ve. ICG (International Crisis Group) hna cu, Vawleicungah min a ngei taktak mi, an report zong acozah vialte nih an relmi a si, Tlangcungmi kong hi Internnational Community nih an kan philh ti lai lo, tiah kan zumh fawn. Cucaah, UN in US ah vun i thial u sihlaw; US President George Bush na tonnak le White House na lennak kong na kan chim kho hnga maw? Cun atu President Obama he hin tah ton dingah khua nan khanmi a um maw? Zapi nih theihpi awk a thami a um ahcun rak kan chim kho law kan duh ko.
Dr.Lian: ICG Report kan rel na ti i, kaa lawm. Khi bantuk ca tha khi nanmah bantuk mino nih a tampi in rak rel cio uh ti zongin forh kan duh fawn hna.US President George Bush le the First Lady Laura Bush kan rak tonmi hna kha cu keimah zong ka chan chung chim awk kaa ngeih vemi te khi a si ko. White House ah khan cun, Mrs. Laura Bush nih 2007 June thla lio a rak kan kawh mi a si. President Bush tu cu Russia a tlawn lio a si i, inn ah a rak um lo. Cucaah Laura Bush he kan i ton lioah cun, kan policy kong tampi chim lo in, kan sining tu tam deuh in kan chim. Tlangcungmi kum sawmruk chung zeitluk in dah kan tuar i, Kawl Acozah nih zeitluk in dah a kan hrem timi, kan tuanbia le kan sining vialte a hmantlak he a vedio he kan piahpiak i, kan chimh.White House chungah Laura Bush kan ton lioah ka lung a si ngaimite cu: Kan meting a dih leiah khin ka hawipa David Eubank he khan thla rak kan campiak ta u, a kan ti. Thla ka cam hlanah bia tawi tein ka chim hmasa i, ka chimmi cu: Kanmah Chin miphun hi America Baptist Missionary pawl ruangah Khrihfa a simi kan si i, atu tiang America hi Biaknak leiin kan nu le kan pa ram (Our Spritual Motherland) a si tiah kan ruah i, atu ah America ah Chinmi tampi nan kan lakpiakmi hna zong hi kan i lawm fawn, tiah ka ti i Laiholh tein White House chungah cun thla ka campiak hna. Cun David nih Mirangholh in a vun peh. Chin miphun vialte lakah White House ah official tein kawh hmasa bikmi ka si i, Laiholh te thlacam kha a sung lawi ngai in ka rak ruah. Cun kan chuah lei a hei kan thlah pah khin, “Kafanu min zong Laura a si ve, America Siangbawinu min kan sakmi a si,” tiah ka chimh i, tluangtlam ngai in bia kan rak i ruah.Laura Bush kan i ton tan ah hin State Department zongah kan va kal i, Mr. Christopher Hills he kan rak i tong ve. Mr. Hills cu Asia he pehtlai cun US Foreign Policy a tlaitu a lu bik a si ko. Under Secretary of State ti a rak si i, Kawlholh cun Duh-Wungyi (Deputy Foreign Minister) a si kan ti lai cu. Mr. Hills he kan i ton lioah hin, amah lawng si lo in a kut tangah a sang bik: Mr. Eric Johns timi, Assistant Under Secretary of State, zong a rak thu ve. Anmah sintu ah hin Laura Bush sinah kan chim lem lomi, ENC policy kha bia tak tein kan chim. Kan timi cu; Kawlram kongah UN nih “Tripartite Dialogue” ti mi SPDC le, Daw Aung San Suu Kyi nih a hruaimi NLD le, Tlangcungmi chawnhnak um seh tiah bia a chah cang. Asinain, SPDC nih chawnh a kan duh lo. Cu lawng siloin, Tuluk le Russia hi SPDC hnuleiin a dir peng i, zeiti tuah awkte kan thei lo. Cucaah, Tripartite Dialogue a si khawh nakhnga le kan ram chungah thlennak a chuah khawh nakhnga US nih kan hruaipiak hna u law, atu lio Korea in an tuah bantuk “Multi-patry Talks” hi rak kan tuahpiak, tiah kan rak ti. Amah Mr. Hills hi Korea i an tuahmi “Six-Party Talks” a hruaitu a si i, kan chim le cangka a lung a tho ngai ve.Cu lio i, Mr. Hills sinah ka rak chimhmi ENC policy cu 2008 August thla ah khan President Bush he Bangkok kan i ton lioah ka chimh thanmi a si. President Bush nih US Embassy ah chuncaw (Lunch) ei a rak kan sawm i, suimillam pahnih chung caan a kan pek i, bia kan i ruah. President Bush zong ENC policy le “Multi-party Talks on Burma” kong chimh lioah, a lung a tho ngai ve. Van thatnak ah; Cu lioah cun, President Bush pawng cun Mr. Eric Johns zong a rak um than ve hoi. Culio belah cun, Mr. Eric Johns cu US nih Thailand ah an chiahmi Ambassador a rak si cang. Mr. Eric Johns nih a kan chimhmi cu, “Ni kum kan i ton hnu khan, Tuluk ram Beijing ah ka kal i, SPDC Foreign Minister U Nyan Win ka ton,” a ti. Cun Tuluk Acozah sin zongah Kawlram caah “Multi-party Talks on Burma” tuah a herh tiah ka chimh hna i, SPDC nih an duh lo, a ti. SPDC nih an duh lo le cangka Tuluk zong an hna a tla ve rih lo, a ti. Asinain, kan i zuam rih ko lai, an ka ti.Cuticun, Kawlram aa thlen khawh dingah le Tlangcungmi nih kan duhmi saduhthah a tlin khawh nakhnga cu kan i zuam lengmang ko. President Obama hi amah pumpak cu kan tong kho rih lo nain, America Acozahpi nih cun Kawlram kongah an chiahmi policy tu cu an thleng lai lo, tiah kan zumh. Cucaah, ENC nih cun President Bush he kan rak chimh i, a hna a kan tlakpi ciami policy chung khan kan kalpi rih ko lai. President thar pa he ton ding hi zapi theih awk in khuakhan lairel mi a um rih lai. A va um hmanhah chim awk a tha rih theng hnga lo!Faiceu: Nangmah kong he nan rian tuannak kong he tampi na kan chimh i kan i lawm ngaite. Zeital na siaherhmi, chimhchih na kan duhmi a um ti maw?Dr. Lian: Faiceu The Chin Weekly Journal nan chuah caah ka lawm ngaingai. Kanfa kannau le nih kan ca, kan holh le kan phunglam a thancho dingah i zuam chinchin ko u. Faiceu Journal nan chuahmi nih hin kan miphun caah rian tampi a tuan te ko lai.Pakhat belte ka sia a herh ngai i: Kan hnu nai nan chuah mi Faiceu le Tluang Lian Hnin(Pa Tluang )bia nan i ruahmi kha ka rak rel ve. Pa Tluang hi pumpak in ka theihmi a si i, mi fel cathiam, hmailei zongah kan miphun le kan ram nih tampi kan bochan te ding tlangval tha a si. Asinain, ka sia a herhmi cu: Interview nan tuah lioah a chimmi, amah nih direct a chimmi siloin, Robert Taylor bia a charmi (quotation a lakmi) kha ka sia a herh ngai te i, Pa Tluang sawinak siloin, Robert Taylor a tialmi cauk nan rel tikah ralrin a tha timi te chim chih ka duh.Tuan deuh ka chimmi ah khan, Atu lio a kan ukmi Kawl Ralkap Acozah nih peh tein kumzakhat kumzahnih an kan uk ahcun, Tlangcungmi kan ci a mit lai ka ti. Zeicaahtiah Mirangholh in “nation-building” an ti i, cu “nation-building” ah Kawl Acozah nih a kalpi mi cu: Kawlram chungah, Kawl timi miphun phunkhatte lawng um te sehlaw, Holh zongah Kawlholh pakhatte lawng um sehlaw, Biaknak lei zong Buddha-bata Biaknak pakhat lawng va nung te seh, ti khi a si. Cu policy nih cun a kalpi rihmi cu: Tlangcungmi vialte Kawl si dih hna seh (miphun pakhat lawng um seh), Holh zong Kawlholh pakhat lawng holh hna sehlaw a caan a va sau tikah Kawlholh a si lomi holh dang vialte a ci va mit dih te seh, timi le; cun Biaknak zongah Buddhabata Biaknak pakhat lawng va nung te seh, timi khi a si. Cu Kawl Acozah nih “nation-building” tiah an kalpi mi ah an tluak ngan bikah an i hmanmi hna cu Robert Taylor te pawl, Michael Aung-Thwein te pawl hi an si. (Tangka phalh in an hman hna ka ti lo ei. A komh zong an i kom theng lai lo. Asinain, an policy aa khat i, cucaah Kawl Acozah nih an ca tialmi kha directly or indirectly an hman hna.)A biapi ngai in lak ka duhmi cu: Pa Tluang nih a vun charmi ah Robert Taylor a chimmi kha, “Chinmi pawl ramdang a chuak mi hna cu political refugees an si lo i, economic refugees menmen an si,” a ti. A chim duhmi cu, “Chinmi cu an si a fah ruangah ram lengah a chuakmi an si i, an ram chungah zeihmanh uknak leiin buaibainak a um lo,” a tinak khi a si ko. Hibia hi: kum 20 chung kan rianttuannak ah a kan dawnkhan bik le harnak tam bik a kan pemi bia a si. Phundang in kan chim a si ah cun; Robert Taylor te pawl an chim duhmi cu: Chin miphun ramdang a chuakmi vialte hi Kawl Acozah a that lo ca zongah a si lo; Ram a that lo ca zongah a si lo; An si a fah caah a rami an si i, cucu International Law in kan zoh ah cun “Chinmi ramdang a chuakmi vialte hi cu refugees an si lo,” tiah an chim duhmi a si ko.Kanmah nih kan chim vemi cu: Chin miphun lakah hi vialte minung ramleng kan chuahmi cu; kan ram a that lo caah a si. Acozah nih uknak leiin siseh, biaknak leiin siseh, holh le phunglam zong in siseh kum saupi a kan hren i, atu cu kan ram chungah kan nunnak a him ti lo. Cucaah a ram lengah kan chuahmi a si. Kan duh caah a si lo. Kan ram chungah kan um khawh ti lo caah a si. Cucaah kanmah hi Political Refugees taktak kan si i, Migrant Workers kan si lo, kan ti ve hna. Political refugees kan si caah, kan phaknak hmunah hung kan zoh khenh u law, lamlai ah a tang rihmi vialte zong nan ram ah rak kan lakpiak hna uh, tiah UN le Vawleicung Acozah sin kipah kan chim. Ram a that lo ruang le Acozah a that lo ruang a chuakmi political refugee kan si lo ah cun; UN siseh, khuazei ram le khuazei acozah hmanh sihnaseh, an kan la duh lai lo. Sifah ruangah ramleng a chuakmi khi ahohmanh nih “refugee” an ti bal hna lo i, an ram zongah an la bal fawn hna lo.Kawlram Acozah nih kan ram chungah an kan hrem lawng siloin, ramleng kan chuah hnu tiang zongah kan lam kharpiak le phihpiak hi an duh rih. Cucaah cun pei, Chinmi hna cu political refugee an si lo, migrant workers sawhsawh an si tiah an kan ti rih cu. Kan chim vemi cu: Atu nan hmuhmi hna pawl an sifahnak le ei-awk an ngeih lo caah an rak zammi lawng khi zoh hlah ngat uh! Kawl Acozah nih kan ram ah Kum 60 chung zeihmanh thanchonak a kan tuahpiak bal tung lo. Kan lo thlawh kan thing phawrh a kan zoh bal tung lo. Cu lengah, Ral a thomi an si an kan ti, meithal in sa le ral bang an kan dawi caah pei, sifahnak le harnak vialte cu a chuah ko cu. Cucaah, a hrampi cu Political Crisis a um ruangah a si i, Sifahnak cu kha Political Crisis ruangah a chuakmi a hnu zultu tu sawhsawh a si ko. A mei zoh loin, a meikhu lawng zoh hlah uh. A mei cu politics timi Acozah tha lo kha a si i, Sifahnak cu a meikhu sawhsawh bantuk a si ko, kan ti hna.Cucaah, kan miphun caah rian kan tuan tikah hin; thil a si taktak mi le International Law te hna kha tha tein vun ton ter hna i, cuticun UN le Ramdang Acozah hna an policy a va si tiang khin rian kan tuan. Vuikhat vuihnih chimnak fawi tein thil aa thlengmi a si lo. Acozah upa kan chawnh hna i, an lung a tlin hnu hmanh an ram ah an hmanmi policy le UN policy a si dingah hin kum saupi a rua rih. Cu tite cun rian kan tuan i, atu ah harnak chungin a chuak i, ramdang a phanmi tampi kan um cang.Asinain, UN le Ramdang Acozah pawl zong hi fawi tein an policy an thlen than khawh ve ko. Cucaah, Robert Taylor a ca tialmi te hna hi kan caah ral bak an si. Tahchunnak pakhat ka lak lai. Kum 2001-2002-2003 lio hrawngah khan Canada nih India a ummi Chin refugees 700 hrawng kan in lakpiak hna lai, an kan ti. Cun Australia nih 1000 hrawng kan lak ve lai, an ti. Cu liote ah cun, Delhi ah a ummi Kawl pahnih le kanmah Chin upa pakhat nih; Chin Delhi a rak phan tharmi cu political refugees an si lo, tiah UNHCR zungah an va chimh hna. Cu hnu cun, UNCHR bak nih Canada le Australia Embassies ah an kal i, Chinmi cu refugees a hmu ciami an si zongah la rih hna hlah u, tiah an va ti ve hna. Cuticun, cu hna pawl an bia kaa khat ruangah kum saupi thi deng kan i zuammi program cu a rak rawk dih ko. Thil pakhat a rawh hnu cun a remh than a har tuk. Lam a thar in sial a har tuk. Zeitluk in dah a har ti cu rak ka hal hlah! A har ning hi ka nunnak nih a theihmi a si.Cucaah, atu zongah kanmah Chin miphun lakah mifim cathiam kan timi nih Robert Taylor a chimmi bia zulh ruangmang in “Chinmi ramleng a chuakmi cu political refugees kan si lo,” tiah kan chim ahcun: cu bia cu UNHCR sinah va phan seh law, atu lioah Malaysia le India le Thailand hrawng i a tang rihmi kan u kan nau vialte an lam a pit dih ko lai. Chinmi kan miphunpi in ram dang kan chuak dih lai ka ti duhnak a si lo. Asinain, Kawl Ralkap Acozah tha lo nih a kan uk chungah cun, zalonnak cu kan kawl a hau cu ta. Cu hleiah atu harnak chungah aa peih ciami, Malaysia le India le Thailand te hna a phan ciami, a har ciami hna hi cu kan bawmh rih hna a hau. Cucu kei ka hmuh ning le ka ruah ning a si.UN nih siseh, Acozah pakhat nih siseh, refugees ah an kan pom i, an kan lak khawh nakhnga riantuan a har ning nan theih cio. A caan a rauh ning nan theih cio. Hi kong hi pumpak in kum tampi le caan tampi a buaipi i, rian a tuan vemi ka si caah, kan tuah ciami thil a rawh ding hi ka siang lo. Washington ah bia pakhat te kan va chimmi khi, a tluang ngai a tha ngai kan timi hmanh: cuti bia tha kan chimmi kaakhat thawngin Malaysia i a ummi refugee pakhat US a phak tiangah cun a tlawm bik kumhnih in kumthum an rau rih. Asinain, kha tuah ciami kha kan hrawh lai kan ti ah cun; ni hin mibia kaakhat nih thaizing ah mipa pakhat a luatnak lam fawi tein a phih khawh ko. Cucaah bia chim kan i ralrin cio awk a si tiah ka ruah. A biapi in mifim pawl le mi chimrel kho pawl, zapi sinah bia a chim khomi pawl: Bia nan chim nan rel tikah kan mipi zawn ruahnakte he nan i ralrin khun a hau ko rua ka ti. Cucu lung thiang tein kan cah duhmi hna a si.Faiceu: Lungsau tein na kong le na riantuannak kong lawng siloin, na sia herhbia zong na kan chimh dih caah tampi kan i lawm.Dr.Lian: Kaa lawm ngaingai ve!
Subscribe to:
Posts (Atom)